Maria is niet alleen moeder voor ieder van ons afzonderlijk, zij is ook moeder van de Kerk. Dat betekent dat zij ons niet alleen individueel wil helpen om gelovig te leven, maar dat zij ons ook helpt om Kerk te zijn.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van: Sint Willibrord (Oegstgeest), 21 mei 2018, om 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2018TMPHPI2B
Lezingen
E.L: Handelingen der Apostelen 1, 12 – 14
Psalm: Ps. 87 (86), 1 – 2. 3 en 5. 6 – 7 ( 3)
All. Vers. Alleluia. O gelukkige Maagd, die de Heer …
EV: Johannes 19, 25 – 34
Homilie
Op het feest van Pinksteren heb ik teruggekeken op de pelgrimsreis naar Polen. Daar werd duidelijk hoe de Poolse katholieken Maria als moeder van Polen ervaren.
Iedere katholiek heeft wel een besef dat Maria onze moeder in de hemel is. Je zou kunnen denken dat het daarom logisch is dat Maria ook moeder van de Kerk wordt genoemd. Toch gaat de betekenis van de titel Moeder van de Kerk verder. In Polen en in Argentinië had Maria al een feestdag op deze titel. Vanaf vandaag wordt dit wereldwijd gevierd op deze dag, Tweede Pinksterdag.
Wanneer op Pinksteren de geboorte van de Kerk wordt gevierd dan is het niet vreemd om de dag daarop meteen Maria te gedenken als moeder van de Kerk. Als moeder van de Christus is zij op een bijzondere manier verbonden met de geboorte van de Kerk. Niet zoals een oma met haar kleinkind, we zijn geen kleinkinderen van Maria; Maria baart op een nieuwe manier het Lichaam van Christus, de Kerk. Eerst was zij vervuld van de Heilige Geest en kwam de kracht van de Heilige Geest over haar om Gods Zoon aan de mensheid te geven. Zij stond onder het kruis toen Jezus zijn leerling aan haar gaf als nieuwe zoon en haar aan zijn leerling gaf als moeder. Zij was aanwezig op het eerste Pinksterfeest. Met de apostelen en de vrouwen heeft zij in de bovenzaal gebeden om de Heilige Geest. Zij allen bleven eensgezind volharden in gebed samen met de vrouwen, met Maria, de moeder van Jezus, en met zijn broeders.(Handelingen 1,14). Zij wordt daar apart genoemd als de moeder van Jezus. Zij maakt deel uit van de eerste kerkgemeenschap en tegelijk is zij de directe lijn naar haar Zoon die in de hemel is opgenomen.
Augustinus noemde Maria al Moeder van de Kerk. Sinds paus Paulus VI hebben we speciale gebeden in de liturgie om Maria met die titel te gedenken en in 1980 is deze titel aan de litanie van Loreto toegevoegd. Maria heeft nu een eigen dag om onder deze titel te worden geëerd, een dag waarop wij haar als moeder van de Kerk eren en waarop zij ons bijzonder haar moederlijke zorg kan geven, een zorg die we hard nodig hebben om als kinderen van God te kunnen leven.
Maria is dus niet alleen moeder voor ieder van ons afzonderlijk, zij is ook moeder van de Kerk. Dat betekent dat zij ons niet alleen individueel wil helpen om gelovig te leven, maar dat zij ons ook helpt om Kerk te zijn. Het lijkt mij niet toevallig dat in deze tijd van individualisme, waardoor gelovigen geneigd zijn te kijken naar de eigen relatie met God, we Maria mogen vragen ons te helpen om zorg te hebben voor de geloofsgemeenschap, te kijken naar onze plaats daarin, naar onze roeping en onze taak in de Kerk. De Kerk is groter dan wij. We zijn alleen Kerk wanneer we samen het geloof delen en werkelijk verbonden leven met Christus. De Kerk was er voordat wij werden geboren, de Kerk gaat door ook als wij al lang zijn overleden. Wij zijn individueel kleine schakels in Gods plan. Als persoon mogen wij groeien in de Verbondenheid met God en de naaste door onze dienst aan God en aan de medemens. Zoals ons individueel geloofsleven belangrijk is in de kleine kring om ons heen, thuis, in het werk, in de parochie, zo heeft de Kerk een hoogst belangrijk rol in de wereld, in de landelijke samenleving en mondiaal. Ons individueel leven is kort, de Kerk doet haar werk al vanaf het eerste Pinksterfeest en zij zal dit blijven doen tot het einde van de wereld. De Kerk overstijgt ook landen en organisaties, landen veranderen, politieke systemen en ideologieën komen en gaan, de Kerk blijft, zij is de permanente basis voor onze verbondenheid met Christus, met God, met de naaste, met de natuur en als borg van ons werkelijke menszijn naar Gods bedoeling.
Wanneer wij dus nadenken over ons Kerk zijn, dan herinnert het feest van vandaag ons eraan dat we niet moeten vergeten Maria de vragen om haar moederlijke bijstand. Zij is als moeder van de Kerk ook leermeesteres hoe wij samen Kerk kunnen zijn, hoe wij in de Kerk kunnen uitstijgen boven ons individueel belang, hoe wij samen als Kerk van groter belang kunnen zijn voor de samenleving, hoe wij door onze inzet voor de Kerk ook praktisch van belang zijn voor de volgende generatie, zodat kinderen, klein- en achterkleinkinderen en alle volgende generaties binnen de Kerk hun weg kunnen gaan en door de Kerk de rijkdom van het geloof mogen vinden, met Maria als moeder voor ieder afzonderlijk en voor de Kerk als geheel.
God is werkzaam in de wereld. De wereld ontwikkelt zich verder. Toch ontwikkelt de wereld zich niet in een rechte lijn naar een hoger niveau. Techniek is slechts een hulpmiddel. Wetenschap is slechts een instrument. Het gaat om de mensen die deze middelen hanteren, hoe zij denken, wat voor ethische waarden zij hanteren, wat voor doelen hen voor ogen staan, hoe zij omgaan met de naaste. Mensenrechten zijn een groot goed. Tegelijk zijn ze kwetsbaar voor manipulatie wanneer ze niet gefundeerd zijn in een diepere visie over hoe wij mens moeten zijn.
Zo mogen we Maria als Moeder van de Kerk ook vragen de Kerk te helpen in haar rol in deze samenleving op mondiaal vlak, als geweten voor politieke systemen, als opvoedster van de volgende generaties, als waakster over de houdingen van politici en en militairen. Dat zij niet als in een moeilijk kind in het gezin anderen buiten spel zetten en domineren. Dat ook landen hun rol in de wereldgemeenschap op een ethisch verantwoorde manier vervullen. Het feest van vandaag mag ons de rol van Maria als Moeder van de Kerk meer verduidelijken, maar vooral ons als haar kinderen meer verenigen in het Lichaam van Christus, de Kerk. Amen.
Voorbede
Wij bidden op voorspraak van Maria, Moeder van de Kerk tot God onze hemelse Vader.
Wij bidden voor alle Christenen over de hele wereld, dat zij in Maria een krachtige voorspreekster mogen ervaren die ons helpt onze rol in de Kerk te vervullen. Dat zij de Kerk met haar moederlijke zorg begeleidt, zodat het Evangelie vrucht mag blijven dragen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving. Dat Maria de Kerk van Christus mag helpen de liefde in de wereld te waarborgen, zodat machtige systemen niet onmenselijk verharden, maar altijd ten dienste blijven staan van zwakke en kwetsbare mensen. (Laat ons [zingend] bidden):
Bidden wij voor onze parochie, dat wij bij Maria te rade gaan hoe wij in onze tijd en plaatselijk Kerk mogen zijn, dat zij ons helpt onze persoonlijke rol goed in te vullen, dat zij voor ons bidt om de Heilige Geest, zodat deze ons blijvend verlicht en kracht geeft voor onze taken. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, wij vragen Maria om ons te leren onze verantwoordelijkheden in gezin en maatschappij waar te maken, in evenwicht te houden en te kiezen voor wat belangrijk en blijvend is. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties