Zomaar een toevallige gebeurtenis. Voor ons zo toevallig, maar misschien is het voor God niet zo toevallig.
Eucharistieviering in het weekeinde van 2 en 3 maart 2002, om 19.00 en 10.00 uur, in de parochie van de H. Bartholomeus te Poeldijk, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2002QDR03A
Lezingen
E.L: Ex. 17, 3-7
EV: Joh. 4, 5-42 (minus 16-18 ‘Ga uw man roepen’ en 27-38 ‘Ik heb een spijs’)
Homilie
Soms lijken dingen heel toevallig. Je stopt bij een benzinepomp om te tanken, je ontdekt dat je geen portemonnee of pasje bij je hebt. Op het moment dat je wilt doorrijden stopt een goede kennis achter je en je probleem is opgelost. We waren eens in Lourdes met ons gezin, we moesten wachten voor de rij zieken die in wagentjes voorbij kwamen, zien we ineens een neef in een wagentje voorbijrijden, het werd een hernieuwd contact. Twee mensen ontmoetten elkaar, terwijl ze eigenlijk ergens anders hadden moeten zijn, de kennismaking leidde tot een huwelijk. Drie waargebeurde toevallige ontmoetingen.
Toeval; bestaat het toeval? De een zegt ja, de ander nee. De wetenschap rekent met toeval, met chaos, het heelal lijkt het resultaat van toeval. Anderen zeggen, er is geen toeval, heel je leven is al uitgestippeld. Vandaag zijn we getuigen van een toevallige ontmoeting in het Evangelie. Laten we eens kijken hoe Jezus met dat toeval omgaat, dan komen we misschien een Bijbelse visie op het toeval op het spoor.
Als deze vrouw nu had besloten een half uur later naar de put te gaan? Als Jezus nu had besloten om met zijn leerlingen mee te gaan om levensmiddelen te halen. Dan was deze ontmoeting er niet geweest. Ook voor Jezus bestaat op deze manier het toeval. Voor ons mensen zijn veel dingen toevallig, we nemen zelf beslissingen, allerlei dingen komen onverwacht samen. Maar wat doet God in deze toevallige gebeurtenissen, is het toeval voor God ook toevallig?
Dat Jezus naar die put ging en niet met zijn leerlingen mee, heeft te maken met zijn luisterend oor. Hij moet nu daar aan die put zijn. Weet Hij dan dat die vrouw komt? Waarschijnlijk niet. Weet Hij nu reeds alles van haar af? Waarschijnlijk niet. Is het zijn eigen beslissing om daarheen te gaan, jazeker. Is het dus toeval? Menselijk gezien ja, maar vanuit God gezien niet. Heeft God die vrouw gestuurd om nu water te gaan halen. Dat was waarschijnlijk niet nodig, dat doet ze tenslotte iedere dag. Juist op het middaguur, als de put verlaten is en er geen andere vrouwen zijn, aangezien ze nu al haar zesde man heeft, is haar positie in het dorp niet zo geweldig, daarom gaat ze bijna op het heetst van de dag alleen water halen.
Voor de mensen toevallig voor God niet. En dat weet Jezus, dat dingen voor God niet toevallig zijn. Als je de situatie beziet vanuit God, dan zit Jezus daar niet toevallig. De dingen zijn niet zoals ze zijn, gebeurtenissen zijn kansen, en als je leert zien wat God je laat zien, dan zie je de diepere werkelijkheid.
Jezus moet nu daar zijn. Zoals Hij altijd daar is waar de Vader Hem heen stuurt. Er komt een Samaritaanse vrouw. Als zij aankomt, is ze voor Jezus model voor heel Samaria, ze is als een vertegenwoordiger van heel het Samaritaanse volk. Wat is dat voor volk, wat is hun geloof? De God van Israël is schijnbaar hun god niet meer, ze weten niet wat ze aanbidden. Maar ze zijn wel kinderen van Abraham, Isaak en Jacob. Het land Samaria is net als deze vrouw die reeds vijf mannen heeft gehad en de man die ze nu heeft, is haar man niet. Jezus herkent de tekenen en doorziet de situaties. Maar meer dan het verleden van deze vrouw en het verleden van heel dat volk, ziet Jezus een kans, een mogelijkheid tot herstel, herschepping, bekering, genezing en vergeving. Daarvoor is Hij gekomen, Hij is de Gezalfde die de waarheid verkondigt over God en de mens, een bevrijdende waarheid.
Jezus ziet een vrouw die water komt halen. Hij ziet een volk dat dorst heeft, dat water komt putten in een aardse put, maar door de godsdienst van dit volk wordt je dorst nooit gelest, dan blijf je lopen, dan blijf je dorstig. Jezus heeft zelf ook dorst, maar zijn diepste dorst is dat Hij hen kan helpen, redden, verlossen. Jezus is moe en heeft honger, maar ten diepste hongert Hij naar geloof, naar herstel. Als deze vrouw en vervolgens dit volk tot geloof komt, is zijn echte honger gestild.
Zomaar een toevallige gebeurtenis. Morgen sta je naast een buurvrouw in de supermarkt, of je zit naast een collega op je werk, of je praat tijdens de sport met een clubgenoot, treft elkaar bij het kaarten of aan het biljart, tijdens het vissen of bij het koffiedrinken. Van de week zit je op een verjaardag met een familielid te praten of je ontmoet iemand bij een uitvaart. Voor ons zo toevallig, maar misschien is het voor God niet zo toevallig en heeft Hij jou of die ander gestimuleerd om te gaan, en is het zijn wens dat jullie elkaar ontmoeten. Waarom? Niet omdat je dan zomaar een gezellig gesprek hebt, of je hart kunt luchten over wat er nu allemaal gebeurt is. De kunst is dat we de situatie niet naar onszelf draaien, het gaat niet om ons, het gaat erom dat we de ander dichter bij God kunnen brengen. Dat we de dorst van de ander, die dorst naar het Leven met een hoofdletter, die door aardse oplossingen nooit echt gelest wordt, dat we die dorst bij de ander opmerken, door net zo te zien en te luisteren als Jezus.
Dan kan er iets van openbaring komen van wie God voor die ander wil zijn. Dan kan het gebeuren dat ook bij jouzelf een diepe dorst gelest wordt, omdat je een ander dichter bij God hebt gebracht.
God stuurt en leidt zijn wereld, niet door dood en verderf, niet door oorlogen en rampen, niet door ziekte en tegenslag, die zijn er en die zullen er altijd blijven, dat zijn de klippen, de hindernissen, de obstakels die we moeten overwinnen. Nee, God leidt zijn Kerk en heel deze wereld door mensen als Jezus die luisteren en die daarheen gaan waar ze moeten zijn. Zoals die vrouw, die zich met haar verleden door Jezus gekend weet en zich toch veilig voelt, die vol is van Hem en dat niet voor zich houdt. Die anderen bij Jezus brengt en zo gaandeweg zelf genezing vindt. God leidt deze wereld, zijn Kerk, door u en door mij, als wij luisteren, naar God en de naaste. Dan wordt alles steeds minder toevallig. Amen.