De blijvende innerlijke vreugde van Christus wordt zichtbaar door onverstoorbare ‘vriendelijkheid’.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Joannes de Doper te Katwijk en de H. Willibrord te Oegstgeest, weekeinde van 12 en 13 december 2015, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek beluisteren vanuit de H. Joannes de Doper te Katwijk (MP3)
Preek: C2016ADV03CAUFX
Lezingen
E.L: Baruch 5, 7 -9)
Psalm: Ps. 126 (125) 1-2 ab, 2 cd-3, 4-5, 6
T.L: Filippenzen 1, 3-6. 8-11
All: Lucas 3, 4 en 6
EV: Lucas 3, 1-6
Homilie
Broeders en zusters. Verheugt u in de Heer te allen tijde. Nog eens: verheugt u! Uw vriendelijkheid moet bij alle mensen bekend zijn.
Verheugt u. Onlangs konden we weer wat cijfers horen over de gemiddelde tevredenheid van de Nederlanders. In een wereldwijd onderzoek staan de Nederlanders op de vierde plaats. Toch maken mensen zich in onze tijd meer zorgen over de toekomst, met name met het oog op hun kinderen.
Zou Paulus dat bedoelen? Meten we met dit internationale onderzoek ook de vreugde die Paulus bedoelt als hij zegt: “Verheugt u in de Heer te allen tijde.”? Wat bedoelt Paulus daarmee?
Voor Paulus is Jezus steeds het voorbeeld, de toetssteen. Zou Jezus dan altijd vrolijk zijn geweest, was Jezus altijd vol vreugde? Wat bedoelt Paulus? Wanneer we het leven van Paulus bestuderen, is het indrukwekkend te zien hoe hij de hele wereld heeft afgereisd, hij gevangen is genomen, hij meerdere keren is gegeseld en schipbreuk heeft geleden. Zou Paulus ook toen, hangend aan een stuk hout, zich verheugd hebben, zal hij ook toen hebben gezegd: “Verheugt u in de Heer te allen tijde. Nog eens: verheugt u! …?”
Dit voorbeeld geef ik u om duidelijk te maken dat de vreugde waar Paulus over spreekt geen gemakkelijke vreugde is, zoals ook de vreugde van Jezus geen gemakkelijke vreugde is. Ja ook Jezus jubelt het op een goed moment uit en zegt: “Ik prijs U, Vader, Heer van hemel en aarde, …” (Matteüs 11,25). Maar op een ander moment weent Jezus over Jeruzalem en zegt: “Mocht ook gij op deze dag inzien wat u tot vrede strekt!” (Lucas 19,41). Dan spreken we nog niet eens over zijn uren in de Hof van Olijven of zijn sterven aan het kruis.
Terug naar die oproep van Paulus: “Verheugt u in de Heer te allen tijde. Nog eens: verheugt u!” Het gaat om een vreugde die dieper gaat dan de gewone vreugde, dieper dan het plezier van een gezellige dag, dieper dan het genieten van een avondje uit, dieper dan de ervaring van liefde tussen mensen, dieper dan de vreugde van een geboorte, dieper dan de vreugde van een geslaagde operatie, dieper dan de vreugde wanneer vrede wordt afgekondigd na een tijd van oorlog. Want al die vormen van vreugde, hoe mooi en wezenlijk ook, gaan direct onszelf aan. De vreugde waar Paulus over spreekt ligt niet in onszelf. Paulus zegt: “Verheugt u in de Heer”. Onze vreugde ligt in Christus.
Er is een vreugde die standhoudt tot in de diepste ellende. Die vreugde vinden we in Christus. Weten dat alles wat ons overkomt met Jezus tot iets beters gemaakt wordt, Paulus kent die vreugde en misschien hebben we die zelf ook al eens mogen ervaren. Die vreugde geeft hoop tegen alle hopen in, geeft moed als de moed verloren is, geeft kracht wanneer je uitgeput bent, geeft liefde wanneer de menselijke liefde is opgeraakt, die vreugde is een bron waaruit je kunt putten.
Voor Paulus wordt die vreugde op een bepaalde manier zichtbaar, dat is niet door breeduit te lachen of ‘hiep hiep hoera’ te roepen. Die uiting is ‘vriendelijkheid’, een vriendelijkheid die door niets verstoord raakt. Een vriendelijkheid die boosheid in toom houdt, een vriendelijkheid die ruimte geeft om na te denken, een vriendelijkheid die zelfs aanwezig is wanneer je streng moet zijn en maatregelen moet nemen, want die vriendelijkheid vindt zijn bron in de vreugde die Christus ons geeft. “Uw vriendelijkheid moet bij alle mensen bekend zijn”. Voor Paulus is die vriendelijkheid als uiting van een blijvende innerlijk vreugde, een kenmerk van Christenen.
Johannes de Doper houdt de mensen van zijn tijd en daarmee ook ons, een spiegel voor. Hoe bereidt een soldaat de komst van Christus voor? “Niemand uitplunderen, niemand iets afpersen, maar tevreden zijn met uw soldij”. Johannes is recht door zee. Begin met tevredenheid, dan kom je niet in de verleiding te pakken wat niet van jou is, te nemen wat een ander toebehoort. Wat zegt Johannes tegen gewone burgers zoals wij? “Wie dubbele kleding heeft, laat hij delen met wie niets heeft, en wie voedsel heeft, Iaat hij hetzelfde doen”.
We hebben kledinginzamelingen en inzamelingen voor de voedselbank. In onze tijd zijn we ons bewust dat we iets veel belangrijkers geven, wanneer we tijd geven, tijd voor gesprek, voor een maaltijd samen, tijd door taalles te geven, tijd om iemand op te zoeken. Dat lukt pas, wanneer we tevreden zijn met wat we hebben, dankbaar zijn voor het goede dat er is, en vreugde die dieper gaat dan het tevredenheidsonderzoek van deze tijd.
Die vreugde klinkt ook door in de eerste lezing. De echte vreugde begint in God, als God zich over ons verheugt. Die vreugde is aanstekelijk en wordt een bron van vreugde in ons eigen hart. De Heer, uw God, is bij u als een reddende held. Uitermate verheugt Hij zich om u, door zijn liefde maakt Hij u nieuw; Hij jubelt om u van vreugde.
Wanneer wij delen in die vreugde van God, worden wij nieuwe mensen, kinderen van God, dan zal onze vriendelijkheid een teken zijn voor de omgeving, want dan gaan we op Christus lijken en worden we zelf een bron van vreugde voor onze omgeving. Zondag Gaudete, de heer is nabij. Amen.
Voorbede
Bidden wij vol vertrouwen tot God, onze barmhartige Vader.
Wij bidden voor alle mensen die toeleven naar het feest van Kerstmis, dat zij in alle drukte en bij alle beslommeringen tijd vinden voor verdieping, dat zij zich verbonden weten met God en de naaste en daarin vreugde vinden. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor alle mensen in de wereld die weinig geluk kennen, door oorlog en armoede, door gebrek aan werk en menselijke waardigheid, dat de Blijde Boodschap van Christus ook in hun omgeving doordringt en bevrijding brengt. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie, dat we ons laten aansporen door Paulus tot een vreugde die zich uit in vriendelijkheid, dat die vriendelijkheid een kenmerk mag zijn van onze gemeenschap. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, om een klimaat van vreugde in verbondenheid met God en de naaste, dat allen zich laten leiden door het voorbeeld van Christus. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties