Ga naar hoofdinhoud

Hoe dragen we bij aan een omgeving waarin mensen tot Christus kunnen naderen om goed zicht op Hem te krijgen? Of andersom, waar staan wij in de weg?

Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van de H. Willibrordus (Wassenaar) en De Goede Herder (Wassenaar), 3 november, om 9.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Preek: C2013DHJ31C

Lezingen

E.L.: Wijsheid 11,23-12,2
Ps.: 145 (144), 1-2, 8-9, 10-11, 13cd-14
T.L.: Tessalonicenzen 1,11-2,2
All.: Lucas 21,36
Ev.: Lucas 19,1-10

Homilie

Tijdens de afgelopen Israël-reis van 13 tot 23 oktober, stopte de bus onderweg in Jericho bij de boom van Zacheüs. Een grote oude boom, waar het verhaal van gaat dat dit de boom zou zijn waar Zacheüs in geklommen was om Jezus te zien. Onmiddellijk, toen we stopten, kwamen straathandelaren met ansichtkaarten op ons af om wat te verkopen, want de boom van Zacheüs moet geld opleveren in dit arme gebied. Het zou natuurlijk interessant zijn om na te gaan of deze boom inderdaad meer dan 2000 jaar oud is, want hij moet al flink stevig zijn geweest, wilde Zacheüs erin kunnen klimmen.

Zoals met zoveel religieuze pleisterplaatsen, gaat het ook hier meer om het idee. Je zou je daar in Jericho kunnen voorstellen hoe Jezus langs de boom loopt en Zacheüs roept. Dan gaat het niet meer om de boom, of de weg, maar om wat er gebeurt: “Een zekere Zacheüs, hoofdambtenaar bij het tolwezen en een rijk man, poogde te zien wie Jezus was. … Om Hem te kunnen zien liep hij hard vooruit en klom in een wilde vijgenboom omdat Jezus daar langs zou komen. ”

Verleden week was Antoine Bodar hier in de Warenar. Antoine is inmiddels een Bekende Nederlander en de toneelzaal was te klein en sommigen moesten de trap op naar het podium om de lezing bij te wonen. Zo gaat het dan, mensen willen iemand zien en horen en hopen een goede plek te kunnen vinden. Waarom komen mensen naar zo’n lezing? Waarom kwam Zacheüs naar Jezus toe? Nieuwsgierigheid? Interesse? Is het de persoon? Is het de roem? Of nog iets anders?

Net als toen bij Zacheüs zoeken mensen antwoorden op hun vragen; vragen over de Kerk, het geloof, ‘hot items’ van deze tijd, het priesterschap, het celibaat, de vrouw in het ambt, oecumene, de verhouding Protestant – Katholiek. Niet dat al deze dingen de afgelopen week ter sprake kwamen, maar je kon merken hoe mensen op zoek waren naar antwoorden.

Waar was Zacheüs naar op zoek? Wat had hij gehoord? Eén ding kan ik me voorstellen: de vraag of hij nog bij het Joodse volk mocht horen of niet. Het was in die tijd niet zo vanzelfsprekend of je echt nog bij Gods Volk hoorde. Je mocht dan wel Jood zijn en besneden, maar als je niet leefde naar de Wet van Mozes, meer nog, als je geregeld omging met de heidenen, in hun huizen kwam, met hun geld werkte, dan werd je onrein en een onreine kan de tempel niet in. Een onreine hoorde er eigenlijk niet meer bij. Was Zacheüs onrein? De manier waarop het Evangelie spreekt over tollenaars en zondaars, over hoeren en melaatsen, geven sterk de indruk dat zij er niet bij hoorden, en dat gold dus ook voor Zacheüs.

Tijdens de reis door Israël kon ik onderweg met de Joodse gids ook spreken over de grote groepen en ontwikkelingen in Israël in de tijd van Jezus. Altijd is er een beweging geweest van streng naar soepel of terug. Wie de Wet van Mozes niet kende, wie er niet strak naar leefde, was geen echte Jood. Jezus komt op voor hen die door Farizeeën en Sadduceeën niet meer als echte Joden worden aangezien en zo ook worden behandeld. Jezus zegt aan het einde over Zacheüs: “… ook deze man is een zoon van Abraham.”

Het lijkt op wat Jezus in de parabel van de verloren zoon in de mond van de vader legt. Als de oudste en rechtvaardige zoon niets meer met zijn broer te maken wil hebben en spreekt over “die zoon van u’, dan zegt de vader: “die broer van je was dood en is levend geworden.” Zo is ook Zacheüs van dood levend geworden. Jezus is gekomen om te zoeken en te redden wat verloren was, want ook deze man is een zoon van Abraham.

Als Zacheüs verlangde er weer bij te horen, weer ten volle zoon van Abraham te mogen zijn, wat zegt dat over de mensen van deze tijd? Wat zoeken en verlangen zij? De opkomst bij Antoine Bodar was mooi, zoeken mensen helderheid in het geloof? Zoeken ze een gezagvol spreker om twijfels te overwinnen? Zoeken ze een milde leider die mensen niet afrekent op hun zwakheden. Wat zoeken mensen? Zijn mensen om die reden zo blij met paus Franciscus? Het is interessant dat allerlei groepen met onze paus aan de haal lijken te gaan. Iedereen wil zijn uitspraken gebruiken voor de eigen zaak. Dat gaat natuurlijk net zo lang goed, totdat het onhoudbaar wordt.

De geschiedenis van Zacheüs mag ons een spiegel voorhouden voor onze tijd. Soms ben je te streng, soms ben je te ruim, soms ben je te materieel, soms te spiritueel; in alle tijden gaat de slinger heen en weer. Altijd zijn er daardoor mensen die er op een of andere manier niet bij horen. In onze wereld zijn ongetwijfeld heel wat Zacheüssen die er bij willen horen, maar die niet dicht bij Jezus kunnen komen.

Wat kunnen we daaraan doen? Hoe dragen we bij aan een omgeving waarin mensen tot Christus kunnen naderen om goed zicht op Hem te krijgen? Of andersom, waar staan wij in de weg? Misschien dat als wij echt leven zoals Jezus heeft bedoeld, Hij steeds duidelijker in ons midden is, steeds duidelijker aanwezig is. Na verloop van tijd zal zijn aanwezigheid zo sterk zijn dat veel Zacheüssen van onze tijd moeite zullen doen om hem te kunnen zien. Dan moeten wij ons niet ergeren als Jezus hen bezoekt, maar ons verheugen dat ze hem gevonden hebben en Jezus over hen kan zeggen: Ook zij zijn kinderen van God. “De Mensenzoon is immers gekomen om te zoeken en om te redden wat verloren was.” Amen.

Voorbede

Wij bidden tot onze hemelse Vader.

Wij bidden voor alle gelovigen en alle mensen van goede wil, om een houding van hartelijkheid die niemand uitsluit, om vindingrijkheid die mensen bij elkaar brengt, om geloof dat mensen verbindt. (Laat ons [zingend] bidden.)

Wij bidden voor onze samenleving, dat er verdraagzaamheid en ruimte is voor alle mensen, voor alle volken en religies. Wij bidden om een geest van dialoog tussen volken en groepen, een houding die muren afbreekt. (Laat ons bidden.)

Wij bidden voor onze parochie van de H. Augustinus. We bidden om de heilige Geest die ons samenbrengt, we vragen om de houding van Christus Zelf die verder kijkt dan de buitenkant. (Laat ons bidden.)

Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor ouders, kinderen en kleinkinderen. Wij bidden om een mentaliteit van saamhorigheid die gezinnen samenhoudt, die de liefde bevordert en scheiding voorkomt. (Laat ons bidden.)

Back To Top