Wij gedenken de doden, nu in deze paastijd. Morgen vieren we bevrijdingsdag, grote vreugde, maar we zouden als struisvogels zijn wanneer we vandaag niet stilstaan bij al die doden.
Preek: A20114MEIDH
Vanavond gedenken wij de doden. Maar welke doden? Er wordt in onze dagen gediscussieerd over de vraag of je 4 mei niet moet reserveren voor alleen de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Maar naarmate die verder achter ons ligt, en er alweer zoveel andere oorlogen zijn gepasseerd, naarmate we meer zicht krijgen op de gruwelijkheden uit het verleden. Lijkt het vrijwel vanzelfsprekend dat we breder kijken en 4 mei maken tot een dodenherdening en een hommage aan alle doden die door menselijke gruwelijkheden zijn omgekomen.
35 miljoen doden WO-I
72 miljoen WO-II
30 miljoen in Russische Goelags
Aantallen over China en andere gebieden zijn weinig bekend.
Denken we aan de genocides in de min of meer recente geschiedenis.
Katharen in Frankrijk, katholieken in Ierland, Indianen in Noord en Zuid Amerika, inwoners van Kongo en Namibië, genocide op Armenen, Aramese en Assyrische Christenen, op Joden, zigeuners, homoseksuelen, gehandicapten, communisten, sociaal-democraten, katholieke priesters en bisschoppen door de Nazi’s, genocide in Biafra, Ethiopië, Equatoriaal-Guinea, Cambodja, Guatemala, Irak, Rwanda en Burundi – bij de Tutsi’s en Hutu’s, in Srebrenica, Algerije, Soedan, Oost Congo – schatting minimaal zo’n 30 miljoen
Dan al de etnische zuiveringen, deportaties, gedwongen verhuizingen met talloze doden onder: Joden in Engeland en Spanje, een miljoen mensen in de Krim-oorlogen, ruim een half miljoen Cirkassiërs en Tsjetsjenen, bewoners van Tasmanië, Turken, Armenen, Joden in Europa en in de Arabische wereld, Joden en Arabieren in Palestina, Polen, Kroaten, Oost-Duitsers, Sikhs in Brits Indië, Grieks- en Turks-Cyprioten, Palestijnen uit Koeweit, Bosniërs, Serven, Kroaten en Kosovaren, Azerbeidzjanen en Armeniërs, Tutsi’s uit Rwanda, Christelijke en animistische Nuer en Dinka’s uit Zuid-Soedan, zwarte bevolking uit Darfoer. – vele miljoenen.
Er waren bewust gecreëerde hongersnoden, verhindering van hulp, martelingen, zogenaamd medische proeven, …
Wie nuchter kijkt en studeert weet dat er talloze oorzaken zijn voor oorlogen. De belangrijkste zijn, macht, handel, bezit, grondstoffen, rechten. Er zijn katalysatoren die de vlam sneller doen branden, armoede, etnische verschillen, rechtsongelijkheid, religieus en ideologisch fanatisme.
Wij gedenken de doden, nu in deze paastijd. Morgen vieren we bevrijdingsdag, grote vreugde, maar we zouden als struisvogels zijn wanneer we vandaag niet stilstaan bij al die doden.
Wij Christenen hebben bepaald geen goede reputatie. Naast zoveel goed en mooi werk, naast de verkondiging van het Evangelie, scholen, ziekenhuizen, landontginning en andere hulp, mogen we de ogen niet sluiten voor onze schuld in al die eeuwen. Wetend dat we de heilige Geest nodig hebben om onze schuld in het heden te kunnen zien en te werken aan vrede in het heden en in de toekomst.
Jezus raakt de baar aan waar de dode zoon op ligt. Hij ziet zichzelf voor zich, zijn toekomst, zijn dood, zijn moeder. Hij raakt de baar aan en geeft de zoon levend terug. Wij vragen Hem om ook nu weer onze tijd aan te raken, ons aan te raken, dat voor zovelen uit de geschiedenis hun dood wordt aangeraakt door zijn verrijzenis. Niet alleen in het eeuwig leven, maar ook nu voor de toekomst van de mensheid. Dat wij als dragers van de tijd, dus ook dragers van die baar, door Hem worden tegengehouden en veranderen in dragers van het Leven. Amen.