Zout en Licht van Christus zijn door vol vreugde ons geloof te beleven en er voor uit te komen.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Jozef (Wassenaar), de H. Joannes de Doper (Katwijk) en de H. Willibrord (Oegstgeest), weekeinde van 8 en 9 februari 2014, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren (MP3)
Preek: A2014DHJ05AAUFX
Lezingen
E.L.: Jesaja 58,7-10
Ps.: 112 (111), 4-5, 6-7, 8a en 9
T.L.: 1 Korintiërs 2,1-5
All.: Johannes 6, 64b en 69b
Ev.: Matteüs 5,13-16
Homilie
Verleden week heb ik in mijn preek over Maria Lichtmis gesproken over ‘Pax Christi’ die de naam van Christus uit haar naam verwijdert. Alleen ‘Pax’ blijft over. Dat raakt mij zeer, vandaar dat ik er ook uitgebreid op inging. Wie wil, kan het op mijn prekensite nalezen (www.hagenpreken.nl bit.ly/1anqAvk). Naderhand dacht ik, misschien is het ook beter zo; want als je niet voor Christus wil uitkomen, dan is het ook beter zijn Naam niet te gebruiken. Jammer, maar het is consequent.
In mijn preek van verleden week maakte ik al een verwijzing naar het zout waar Jezus vandaag over spreekt. Onlangs merkte ik dat dit beeld van zout niet bij iedereen herkenbaar is. Lang geleden, ik was Marinier tijdens een parade op Curaçao, voelde ik me duizelig en misselijk worden. Na de parade kreeg ik zouttabletten. Daarmee was het probleem opgelost. De oudere generatie weet nog hoe vlees vroeger werd gepekeld en ingemaakt. Daarvoor was zout nodig. Je had zoutkaravanen en zout was vrij duur. Nog los van het gebruik van zout in de keuken om de maaltijd wat pittiger te maken, was zout vroeger noodzakelijk om levensmiddelen tegen bederf te behoeden. Als Jezus in zijn tijd het voorbeeld van zout gebruikt, is dat voor iedereen duidelijk. Maar tijden veranderen, zout is zo goedkoop en zit tegenwoordig overal in.
Wat bedoelt Jezus als Hij zegt: Jullie zijn het zout van de aarde. In het boek Numeri lezen we: “Van alle heilige gaven die de Israëlieten aan de HEER opdragen, geef Ik u, uw zonen en uw dochters een deel als een blijvend recht. Het is voor de HEER een altijddurend verbond, een verbond met zout, voor u en voor uw nageslacht (Num. 18,19).” En in het tweede boek Kronieken lezen we bijna hetzelfde: “U weet heel goed dat de HEER, de God van Israël, het koningschap over Israël voor eeuwig geschonken heeft aan David en aan zijn zonen, door een verbond bekrachtigd met zout.” Zout heeft te maken met het Nieuwe Verbond dat Jezus heeft gebracht. Door Jezus sluit God een Nieuw verbond met deze wereld. Niet alleen met Israël, maar met alle mensen. Het is een eeuwig en onbederfelijk Verbond. Van dat Verbond zijn wij de dragers in deze tijd. Maar wat gebeurt er als wij, het zout van het Verbond, zouteloos worden?
Dat is nogal wat. Jezus stuurt ons, zijn leerlingen de wereld in om levend zout te zijn, om zijn verbond met de mensen vlees en bloed te doen zijn, zodat meer en meer mensen leven in die nieuwe verbondenheid met God en elkaar. Zo gebruikt Hij ook het beeld van Licht. Wij moeten licht zijn. En wat is dat Licht? Jezus legt het uit: “Zo moet ook uw licht stralen voor het oog van de mensen, opdat zij uw goede werken zien en uw Vader verheerlijken die in de hemel is.”
We hoeven niet lang na te denken hoe de afgelopen jaren vooral in de media de tekorten van de Kerk breed uit zijn gemeten. Het leek er soms op dat de media er niet genoeg van kon krijgen. Alsof ze aanvoelden: Nu kunnen we ze lik op stuk geven. Jullie beweren zout te zijn, maar jullie zijn vergif. Jullie beweren de wereld te behoeden voor bederf, maar jullie zijn zelf bederf. Jullie willen een licht op onze weg zijn, maar jullie zijn zelf duisternis en doen dingen in het duister, in het geniep. Jezus zegt: “Maar als het zout zijn kracht verliest,
waar mee zal men dan zouten? Het deugt nergens meer voor dan om weggeworpen en door de mensen vertrapt te worden.” Dat is wat er gebeurt.
De afgelopen maanden heeft paus Franciscus zijn apostolische schrijven de wereld ingezonden met de beginwoorden: Evangelii Gaudium; De Vreugde van het Evangelie. Hij opent met deze tekst: “De VREUGDE VAN HET EVANGELIE vervult het hart en het hele leven van hen die Jezus ontmoeten. Zij die zich laten redden door Hem, worden bevrijd van de zonde, het verdriet, de innerlijke leegte, het isolement. Met Jezus Christus wordt de vreugde altijd geboren en herboren. In deze exhortatie wil ik mij richten tot de Christengelovigen om hen uit te nodigen tot een nieuwe fase in de evangelisatie die door deze vreugde wordt gekenmerkt, en wegen wijzen voor de tocht van de Kerk in de komende jaren.”
De paus wijst op de vreugde, alsof hij bemerkt dat de vreugde in het geloof dreigt te verdwijnen. En inderdaad, wanneer wij niet vol vreugde ons geloof beleven en er ook voor uitkomen, kunnen wij onmogelijk Zout van Christus en Licht van Christus zijn. Het is dan ook goed te beseffen dat wij niet uit onszelf Zout en Licht kunnen zijn. Jezus Zelf is Het Nieuwe Verbond in Vlees en Bloed, gezouten door dood en verrijzenis. Dat vieren we hier in de Eucharistie. Hijzelf is het Licht van de Wereld. Alleen indien wij werkelijk met Hem verbonden leven, kunnen wij zout en licht zijn voor de wereld. Wij kunnen het zijn omdat Hij voor ons Zout en Licht is. Wij kunnen verbindend zijn omdat wij ten diepste met Hem verbonden leven.
Evangelii Gaudium; De Vreugde van het Evangelie. Jesaja zegt het in de eerste lezing: “Deel uw brood met de hongerigen, neem de dakloze zwervers op in uw huis, kleed de naakten die gij ziet, en keer u niet af van uw medemensen. Dan zal uw licht stralen als de dageraad, … ” Paulus schrijft het aan de christenen van Filippi: “Verheugt u in de Heer te allen tijde. Nog eens: verheugt u! Uw vriendelijkheid moet bij alle mensen bekend zijn. De Heer is nabij.”
Door Jezus zijn wij blij, vreugdevol, gelovig en wijs, vriendelijk en liefdevol, in vrede en dankbaarheid, trouw, open en eerlijk, met niets te verbergen, verbonden met God en elkaar. Zo zijn we Zout en Licht voor de wereld. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God, bron van licht en leven.
Wij bidden voor de Kerk, voor alle gedoopten, dat zij Zout en Licht mogen zijn; door hun verbondenheid met God en elkaar; door hun liefde en vreugde; door hun geloof en hun hoop; opdat zij getuigen van Christus zijn, tot redding van de wereld. (Laat ons [zingend] bidden).
Wij bidden voor deze wereld, dat alle mensen van goede wil, door daden van waarachtige goedheid het Licht van Christus doen stralen in oorlogsgebieden, in rampgebieden, en in al die omstandigheden waar het leven en de liefde verduisterd zijn. (Laat ons bidden).
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekern, dat wij zelf ons steeds weer vernieuwen in het Nieuwe Altijddurende Verbond. Dat wij mensen zijn uit een stuk, opdat anderen in ons een glimp van Christus’ Licht mogen ontdekken die hen de weg wijst naar God en de naaste. (Laat ons bidden).
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor ouders, kinderen en kleinkinderen, dat wij niet bang zijn om anders te zijn dan de wereld, dat wij ons niet schamen voor Christus en zijn Kerk, dat wij het verschil durven maken en daarvoor alles over hebben. (Laat ons bidden).