Ga naar hoofdinhoud

Op het feest van kruisverheffing staan we stil bij het mysterie van het kruis. Tegelijk zien we hoe Jezus nog steeds wordt afgewezen, om wie Hij is.

Eucharistieviering 13 en 14 september 2008, om 17.00 en 19.00 uur, en om 09.30 en 11.00 uur, in de parochies van de Heilige Willibrord en De Goede Herder, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Preek: A2008KRVH

Lezingen

E.L.: Num. 21, 4-9
Ps.: 78 (77), 1-2, 34-35, 36-37, 38.
T.L.: Fil. 2, 6-11
Al.: Wij aanbidden en loven U, Christus, …
Ev.: Joh. 3, 13-17

Homilie

Het feest van Kruisverheffing. Een van de feesten die een heel oude geschiedenis hebben. Ook een van de feesten dat we samen met de Orthodoxe Kerk vieren. Het is een feest dat door zijn onderwerp ons met de neus drukt op de kern van ons geloof. Het begin van dit feest gaat terug op keizerin Helena, de moeder van keizer Constantijn. Zij maakte in het jaar 324, bijna drie eeuwen na Jezus’ kruisdood een pelgrimstocht naar Jeruzalem. Elf jaar later is daar op 13 september de H. Grafkerk ingewijd. Er zijn oude bronnen die ons daarover vertellen en ook allerlei legenden die daaromheen zijn ontstaan. Met de toen beschikbare middelen is de authenticiteit van het kruis vastgesteld en daarna is het als een van de kostbaarste relikwieën in delen over de wereld verspreid.

Daar ligt de oorsprong van het feest. Alles wat op Jezus betrekking had, alles wat een tastbare herinnering aan Hem gaf, was welkom. Uit heel andere oogmerken dan nu. In die tijd werden de tastbare herinneringen aan Jezus ervaren als een bron van genade, teken van genade, voor velen begin van herstel, bekering en genezing. In deze tijd dienen de oudste vondsten eerder als een teken van de historiciteit van Jezus.

Deze week en dit weekend gaat het boek van de 70 jarige cineast Paul Verhoeven over Jezus in de verkoop. Zeer toepasselijk heeft hij dezelfde titel gekozen als onze paus: ‘Jezus van Nazaret’. En heeft natuurlijk precies dat gedaan wat onze paus aantoont als iets wat geheel op zijn retour is. Paul Verhoeven volgt de historisch kritische methode en de ontmythologisering tot de dood toe. Hij wil terug naar de Jezus die hij had kunnen ontmoeten. Hij moet dan ook voor alles een natuurlijke, of op zijn minst een natuurlijk geaccepteerde verklaring vinden.

Daarvoor heeft hij zich een tijdlang aangesloten bij een Amerikaanse groep die zich de Jezus seminar noemt. Een groep die er zonder meer van uitgaat dat wonderen niet bestaan, dat Jezus niet verrezen is, en dat het meeste van de evangelieteksten het product zijn van de eerste Christenen en van de evangelisten.

Bij Paul Verhoeven moet ik denken aan Herodus die Jezus wilde zien. Hij wilde Hem ook wel graag een wonder zien doen. Vervolgens stuurt Herodus jezus terug naar Pilatus om Hem af te laten maken. Zo is Paul Verhoeven naar zijn eigen zeggen nu ook wel klaar met Jezus. Ondertussen is hij bezig met een erotische thriller en wil tegelijk ook een film maken over Jeanne d’Arc.

Het lijkt er eerder op dat Paul Verhoeven heeft willen afrekenen met zijn eigen Jezus ervaring. En de enige manier was Jezus reduceren tot onze tijdgebonden mensenmaat. Los van alle aanspraken, los van alle consequenties en religieuze of morele implicaties. Zo wordt Christus opnieuw gekruisigd, omdat Hij zich Gods Zoon noemde. En paul Verhoeven schaart zich in de boekenrij van Jezus de Magician, van Morton Smith, Jezus als homosexueel van Theodore Jennings Jr, De Davinci Code can Dan Brown, waarbij Jezus met Maria Magdalena was getrouwd. Zo stelt paul verhoeven dat Maria is verkracht door een Romein. Een oude leugen, lang geleden al door tegenstanders in de wereld gebracht. Daarmee is Jezus dus half Romeins, eigenlijk geen Jood. Maria geen Maagd. Haar lied een leugen. En al het andere een religieus verzinsel. Het lijkt soms ook, hoe grover hoe beter. Jammer. Er had bij Paul Verhoeven meer in gezeten.

Terug naar Kruisverheffing. Het mysterie van Jezus’ identiteit zal mensen in alle tijden bezighouden. De apostelen en de Eerste Christenen hebben dat doorgegeven waar ze de innerlijke zekerheid van hadden ontdekt, en waar ze naar leefden. Die innerlijke zekerheid hebben ze onder woorden gebracht en die innerlijke zekerheid heeft hun leven gedragen en aangetoond waar te zijn.

Het kruis als realiteit in het leven, het mysterie van goed en kwaad. Hoe God daar in staat. Hoe wij ermee kunnen omgaan. De bereidheid kwaad met goed te vergelden. Jezelf te verliezen omwille van de ander. Je vijanden te beminnen en te bidden voor wie je vervolgen. Ontdekken dat dat alles met God te maken heeft. Kruisverheffing. Aan het kruis zien we de goddelijke liefde en de oproep onze kleinmenselijke liefde tot die goddelijke maat te laten verhogen.

Pater Dries van de Akker vertelt op zijn internetsite nog een mooie legende over de tweede kruisverheffing. Jeruzalem was veroverd geweest. Het kruis geroofd. Keizer Heraclius brengt het kruis hoogstpersoonlijk terug. Dan vertelt de legende: “Met het kruis op zijn rug kwam de keizer, die toch al behoorlijk op jaren was, de stad binnen. Maar plotseling was hij niet meer een staat de ene voet voor de andere te zetten. Op dat moment zag de toenmalige patriarch van Jeruzalem, Zacharias († 631; feest 21 februari) in een visioen, hoe een engel wees dat de keizer zijn vorstelijke kleding moest afleggen en net als Christus destijds blootsvoets en vernederd het kruis op zich moest nemen. Hij vertelde aan de keizer wat hij gezien had. Prompt legde deze zijn fraaie feestdos af en gehuld in armelijke kledij op blote voeten nam hij het kruis op zich om het naar Golgotha te dragen, waar de kerk van de Opstanding staat. En er heerste grote vreugde bij de christenheid over de gehele wereld. Dit alles vond plaats op 14 september van dat jaar.”

Wie is bereid het kruis van Christus naar het eigen leven te vertalen. U kent ongetwijfeld het gezegde dat buurmans gras altijd groener is. En iedereen heeft wel dingen die hem of haar zwaar vallen. Maar kijk ik naar anderen dan zie ik geregeld mensen die het zwaarder hebben dan ik. Dan is het mijn taak hen nabij te zijn. Solidariteit in het kruis. Kruisverheffing. Amen.

Voorbede

Bidden wij tot onze hemelse Vader.

Bidden wij voor de kerk. Dat allen die Christus willen volgen, bereid zijn Hem na te volgen in zijn liefde, bereid om het kruis van henzelf en anderen te dragen, om zo het kwade te overwinnen door het goede. Laat ons bidden.

Bidden we voor onze wereld. Dat meer mensen de weg van Jezus mogen ontdekken als de enige weg die leidt tot bevrijding. Laat ons bidden.

Bidden we voor schrijvers en cineasten, allen die kunnen schrijven over Jezus. Dat zij de heilige Geest niet weerstaan. Om respect en trouw. Laat ons bidden.

Bidden we voor gezinnen, dat ouders erin slagen de persoon van Jezus als mens en als God, zo menselijk en zo boven ons verheven, aan hun kinderen door te geven. Dat allen Jezus leren kennen, liefhebben en volgen. Laat ons bidden.

Back To Top