We leven in een wonderlijke tijd, maar wie naar de geschiedenis kijkt, ziet nog wonderlijkere tijden. Willibrord heeft het met zijn gezellen, bij grote tegenslagen volgehouden.
Eucharistieviering weekeinde van 6 en 7 november 2013, om 17.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur in de parochies van De Goede Herder, de H. Jozef en de H. Willibrord te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2010HWILLC
Lezingen
E.L.: Jesaja 52, 7-10
Ps.: 96 (95), 1-2a, 2b-3, 7-8a, 10
T.L.: Hebr. 13, 7-9a, 15-17a
All.: Joh. 15, 16
Ev.: Matt. 28, 16-20
Homilie
Waarom ondervindt de verkondiging van het Evangelie zoveel weerstand in onze wereld? Kijken we vandaag op het hoogfeest van Sint Willibrord wat naar de geschiedenis. Jezus verkondigt het Evangelie en wordt gekruisigd. Petrus wordt ook gekruisigd en wel ondersteboven. Paulus wordt met het zwaard gedood. In de eerste vier eeuwen zijn er regelmatig vervolgingen geweest. En die vervolgingen hebben zich alle eeuwen voortgezet in alle werelddelen. Ook nu worden Christenen vervolgt. Overigens niet alleen Christenen, maar tot hen wil ik me vandaag even beperken.
Ik heb de indruk dat altijd als Christenen een minderheid zijn, als zij geen politieke, militaire of economische macht hebben, ze met grote regelmaat worden onderdrukt, worden verjaagd of gedood. Alleen als Christenen in de meerderheid zijn, als de economische, politieke en militaire macht hebben, kunnen ze redelijk in vrede leven.
We zien zoiets gebeuren vanaf de vierde eeuw. Na keizer Constantijn, groeit het Christendom uit tot staatsgodsdienst. Daar zit ook een keerzijde aan. Als geloof zich verbindt aan militaire, politieke en economische macht, loopt het geloof het gevaar om misbruikt te worden voor andere doelen, voor militaire, politieke en economische doelen. Dan wordt een paus legeroverste, en wordt de koning van Engeland hoofd van de Anglicaanse kerk. Ruzie over politiek, wordt ruzie over geloof, belangenverstrengeling, troebelheid om motieven en altijd delft het geloof het onderspit. Maar als ze los zijn van elkaar, als Christenen geen invloed of macht hebben, dan laat de geschiedenis zien dat de wereld weinig verdraagzaam is voor Christenen.
Waar zit dat in? Ik denk dat over het algemeen de gewone wereldburger geen moeite heeft met het Evangelie, hooguit dat de eisen wel pittig zijn, maar zo is het leven ook. Het Evangelie past bij het leven. Nee, het Christendom is vooral een bedreiging voor hen die macht hebben. Want wie gelooft, die gedraagt zich onafhankelijk, die is niet meer zo te manipuleren. En dat is lastig voor hen die dat juist wel willen.
Dit is een dilemma waar ook Willibrord voor stond. Hij trok naar ons land in het jaar 690 en ging aan de slag, maar zijn werk werd getorpedeerd en afgebroken toen Pippijn (zijn beschermheer) in 714 stierf en de Fries Radboud aan de macht kwam. Willibrord had al gemerkt dat als hij niet samenwerkte met de politieke overheid, als zij hem niet ondersteunde, hij niet verder kwam met zijn werk. Later toen Karel Martel aan de macht kwam, kon Willibrord in Friesland opnieuw beginnen.
Maar hoever ga je? Hoe meer je verbonden bent met wereldlijke machten, des te meer loop je het risico om in een net gevangen te raken, onvrij en gebonden te worden. Je ontkomt er niet aan om vuile handen te maken en gaandeweg verlies je je geloofwaardigheid. Maar als je teveel afstand neemt, dan groeien de weerstanden, dan wordt je een vreemde in je eigen land, de wereld ziet je als een bedreiging, met alle gevolgen van dien.
In deze tijd wordt dit ook zichtbaar, we worden wereldwijd geconfronteerd met een toenemende onverdraagzaamheid tegenover Christenen. Niet zozeer bij gewone burgers, maar bij machtsgroepen. Een recent voorbeeld is de moord op de Koptische Kaholieken. 52 doden in een Eucharistieviering. Schijnbaar toevallig, maar wel gevolgd door een oorlogsverklaring door Al Qaida. Maar ook in andere gebieden groeit een sluipende intolerantie voor Christenen. Naarmate we een minderheid worden, wordt dit duidelijker. Media vinden het geen probleem als berichten onvolledig of zelfs geheel onwaar zijn, zoals recentelijk bleek bij de compleet verdraaide berichten over de Belgische Aartsbisschop Leonard. De leugen regeert maar de meesten hebben het nog niet door, vinden het inmiddels gewoon, of noemen het een leugentje om bestwil. Kranten staan niet meer voor waarheidsvinding maar voor hun commercieel belang.
Ons geloof maakt vrij, dat is de bedoeling. Willibrord was zich heel bewust van de voordelen en de nadelen, de mogelijkheden en de onmogelijkheden van zijn politieke en militaire bondgenoten. Hij is niet voor niets een heilige, hij wist het evenwicht te bewaren. Hij kon dat door zijn verbondenheid met Christus. Door zijn gebed en geleid door de heilige Geest, heeft hij hier kunnen bouwen en opbouwen, met maar één doel; Christus verkondigen. Want als je met Christus verbonden leeft, groeit er een innerlijke onafhankelijkheid van de wereld. En die onafhankelijkheid is uiterst kostbaar, die betekent vrijheid. Ook al is dat de reden waarom de wereld de Christen niet verdraagt. Wij zijn niet van de wereld, maar van God.
We leven in een wonderlijke tijd, maar wie naar de geschiedenis kijkt, ziet nog wonderlijkere tijden. Willibrord heeft het met zijn gezellen, bij grote tegenslagen volgehouden. Hij spreekt ook voor ons ten beste, hij blijft ons inspireren om hier en nu die weg van Christus te blijven gaan. Dat vraagt innerlijke vrijheid, en geestkracht om steeds te kiezen voor het Evangelie, de weg van geloof, hoop en bovenal de weg van de liefde. Amen.
Voorbede
Bidden wij vol vertrouwen tot God.
Bidden wij op voorspraak van de H. Willibrord voor de Kerk, bijzonder voor allen die het geloof verkondigen en voor hen die als minderheid leven onder bedreigingen. Dat zij stand weten te houden in geloof, in hoop en in liefde. Laat ons bidden.
Bidden wij voor de Koptische Christenen, voor de slachtoffers, de doden en de gewonden, en voor de getroffen families. Vragen wij samen met de christenen in Irak om een einde aan het bloedvergieten en ruimte voor de verdere opbouw van hun land om in vrede kunnen samenleven. Laat ons bidden.
Bidden we voor ons land, dat wij samen in staat zijn te leven vanuit het Evangelie, dat we zelf waarmaken wat Jezus ons heeft voorgeleefd. Dat we door goede woorden en daden de tegengeluiden tot zwijgen weten te brengen. Laat ons bidden.
Bidden we voor onze gezinnen, dat groot en klein zich mag laten inspireren door de H. Willibrord. Dat we weer weten te werken aan groei van onze geloofsgemeenschap. Vragen we om wijsheid en geduld om altijd staande te blijven. Laat ons bidden.