Onze bisschop heeft een jaar van gebed afgekondigd dat een uitnodiging is voor ieder van ons persoonlijk, maar ook heel bijzonder voor de gezinnen, om te werken aan een eigen gezinsspiritualiteit en het gebed een vaste plek te geven in het gezin.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van: Sint Willibrordus (Wassenaar), de H. Joannes de Doper (Katwijk) en de H. Willibrord (Oegstgeest), weekeinde van 30 en 31 december 2017, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2017KERSTFAMB
Lezingen
E.L: Ecclesiasticus 3, 2-6. 12-14 of Genesis 15 , 1-6; 21,1-3
Psalm: Ps. 128 (127), 1-2, 3, 4-5 of Ps. 105 (104), 1b-2, 3-4, 5-6, 8-9
T.L: Kolossenzen 3, 12-21 of Hebreeën 11, 8. 11-12. 17-19
All. Vers. Kolossenzen 3, 15a en 16a of Hebreeën 1, 1-2
EV: Lucas 2, 22-40 of 22. 39-40
Homilie
In 1994 was er het jaar van het gezin, uitgeroepen door de verenigde Naties. In dat jaar schreef Paus Johannes Paulus II een brief aan de gezinnen, getiteld: “Gratissimam sane”. In deze brief vertrekt hij vanuit deze gedachte: “De mens is de weg van de Kerk”. Dan legt hij uit: “De Kerk deelt in de vreugde en de hoop, het verdriet en de angst van de dagelijkse gang van de mens, omdat zij er ten diepste van overtuigd is, dat het Christus zelf geweest is, die haar op deze paden gebracht heeft …” Dan vervolgt hij: “Van deze talrijke wegen is het gezin de eerste en belangrijkste.”
De heilige Johannes Paulus II wil ons meenemen in de bijzondere plaats die het gezin heeft in Gods plan. Hij schrijft: “De eniggeboren Zoon, één in wezen met de Vader, ‘God uit God, licht uit licht’, is de geschiedenis van de mensen binnengetreden via het gezin”. Hij wijst daarbij op het belang van het gebed: “Het gebed moet het overheersende element worden van het Jaar van het Gezin in de kerk: een gebed van het gezin, een gebed voor het gezin, een gebed met het gezin”. Daarmee leggen we een brug van 1994 naar 2018, bijna 25 jaar, van het jaar van het gezin naar het jaar van het gebed.
De aandacht van de Kerk voor het gezin is natuurlijk veel ouder. Het is interessant om te lezen in Apostolische Exhortatie van paus Johannes Paulus II uit 1981, inmiddels bijna 36 jaar geleden. Hij noemt een aantal positieve ontwikkelingen: … een levendiger bewustzijn van de menselijke vrijheid, grotere aandacht voor de kwaliteit van de intermenselijke relaties in het huwelijk, aandacht voor de bevordering van de waardigheid van de vrouw, voor een verantwoorde voortplanting, voor de opvoeding van de kinderen; een veelzijdige band tussen de gezinnen onderling, en de eigen kerkelijke zending van het gezin en van zijn verantwoordelijkheid voor de opbouw van een meer rechtvaardige maatschappij.
Dan noemt hij grote zorgpunten zoals: Een verkeerd idee over de onafhankelijkheid van de echtgenoten ten opzichte van elkaar; onzekerheid omtrent de gezagsverhouding tussen ouders en kinderen; moeilijkheden bij het overdragen van geestelijke waarden; het groeiend aantal echtscheidingen; de plaag van de abortus; de toenemende praktijk van de sterilisatie en het groeien van een ware contraceptieve mentaliteit. Wanneer ik die tweede reeks, de zorgpunten, bekijk dan zie je hoe het in onze tijd niet verbeterd maar verslechterd is, het gezinsleven zit op allerlei manieren in de knel.
Twee jaar geleden schreef onze huidige paus Franciscus, naar aanleiding van de dubbele synode over het gezin, in de exhortatie Amoris Laetitia het volgende: “De spanningen die door een extreme individualistische cultuur van bezit en genot worden veroorzaakt, brengen binnen het gezin een dynamiek van onverdraagzaamheid en agressiviteit teweeg.”
Wanneer je met de blik van de Kerk de lange lijn probeert te zien in de afgelopen vijftig jaar, dan zie je dat bijvoorbeeld gezondheidszorg, techniek, welvaart en bezit steeds verder zijn gegroeid, met name in het Rijke Westen. Maar ook individualisme, bezitsdrang en een steeds grotere maatschappelijke onverdraagzaamheid op velerlei terreinen. We mogen rustig stellen dat het voor iedere mens niet meevalt om in deze tijd met de Kerk de weg van Christus te gaan. Nog lastiger is het om die weg te gaan als gezin. Met andere woorden, de wereld gaat haar eigen weg en die schept een steeds grotere spanning ten opzichte van de weg van Christus.
Wat betekent dat? Paus Franciscus geeft in zijn exhortatie in hoofdstuk negen een bijzondere handreiking. Hij schrijft daar over “de spiritualiteit in huwelijk en gezin”. Spiritualiteit, dat klinkt modieus, misschien een beetje zweverig, maar dat is het niet. Hij schrijft daarin ook over het belang van het gebed: “Het gebed in het gezin is een bevoorrecht middel om dit Paasgeloof tot uitdrukking te brengen en te versterken. Er kunnen elke dag enkele minuten worden gevonden om samen voor de levende Heer te staan, Hem de dingen te zeggen die zorgen baren, te bidden voor de noden van het gezin, te bidden voor iemand die een moeilijk ogenblik doormaakt, Hem hulp vragen om lief te hebben, Hem te danken voor het leven en de goede dingen, de Maagd Maria te vragen ons met haar moederlijke mantel te beschermen. Dit ogenblik van gebed kan, eenvoudig gezegd, het gezin zoveel goed doen …”
We staan op de overgang van 2017 naar 2018. Onze bisschop heeft een jaar van gebed afgekondigd dat een uitnodiging is voor ieder van ons persoonlijk, maar ook heel bijzonder voor de gezinnen, om te werken aan een eigen gezinsspiritualiteit en het gebed een vaste plek te geven in het gezin. Voor met name jongere ouders betekent dit vaak zelf eerst het gebed ontdekken en gaan beoefenen. Kinderen leren het snel en vanzelfsprekend. Volwassenen moeten vaak een soort verlegenheid overwinnen. Het is een verlegenheid die ontstaat door onze band met de wereld. In de wereld wordt bidden al snel gezien als iets voor mensen die niet meekunnen, die zwak zijn, het leven niet aankunnen. Meditatie en zelfredzaamheid, boeddhistisch of met Zen, Yoga of Reiki, dat mag allemaal van de wereld, dan heb je het zelf in de hand. Maar je toevertrouwen en afhankelijk opstellen tegenover God, past niet in de moderne maatschappij. Die hobbel moeten we zelf nemen om het jaar van gebed in te gaan, met name voor de gezinnen. Amen.
Voorbede
Wij bidden vol vertrouwen tot God, onze Vader.
Wij bidden voor alle gezinnen die de weg van Christus willen gaan, voor de ouders, dat zij met kracht en toewijding hun onderlinge liefde bewaken, dat zij standhouden in de problemen van deze tijd, dat zij de kinderen meenemen op de weg van geloof en liefde. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor allen die invloed uitoefenen op onze cultuur, voor alle maatschappelijke instellingen en de media, dat zij inzien dat de weg die de wereld nu gaat de problemen groter maakt en niet oplost. Dat zij hun licht opsteken bij de wijsheid van de Kerk. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat we in dit jaar van gebed samenwerken om een klimaat van gebed op te bouwen, in de kerk en in de gezinnen, dat ook scholen oog krijgen voor de waarde van het gebed. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat we elkaar ondersteunen om weerstand te bieden aan een doorgeschoten individualisme. Dat we werkelijk tijd maken voor elkaar, voor ontmoeting, gezelligheid en gesprek. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties