Voor een Christen is het hoogtepunt en de toekomst van de mens, niet een spelende of een digitale mens, ook niet een producerende of consumerende mens, ook niet een zichzelf verwerkelijkende ik-gerichte narcistische mens. De toekomst is ons getoond en geschonken in Jezus Christus.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van Sint Jozef (Wassenaar), de H. Joannes de Doper (Katwijk) en De Goede Herder (Wassenaar), weekeinde van 21 en 22 juli 2018, om 19.00, 09.30 uur en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Spreek: B2018DHJ16B
Lezingen
E.L: Jeremia 23, 1-6
Psalm: Ps. 23 (22), 1-3a, 3b-4, 5, 6
T.L: Efeziërs 2, 13-18
All. Vers. Johannes 20, 27
EV: Marcus 6, 30-34
Homilie
Wanneer Paulus schrijft aan de christenen van Efeze, de tweede lezing, dan is er spanning in de geloofsgemeenschap. Christenen uit de Joden beschouwen de christenen uit de heidenen als tweederangs burgers in Gods Koninkrijk. Paulus doet er alles aan om die tegenstelling te overwinnen en de sleutel daarvoor is Christus. Paulus is daar uiteindelijk in geslaagd. Wij maken geen onderscheid tussen katholieken uit Europa, Azië, Amerika, Afrika of Australië, ook niet tussen katholieken van huis-uit of nieuwe katholieken. Maar er zijn in de loop van de eeuwen wel weer andere onderscheiden ontstaan, tussen Rooms Katholieke christenen, Orthodoxe christenen, Protestantse christenen. Bovendien zijn er naast bestaande religies de laatste eeuwen nieuwe verschillen ontstaan met ideologieën, met atheïsten, ietsisten en nog anderen.
Vandaag zien we dat ook Jezus een dilemma heeft. Het is tijd voor bezinning en rust. Niet alleen voor zichzelf, maar meer nog voor zijn apostelen. “Komt nu eens zelf mee naar een eenzame plaats om alleen te zijn en rust daar wat uit.” Want wegens de talrijke gaande en komende mensen hadden zij zelfs geen tijd om te eten. Pastorale beroepskrachten kunnen zichzelf verwaarlozen als ze voortdurend ingaan op alle verzoeken die er zijn. Jezus kiest geregeld voor een moment waarop Hij zich terugtrekt. Hij moet de band met zijn hemelse Vader levend houden om de goede keuze te kunnen maken. Dit houdt Hij nu ook aan zijn leerlingen voor. Zij moeten leren zich van tijd tot tijd terug te trekken, niet alleen om te eten en te rusten, maar ook om hun band met God en elkaar op peil te houden, juist ook bij alle keuzes die zich voortdurend aandienen.
Maar dan treft Jezus aan de overkant een menigte aan. Er staat: “Hij voelde medelijden met hen, want zij waren als schapen zonder herder; en Hij begon uitvoerig te onderrichten”. Dat laatste is interessant. Die menigte wil zijn Woord horen. Ze komen om te luisteren. “Hij begon uitvoerig te onderrichten” Hoe is dat nu? Augustinus verzuchtte een keer dat er maar weinig mensen in zijn kerk waren. De meesten, zo veronderstelde hij, waren naar de spelen in het amfitheater. De heilige pastoor van Ars vertelt in een van zijn preken dat mensen blijkbaar liever naar de kermis gaan dan naar de kerk.
Onze tijd schept soortgelijke problemen. We worden overvoerd met informatie en we worden bestormd met leuke dingen, met voorwerpen die we kunnen kopen of evenementen die we kunnen meemaken. Misschien hield Jezus daar in zijn tijd ook al rekening mee. De mensen luisterden graag naar zijn parabels, dat was een vorm van entertainment. Tegelijk verkondigde Hij de Blijde Boodschap van Gods Koninkrijk. Maar dat kon blijkbaar, er lijkt in het Evangelie een soort honger te zijn, een verlangen naar Gods Woord.
Hoe is dat in onze tijd? Is er nog honger naar Gods Woord of zijn mensen verzadigd met alles wat de wereld biedt? Voelen de mensen zich als schapen zonder herder of is ieder voor zichzelf herder, bedenkt ieder zijn eigen geloof, zijn eigen god en zijn eigen religie? Willen de mensen Christus nog als Herder?
Gaandeweg wordt in onze tijd de kloof tussen gelovigen en niet gelovigen groter. Met de lezing van Paulus in gedachte, worden we uitgedaagd om die kloof steeds opnieuw te overbruggen. Alle mensen van goede wil gaan God ter harte. Ook zal er een tijd komen dat de magie van de wereld, met luxe en plezier aan kracht verliest, al is jet maar tijdelijk. Er zal een tijd komen dat vrije tijd niet meer massaal wordt besteed aan games, uitjes en avonturen. Dan gaat het erom dat religie niet een soort vervanging wordt, totdat ook daar het leuke weer vanaf is, maar dat we mensen kunnen brengen naar die innerlijke band met God, die ons verandert en op een hoger niveau brengt. Wie God leert kennen van hart tot hart, heeft na verloop van tijd minder behoefte aan vluchtig entertainment. Wie Jezus leert kennen, raakt steeds meer bekommerd om de zaken die Hij belangrijk vond en vindt.
In onze tijd schrijven denkers geregeld over de mens van de toekomst. Is dat de homo ludens, de spelende mens die alles overlaat aan computers en robots en alleen nog zijn tijd verdrijft met leuke dingen, met spel, met games? Is dat de homo digitalis, de mens die zichzelf beperkt tot een digitale werkelijkheid en aan zichzelf gaat sleutelen om meer macht en invloed te krijgen?
Voor een Christen is het hoogtepunt en de toekomst van de mens, niet een spelende of een digitale mens, ook niet een producerende of consumerende mens, ook niet een zichzelf verwerkelijkende ik-gerichte narcistische mens. De toekomst is ons getoond en geschonken in Jezus Christus. De mensheid heeft Hem afgewezen en aan het kruis genageld. Pas als de mensheid Hem aanneemt als voorbeeld tot navolging, als oorsprong en toekomst, als ideaal en werkelijkheid, als Herder en Verlosser, als Mens en God, dan pas wordt de mens verlost van zijn neiging zichzelf te maken en de werkelijkheid te maken tot zijn eigen beeld en gelijkenis. Want die werkelijkheid zal gevangen blijven in de menselijke beperktheid. De mens en de toekomst met Christus als hoofd, herschept de mens naar Gods beeld en gelijkenis en verlost heel de schepping.
Dan is er geen onderscheid meer tussen rijk en arm, tussen bestudeerd of ongeletterd, tussen Noord of Zuid, of Oost en West, tussen technisch hoogontwikkeld, of eenvoudig en dicht bij de natuur, dan komen alle religies en alle wetenschappen samen in Christus Jezus, onze Heer. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God in geloof en vertrouwen.
Wij bidden voor Gods Kerk, dat zij nieuwe talen leert spreken om het Evangelie te verkondigen aan mensen van deze tijd. Om barmhartigheid en aandacht om hen te helpen die open staan voor de Blijde Boodschap, om verbondenheid in Christus die vele werelden één maakt. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving, om bezinning op de koers die we gaan, om profetische stemmen die ons wakker schudden, om een nieuwe openheid voor Christus die ons toont wat mens zijn werkelijk is. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat ieder van ons ook zelf Jezus Christus als voorbeeld en Verlosser voor ogen houdt, dat we hem navolgen en met zijn hulp geschillen tussen mensen en groepen overbruggen, zodat Hij één kan maken wat is verdeeld. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen; bidden we dat we deze vakantietijd gebruiken zoals Jezus het ons voorhoudt, dat we met Hem samen zijn in een rustige plaats, om dichter te komen bij God, bij elkaar en bij onszelf. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties