Ga naar hoofdinhoud

Voor wie staan de koningen in onze tijd, in deze moderne maatschappij?

Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Jozef, H. Willibrordus en De Goede Herder te Wassenaar, weekeinde van 3 en 4 januari 2015, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Preek: B2015OPENB1B

Lezingen

E.L: Jesaja 60,1-6
Ps: Ps. 72 (71), 2, 7-8, 10-11, 12-13
T.L: Efeze 3, 2-3a. 5-6
All: Matteüs 2, 2
Ev: Matteüs 2, 1-12

Homilie

Hoeveel driekoningenverhalen zijn er in de loop van de tijd geschreven. Behalve de teksten uit het Evangelie volgens Matteüs, zijn er allerlei legenden ontstaan. Zo worden de relieken van de drie koningen vereerd in Keulen eb is er een spannend verhaal over de tocht van de relieken naar Keulen.

De drie koningen, die in het Evangelie “Wijzen” heten, hebben namen gekregen. in het Grieks: Apellius, Amerius en Damascus; in het Hebreeuws: Galgalat, Malgalat en Sarathin; maar ze zijn het meest beroemd geworden onder hun verlatijnste Perzische namen: Caspar, Melchior en Balthasar. Ze zouden resp. 20, 40 en 60 jaar oud zijn geweest; getallen die de levenstijdperken van de volwassene symboliseren (Zie heiligen.net). Hun huidskleur gaat verschillen, net als hun leeftijd. Zo staan ze voor de grote wereldrijken en wereldculturen van die tijd.

Dat we over drie koningen spreken komt door de drie gaven en waarschijnlijk omdat drie een bijbels getal is dat naar de volheid verwijst. De drie gaven worden vaak in verband gebracht met de drie dimensies van Christus. Goud voor de Koning die boven alle koningen staat. Wierook voor God die boven alle goden staat. Mirre voor Hem die zal lijden en de zonde van de hele mensheid op zich neemt.

Wie van de drie zou nu het goud, wie het mirre en wie de wierook hebben aangedragen? Caspar zou koning van Tharsis en van het eiland Egryscilla zijn. Melchior, zou de koning van Nubië en Arabië zijn. Balthasar, zou koning van Gondolië en Saba zijn. Ze vertegenwoordigen de drie takken uit het nageslacht van Noach: Sem, Cham en Jafet. Al deze gedachten zijn naderhand aan dit evangelieverhaal gekoppeld. Daarbij probeerde de verteller/schrijver een gedachte over te brengen, bijvoorbeeld dat heel de mensheid komt om Christus te aanbidden, of dat de koningen hun heerschappij onder die van Christus plaatsen.

Hoe zou dat in deze tijd zijn? Voor wie staan de koningen in deze moderne maatschappij? Caspar wordt als de twintigjarige zwarte koning afgebeeld. Wat heeft hij bij zich? Goud, wierook of mirre? Hebben de Afrikaanse landen het meest te lijden gehad in de afgelopen eeuwen? Caspar staat voor alle mensen met een donkere huidskleur op onze wereld. Wat is er over van hun rijke culturele verleden? Hoevelen uit hun volken zijn in de loop der eeuwen als slaven verkocht en op transport gesteld? Vaak staat Caspar als jongste achteraan, rechtop, alsof hij de anderen voor laat gaan en nog nadenkt over wat zijn gave mag betekenen. Meestal draagt hij dan wierook aan, maar vandaag mag Hij van mij voorop lopen met de mirre die symbool is van het lijden. Zo brengt hij het lijden van zijn volken bij Christus en spreekt in zijn gebed de wens uit dat al het lijden van zijn werelddeel in het lijden van Christus mag worden opgenomen, zodat het een offergave wordt die uiteindelijk tot verlossing leidt.

Dan komt Melchior. Wat brengt hij mee? Hij vertegenwoordigt Europa en daarmee heel het Rijke Westen. Hij is ongeveer zestig jaar oud, de oudste van de drie. Hij heeft meestal goud als gave, maar vandaag heeft hij wierook bij zich. Europa dat na de vele oude goden in de eerste eeuwen Christus heeft leren kennen, maar in de moderne tijd schijnbaar weer is vergeten. Europa dat het atheïsme heeft gecultiveerd en tot een alternatieve levensleer heeft gemaakt. Het Rijke Westen dat de religieuze, filosofische en ethische rijkdom van haar Christelijke cultuur in de uitverkoop heeft gedaan in ruil voor commercieel succes. Europa dat eigengemaakte economische en wetenschappelijke goden is gaan aanbidden en van God los is geraakt. Vandaag brengt Melchior geen goud maar wierook aan om God te eren, God te erkennen, Christus te aanbidden als God met ons, Emmanuël; hij knielt neer met een gebed dat die Westerse Wereld wakker mag worden uit de materiële roes en uit de innerlijke verdwazing. Hij knielt neer om zijn gave aan de Heer aan te bieden met de hoop dat de Heer zijn gave aanneemt en zijn volken te hulp komt.

Daarna komt Balthasar, zo krachtig, veertig jaar oud, rechtop, maar toch ook licht gebogen alsof hij op het punt staat neer te knielen. Hij vertegenwoordigt Azië en de vele volken daaromheen. Meestal draagt hij de mirre, maar vandaag heeft hij het goud als gave. Zijn volken zijn in opkomst, ze hebben armoede gekend en zijn nog niet verlost van de oorlogen. Maar ze maken ook een grote economische opgang mee en Balthasar ziet de goudkoorts in de ogen van velen. Hij heeft gehoord Melchior wat Europa is overkomen en hij vreest dat zoiets ook met zijn landen en volken staat te gebeuren. Daarom draagt hij goud aan, als een gebed, om te vragen dat zijn volken gespaard mogen blijven van de verdwazing van het materialisme en de leegte van het atheïsme. Bij voorbaat wil hij met het goud de rijkdom waar zo naar gejaagd wordt aan Christus geven, in Gods handen leggen, met de bede dat zijn volk op zoek mag gaan naar de ware rijkdom die te vinden is in geloof, hoop en liefde.

Die koningen zijn ook wijzelf. Ouders en grootouders die naar hun gezinnen kijken. Wat draag je vandaag aan, goud, wierook, mirre? Wat is jouw gebed, als je ziet aan welke gevaren de huidige generaties bloot staan. Knielen ook wij straks neer, en aanbidden God die zich zo klein maakt om ons mee op weg te nemen, op weg naar de verlossing in Christus onze Heer. Amen.

Voorbede

Bidden wij vol vreugde en vertrouwen tot onze hemelse Vader.

Wij bidden voor de Kerk over de hele wereld, dat alle gelovigen hun gaven aan Christus aanbieden en in Hem de ware wijsheid, de ware godheid, de ware rijkdom en de ware zingeving vinden. (Laat ons [zingend] bidden.)

Wij bidden voor onze wereld, voor de vele culturen en landen en werelddelen. Dat alle mensen van goede wil bij Christus te rade gaan om de weg te vinden die leidt naar Gods Koninkrijk van vrede en gerechtigheid. (Laat ons bidden.)

Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat wij als geloofsgemeenschap onze rijkdommen niet voor onszelf houden maar God in handen leggen, dat wij onze talenten inzetten voor Gods Kerk, het Evangelie, die Blijde Boodschap van Jezus Christus. (Laat ons bidden.)

Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, we bidden dat de koningen voor groot en klein voorbeelden zijn om na te volgen, dat zij wijsheid en wetenschap inzetten ten gunste van geloof, hoop en liefde. (Laat ons bidden.)

Intenties

Back To Top