We zijn op weg naar Pasen. Vandaag horen we de echo van Aswoensdag in de oproep van Jezus: “Bekeert u en gelooft in het Evangelie.”
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM, in de kerken van de H.H. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), de H. Liduina (Hillegersberg), de Pax Christi (Spangen) en de Petrus banden (Overschie), weekeinde van 20 en 21 februari 2021, om 17.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2021QDR01B
Lezingen
E.L: Genesis 9, 8-15
Psalm: Ps. 25 (24), 4bc-5ab, 6-7bc, 8-9
T.L: 1 Petrus 3, 18-22
All. Vers. Matteüs 4, 4b
EV: Marcus 1,12-15
Homilie
We hebben vandaag een evangelietekst van slechts vijf regels en in het Grieks zelfs maar drie regels. Toch wordt er heel veel in verteld. Het eerste dat opvalt is dat de Geest Jezus naar de woestijn drijft. Jezus voelt zich door de Heilige Geest gedreven om de woestijn in te trekken. Weg van de bewoonde wereld, net als Gods Volk dat veertig jaar door de woestijn trok. Een retraite van veertig dagen. Wat is daarvan de bedoeling?
Jezus staat aan het begin van zijn zending. Natuurlijk heeft Hij tot die tijd ook God gediend, maar in het verborgene. Gewoon thuis, bij Jozef en Maria. Daar heeft Hij het vak van timmerman geleerd. Daar heeft Hij van Jozef en Maria geleerd dat Hij in de eerste plaats kind van God is, Zoon van God. Toen kwam het moment van de doop door Johannes de Doper. Jezus voegde zich in de rij van de boetelingen. In feite was dat al het teken van zijn levensweg; tussen de zondaars in terwijl Hij vrij was van zonden. Dan Hoort Hij de stem van de Vader: ‘Gij zijt mijn Zoon, mijn veelgeliefde; in U heb Ik welbehagen.’
Meteen daarna trekt Jezus de woestijn in. Zijn doop is als de Brandende Braambos bij Mozes. Toen kreeg Mozes zijn opdracht. Nu heeft Jezus de stem van de Vader gehoord en de Vader heeft Hem bevestigd. Vanuit die ervaring trekt Hij nu de woestijn in, de Geest drijft Hem erheen. Waarom? Om na die diepe, intense ervaring van de Vader, die bevestiging van zijn nederige houding en zijn verbondenheid met tollenaars en zondaars, nu ook de beproevingen die tollenaars en zondaars ondergaan, met hen te ondergaan.
Marcus zegt over die beproevingen niet veel. Er staat: Veertig dagen bracht Hij in de woestijn door, terwijl Hij door de satan op de proef werd gesteld. De andere evangelisten hebben dat verder ingekleurd met verhalen vanuit de traditie, maar Marcus vult het niet in, hij laat het aan ons over om na te denken over die beproevingen. Het is overigens interessant dat hier in het Grieks hetzelfde woord staat als bij het Onze Vader: Breng ons niet in beproeving. Met dit Evangelie in gedachte begrijpen we dat Jezus ons leert te vragen aan God dat de Geest ons niet op dezelfde manier de woestijn in stuurt om door de satan op de proef gesteld te worden: “Breng ons niet in beproeving”. Is beproeving dan verkeerd? Is beproeving dan niet noodzakelijk om te groeien. Zeker wel. Maar het leven beproeft ons meer dan voldoende, meer dan we aankunnen. Jezus werd beproefd, de satan kreeg alle ruimte om Hem op de proef te stellen. Jezus weet dat wij dat uit onszelf niet aankunnen en ook wijzelf moeten dat beseffen. Dat bidden wij in het Onze Vader: “Breng ons niet in beproeving, maar verlos ons van het kwade”. Bij het kwade mag je dus ook de boze of de satan of de verleiding, de bekoring bedenken.
Maar wat is hiervan nu de zin? Jezus wordt beproefd. Hij overwint. Hij overwint alle bekoringen, hij weerstaat alle verleidingen, Hij houdt stand in de test. Hij is werkelijk de Zoon van God die in alles de wil van de Vader volgt en niet de wil van de wereld, niet de wil van de verleider of de wil van de machthebber, niet de wil van boze. Maar wat betekent dit voor ons en voor onze verlossing?
Jezus overwint hier niet alleen als Zoon van God, Hij is hier niet alleen een Goddelijke Persoon die soeverein de boze weerstaat. Jezus is hier ook helemaal mens. Als mens is Hij door het water van de Jordaan gegaan. Als mens heeft Hij de stem van de vader gehoord. Als mens hoort hij nu ook de stem van de verleider in al zijn kracht en bekoring. Zijn Evangelie zou geen waarde hebben, als Hij ook niet midden in al die bekoringen had gestaan. Hij wijst een weg door alle bekoringen heen, de weg naar Gods Koninkrijk. Hij is door de woestijn gegaan om ons mee te voeren.
Zo is Hij de voltooiing van Noach omdat Hij de vervulling is van Gods Belofte, Jezus Zelf is het Verbond in Vlees en Bloed, Hij verbindt ons definitief met God de Vader. Zo is Hij de nieuwe en definitieve Mozes; omdat Hij niet gezondigd heeft is Hij de mens die het Beloofde Land mag binnentreden. Hij is de uiteindelijke Jozua, omdat Hij ons door het water van het Doopsel voert om zo Gods Volk het Beloofde land van het Eeuwig leven binnen te leiden.
Als Jezus dan uit de woestijn komt, trekt Hij het Beloofde land binnen. Hoe dan? Door de verkondiging van het Evangelie. Hij Zelf is in zijn innerlijk het beloofde Land al binnen gegaan, Hij weet zich definitief Zoon van God en nu nodigt Hij iedereen uit met Hem dat Rijk Gods binnen te treden: Het staat er zo kort, maar het is zo veelzeggend: Nadat Johannes was gevangen genomen ging Jezus naar Galilea en verkondigde Gods Blijde Boodschap. Hij zei: “De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in het Evangelie”.
De tijd is vervuld. De openbaring bij zijn Doop was de bevestiging. De tijd is vervuld. De overwinning in de woestijn heeft hem de moed gegeven de stap te zetten. De gevangenneming van Johannes de Doper was het startschot. Dat startschot hebben we hier afgelopen Aswoensdag ook gehad. Toen hoorden wij op onze beurt datzelfde woord van Hem: “Bekeert u en gelooft in het Evangelie” We zijn begonnen met onze veertigdagentocht. We leggen onszelf beperkingen op om sterker te worden in de beproevingen. Om ons te oefenen in het luisteren naar God. Om ons bewust te zijn van onze waardigheid als kind van God. Om ons meer toe te leggen op het gebed, meer aandacht te hebben voor de naaste en meer trouw te zijn aan de Sacramenten waarin we zijn herboren, om over veertig dagen met Hem, op de dag van zijn Verrijzenis het beloofde land binnen te trekken. Amen
Voorbede
Bidden wij om de Heilige Geest die ons doet standhouden in de beproevingen.
Wij bidden voor alle mensen die zich door deze Veertigdagentijd voorbereiden op Pasen. Dat zij tijd vinden voor gebed, voor het vieren van de Sacramenten en voor de dienst aan de naasten. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, dat het samenvallen van de Veertigdagentijd met de coronapandemie heel de wereld tot bezinning mag brengen, bezinning op onze levensstijl en bezinning op ons omgaan met elkaar. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat we erin slagen te minderen in dat wat bijkomstig is en meer tijd te maken voor wat wezenlijk is, dat we de Blijde Boodschap van Gods Koninkrijk in ons innerlijk laten bezinken, zodat we Jezus navolgen op weg naar de voltooiing. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze gezinnen, voor ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen, dat we elkaar steunen in de kleine stappen die we willen zetten. Dat die kleine stappen mogen leiden tot grote vooruitgang in ons innerlijk en in onze omgeving. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties