Ga naar hoofdinhoud

Het gaat vandaag over vergeving. Een lastig onderwerp en het wordt niet gemakkelijker als we Jezus daarover horen. Tegelijk gaat het over de kern van ons geloof. Daarom willen we zelf naderen tot hem die de bron is van vergeving.

Eucharistieviering in de kerken van Albertus Magnus, de H.H. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), de H. Liduina (Hillegersberg) en Petrus Banden, weekeinde van 12 en 13 september 2020, om 12.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Preek: A2020DHJ24A

Lezingen

E.L: Ecclesiasticus (Jezus Sirach) 27,30 – 28,7
Psalm: Ps. 103 (102), 1-2, 3-4, 9-10, 11-12
T.L: Romeinen 14, 7-9
All: Johannes 13, 34
EV: Matteüs 18, 21-35

Homilie

Kent u deze trits nog? Vrijspraak, kwijtschelding en vergiffenis. Het is de oude formulering die je tegenkwam bij de biecht. Dat kun je ongeveer zo uitleggen: Vrijspraak betekent dat de rechter je niet veroordeelt maar vrijspreekt. Kwijtschelding betekent dat je de schuld niet hoeft terug te betalen. Vergiffenis betekent dat hiermee ook de relatie met God is hersteld.

De nieuwe formulering in onze tijd is iets anders, maar de betekenis blijft. Jezus heeft ons een sacrament van vergeving nagelaten, een sacrament, dat betekent dat het meer is dan een gebed, meer dan een belofte, meer dan hoop of verwachting. In dit sacrament wordt de vergeving werkelijk geschonken. Een sacrament bewerkt dat wat het aanduidt, wat het betekent.

De Kerk heeft vanaf het begin van haar bestaan begrepen hoe belangrijk vergeving is. In het hart van de Eucharistieviering, bij de consecratie, horen we Jezus spreken over vergeving in de woorden over de wijn: Dit is de kelk van mijn Bloed, het Bloed van het nieuwe en eeuwige Verbond, dat voor u en voor velen wordt vergoten tot vergeving van de zonden.

Ik denk niet dat ik overdrijf als ik zeg dat Jezus is geboren, gestorven en verrezen om de wereld vergeving te schenken. Maar die vergeving heeft twee dimensies, die vergeving gaat twee kanten op.

Eerst is er de vergeving van God naar ons. Daar gaat de eerste helft van het Evangelie van vandaag over. De man die een enorme schuld had tegenover zijn heer. Een megaschuld. Zoiets als het vermogen van Bil gates of een van de andere rijkste personen op aarde. Waarom kiest Jezus dat voorbeeld?

Jezus herinnert ons er zo aan dat we heel ons bestaan, wat we hebben, wat we zijn, wat we kunnen, wat we kregen en wat we bereikten volledig te danken hebben aan God, aan onze Schepper. Hoe je het ook wendt of keert, we hebben aan het einde verantwoording af te legen over heel ons leven. Tel alles maar op, heel je bezit, de dagen van je leven, de vriendschappen, alles.

Onze schuld tegenover God is altijd groter dan wat een mens ons kan aandoen. Daarover gaat de tweede situatie in het Evangelie. De man die 100 denariën schuldig is, zeg maar vier maandlonen. Een flink bedrag, maar niets in verhouding tot de schuld die de eerste had. De schuld tussen mensen onderling is altijd kleiner dan de schuld die we hebben tegenover God.

Wat wil Jezus nu bewerken met zijn vergeving, niet zeven maal maar zeventig maal zeven maal, ofwel de eindeloze vergeving? Jezus wil een stroom van vergeving over de wereld uitstorten. Die begint bij God en die moet vervolgens vanuit de mensen doorstromen naar de naasten.

Een groot deel van de ellende in de wereld, de oorlogen, de mistoestanden, zijn een gevolg van gebrek aan vergeving. Een collectief gebrek en een collectief geheugen waarbij volkeren en groepen elkaar blijven verwijten. De andere grote oorzaak is egoïsme vanuit een verkeerd idee van zelfbescherming. We zien het nu weer met de vluchtelingen. Onze zelfgekozen internationale regels zijn belangrijker dan de mensenlevens die daar naar de vernieling gaan. Maar gebrek aan vergeving en egoïsme hebben alles met elkaar te maken.

Ik begon met de trits: Vrijspraak, kwijtschelding en vergiffenis. Dat ondervinden we in de biecht. Hoe zit het nu met vergeving onder elkaar? Elkaar vergeven is in feite net zoiets. Als iemand zich heeft misdragen tegenover mij, dan kan zo iemand wel sorry zeggen, maar de schade door het moment en de gevolgen zijn vaak niet te herstellen. Vergeven betekent daarom dat ik zelf de last van die gevolgen oppak en draag. Dit laat Jezus ons zien met het kruis. Hij de zondeloze, de onschuldige, draagt het kruis en hangt aan het kruis, terwijl de zondaars, de schuldigen staan te lachen en te spotten. Dan bidt Hij: Vader vergeeft het hun, want ze weten niet wat ze doen. Dit is de volmaakte liefde en de enige liefde die de wereld genezing brengt.

Als ik een ander vergeef, dan spreek ik die ander vrij, ik kwijt de schuld en ik herstel de relatie. Wanneer we zo naar vergeving kijken, beseffen we dat het heel wat vraagt. Dan begrijpen we die vraag van Petrus ook beter: “Heer, als mijn broeder tegen mij misdoet, hoe dikwijls moet ik hem dan vergeven? Tot zevenmaal toe?” Want kan je dat wel opbrengen, keer op keer? En dan is het nog iemand die sorry zegt. Heel vaak klinkt dat sorry niet eens.

In het Onze Vader leert Jezus ons die houding in het gebed: “Vergeef ons onze schulden zoals wij vergeven aan onze schuldenaren”. De stroom van vergeving mag niet stilvallen, die moet vanuit God door onze harten heen verder stromen naar onze naasten, ja naar onze vijanden. Zo brengt God genezing aan ons een onze wereld.

Dat vergeving ook ons eigen hart geneest, hoorden we al in de eerste lezing: “Wrok en gramschap zijn iets afschuwelijks, alleen een zondaar blijft ermee lopen”. Met andere woorden; blijf er niet mee lopen. Leer van de Heer hoe je moet vergeven en ontvang zijn vergeving ook zelf in het mooie sacrament dat Hij ons heeft nagelaten, tot genezing van de wereld. Amen.

Voorbede

Bidden wij tot God die ons allen liefheeft als zijn kinderen.

Wij bidden voor de Kerk van Christus, dat zij als eerste de Heer navolgt in zijn houding van vergeving, dat het sacrament van vergeving opnieuw tot bloei mag komen, dat de vergeving van Christus door mag werken in heel de samenleving. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor onze wereld, bijzonder voor al die mensen die als vluchteling volledig in de knel zitten, dat we in het Rijke Westen onze zelfbescherming met onze bedachte regels niet boven de mensen stellen, dat we bereid zijn onze overvloed te delen, dat we niet in alle botheid zeggen eigen schuld, maar ons hart open stellen. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat we onderling de houding van vergeving beoefenen. Dat we daarin groeien, onszelf overwinnen, dat we bereid zijn het kruis met Christus te dragen en zo mee te werken aan de verlossing van de wereld. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat in de gezinnen en familieverbanden een sfeer van vergeving en begrip mag heersen, dat we elkanders lasten dragen waardoor de liefde en de saamhorigheid zal groeien. (Laat ons [zingend] bidden):

Intenties

Back To Top