Heilig worden begint met het aanvaarden van Gods liefde.
Eucharistieviering, 1 november 2011, om 19.00 uur in de parochiekerk van De Goede Herder te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2011ALLHA
Lezingen
E.L.: Apokalyps 7,2-4. 9-14
Ps.: 24 (23), 1-2, 3-4ab, 5-6
T.L.: 1 Johannes 3,1-3
VE.: Matteüs 11,28
Ev.: Matteüs 5,1-12a
Homilie
Wanneer ben je heilig? De vorige paus heeft veel mensen heilig verklaard, meer dan veel pausen voor hem. Dat kon ook, want de eisen voor een heiligverklaring waren versoepeld. Is het nu gemakkelijker om heilig te worden? Nee, misschien is het gemakkelijker om heilig verklaard te worden, maar de weg naar heiligheid is hetzelfde.
Is het makkelijk of moeilijk om heilig te worden? Ik denk dat voor heiligheid hetzelfde geldt als wat Jezus zegt over de rijke en het Rijk Gods: ‘Ik zeg het jullie nog eens: het is gemakkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te gaan dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan’ (Matteüs 19,24).
Heilig worden uit onszelf is niet mogelijk. Maar er is een verschil tussen heiligen in het Oude Testament en in onze tijd. Wees heilig, want Ik, de Heer ben heilig. Heilig in het Oude Testament had veel te doen met reinheid en met het onderhouden van de Thora. En dat was iets dat je zelf kon doen.
Er is een grapje over bekeren dat luidt: ‘Heidenen bekeren is monnikenwerk. Monniken bekeren is heidens werk.’ Zoiets ervaarde Jezus ook bij de Farizeeën en Schriftgeleerden, bij de oudsten en bij de priesters. Als je het wel weet, als je het wel kunt, als je het wel redt; waarom heb je dan nog een rabbi, een leraar en een redder nodig? Als Jezus dan over Gods Koninkrijk spreekt, zegt Hij: ‘Want ik zeg jullie: als jullie gerechtigheid niet groter is dan die van de schriftgeleerden en de farizeeën, zullen jullie zeker het koninkrijk van de hemel niet binnengaan’ (Matteüs 5,20) .
Heiligheid in de ogen van Jezus is anders en gaat verder dan heiligheid volgens de wet van Mozes. Natuurlijk lezen we in Psalm 51 al: ‘Het offer voor God is een vermorzelde geest; een gebroken en verbrijzeld hart zal God, niet afwijzen.’ Het bewustzijn dat je alleen in bescheidenheid en eenvoud tot God kan naderen was allang bekend. Maar bij Jezus zie je het in de uiterste consequentie.
Hoe word je heilig? Kan je heilig worden door heel erg je best te doen? Door heel hard op het geloof te studeren? Door alle heiligenlevens te lezen?
Ik kan het u allemaal aanbevelen, je best doen, studeren, lezen, maar heilig worden begint met het aanvaarden van Gods liefde.
We hoorden het in de tweede lezing: ‘Hoe groot is de liefde die de Vader ons betoond heeft.’ We worden kinderen van God genoemd en we zijn het ook. We zullen God zien zoals Hij is.
Wie Jezus kent, wie de Vader kent en de Heilige Geest, en vooral ook wie zichzelf kent, die weet dat we tegenover God met lege handen staan, wat onze eigen heiligheid betreft. We zijn niet volmaakt, we schieten te kort, we zondigen. Jezus heeft ons een weg gewezen naar heiligheid, ondanks onze zwakheden en ondanks onze tekorten.
Soms lijken er ook trends in heiligheid voor te komen. Was de heilige in het Oude Testament vooral een wetsgetrouw en rechtvaardig mens, die de reinheidsvoorschriften in acht nam en de aalmoezen. Bij de eerste Christenen zijn het vooral de martelaren die sterven voor hun geloof, voor hun trouw aan Christus. Daarna zie je woestijnmonniken die zich losmaken uit dit leven. Daar doorheen zie je wonderdoeners, mensen met bijzondere gaven. Middeleeuwse heiligen herinneren we ons maar al te goed. Wie vraagt niet regelmatig aan de heilige Anthonius om zijn geheugen wat op te frissen, zodat we onze verloren dingen terug vinden. Eeuwenlang waren het veelal religieuzen, zusters paters, broeders, monniken. In de afgelopen eeuwen zien we veel sociale heiligen, heilige Vincentius, maar ook Don Bosco, in onze tijd Moeder Teresa. Maar ook heiligen die in het politieke spanningsveld staande blijven, oorlogsheiligen.
Ik ben geen trendwatcher voor heiligen, maar ik zie dat er meer aandacht is gegroeid voor heilige vaders en moeders, voor heilige jongeren, niet zozeer omdat de Kerk hen als voorbeeld wil stellen, maar omdat de tijd maakt dat we zulke heiligen krijgen en ook omdat we ze nodig hebben.
Ik begon met de vraag: Hoe worden wij heilig? Hoe de trends ook lopen, in een ding stemmen ze allemaal overeen. Heiligen zijn navolgers van Jezus. Hij was hun inspiratiebron en hun voorbeeld. Ze leefden in verbondenheid met Hem, niet met een dode van lang geleden, maar met de levende, ze hebben Hem ervaren, verstaan en nagevolgd. Als je dat doet, dan blijf je wel tegen eigen beperkingen en onvolmaaktheden aanlopen, maar zijn barmhartigheid en goedheid is zo groot, dat je steeds kunt opstaan en met Hem verder trekken. En heiligen zijn mensen die binnen de Kerk bleven, ondanks problemen, ondanks menselijke zwakheid in bestuur en gezag, ondanks fouten en dwalingen. Zij beseften dat dit de Kerk is die Jezus is begonnen en waar Jezus mee verder ging. Zij hielden vol om de Kerk ook steeds van binnenuit weer te zuiveren en te herstellen.
Vandaag is het een bijzondere dag omdat we ons bewust zijn dat heel gewone mensen zo hebben kunnen leven. Dat bemoedigt ons. Want dan is die weg ook voor ons begaanbaar. Niet uit eigen kracht, maar met geloof, hoop en liefde, dan kan God ook aan ons wonderbare dingen doen. Amen.
Voorbede
Wij bidden vol vertrouwen op voorspraak van alle heiligen tot God onze Vader.
Bidden wij voor alle gedoopten, dat zij zich nooit laten ontmoedigen, dat zij het vuur vasthouden van Gods liefde in onze harten, dat zij opkomen voor waarheid en gerechtigheid en getuigen zijn van Gods liefde. Laat ons bidden.
Bidden wij voor onze wereld. Vragen wij dat mensen van allerlei posities, culturen en godsdiensten mogen zien dat door Jezus na te volgen, deze wereld verandert, vragen wij om vrede en vrijheid. Laat ons bidden.
Bidden wij voor leken en vrijwilligers, dat zij enerzijds vol vertrouwen trouw zijn aan de kerk en haar verkondiging, dat zij zich laten inspireren door de heiligen in navolging van Jezus’. Laat ons bidden.
Bidden wij voor onze parochies, voor ons cluster, voor onze vrijwilligers en voor onze gezinnen, dat wij elkaar steunen op de weg waarin we Jezus willen navolgen. Dat we bouwen aan een geloofsgemeenschap die doet waar zij voor staat. Laat ons bidden.
Intenties