Goedheid moet gezaaid worden, je moet het loslaten in het vertrouwen dat het zijn werk zal doen. Bij het zaaien van goedheid weten we niet of de aarde altijd vruchtbaar is.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Johannes de Doper (Katwijk), en de H. Willibrord (Oegstgeest), weekeinde van 12 en 13 juli 2014, om 19.00 uur, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren (MP3)
Preek: A2014DHJ15AAUFX
Lezingen
E.L.: Jesaja 55,10-11
Ps.: 65 (64) 10abcd, 10e-11, 12-13, 14
T.L.: Romeinen 8,18-23
VE.: Lukas 21,36
Ev.: Matteüs 13,1-23 of 13,1-9
Homilie
Toen de apostel Paulus een keer een collecte wilde houden voor de armen in zijn kerk, schreef hij een brief aan de Christenen in Korinthe. Deze brief werd dus voor een deel ook een bedelbrief. Hij schreef: “Bedenkt: wie karig zaait zal karig oogsten; wie overvloedig zaait zal overvloedig oogsten. Laat ieder wat hij in zijn hart besloten heeft ten uitvoer brengen, zonder pijn en zonder dwang, want God houdt van een blijmoedige gever.” Daarna schrijft Paulus nog: “Hij die de zaaier zaad verschaft en voedsel om te eten zal ook u zaaigoed verschaffen en het vermenigvuldigen en de oogst van uw milddadigheid doen gedijen (2 Korintiërs 9,6-11).” Zaaien en oogsten; het is de eeuwige kringloop van het leven, van het brood dat we eten. Van dat beeld maakt Jezus gebruik in zijn parabel. Om te zaaien heb je zaaigoed nodig. De zaaier bewaarde dus elk jaar een deel van de oogst om te kunnen zaaien. Stel dat je alles op eet, dan heb je volgend jaar geen oogst.
Een poos geleden hoorde ik een klacht van Afrikaanse boeren. Zij hadden nieuw graan gekregen, graan dat beter bestand was tegen ziekten, graan dat meer vrucht gaf. Eerst waren ze reuze enthousiast, maar een jaar later waren ze diep teleurgesteld, want de kleine letters in hun contract bepaalden dat ze zelf geen zaaigoed mochten maken. En ze moesten bovendien de bestrijdingsmiddelen van hetzelfde bedrijf afnemen. Ook stond er een patent op het graan. Een patent op graan? Dat is iets wat een boer nooit zal begrijpen, dat begrijpt alleen een iemand met dollartekens in zijn ogen.
Zaaien en oogsten. Naarmate wij in onze Westerse wereld kunstmatiger leven, raken we het gevoel kwijt voor het zaaien en het oogsten. Het gevoel voor de risico’s van een slechte oogst, voor de problemen van de grond, voor de vogels die het zaad wegpikken en de zon die het verdort. Wij scheppen een eigen klimaat, wij scheppen onze eigen leefomgeving en zorgen dat het niet kán mislukken. Tenminste, dat willen we. Het lijkt er echter op dat we met de klimaatverandering de deksel op onze neus krijgen. Er dreigt steeds meer te mislukken, met resistente bacteriën, resistente virussen voor plant en dier. Er moet een fout in ons denken en doen zitten dat de natuur zo hard terugslaat.
Zo is het ook met het zaaien in goedheid, het zaaien in naastenliefde, het zaaien in zorg voor armen en behoeftigen. In onze moderne maatschappij timmeren we alles dicht met sociale voorzieningen en verzekeringen. Op zich is daar wel iets goeds in. Maar we sluiten daardoor gaandeweg alle risico’s buiten. We hoeven dan ook geen naastenliefde meer te tonen, want iedereen is verzekerd. In plaats van barmhartiger, worden we egoïstischer. Want aan goedheid zit een risico, net als aan het zaaien. Die boer weet dat van al het zaad maar een gedeelte vrucht zal dragen. Maar dat is genoeg, daarvan zal hij kunnen eten, daarmee kan hij zijn gezin voeden. Daarmee kan hij handel bedrijven en voor de volgende oogst kunnen zaaien.
Het risico dat aan goedheid kleeft is dat de ander misbruik kan maken van jouw goedheid, de ander kan je bedriegen. Jouw geld kan bij de verkeerde terechtkomen. Goede daden zaaien en goede woorden zaaien, wordt niet door ieder gewaardeerd. Wanneer wij door onze kunstmatige maatschappij het gevoel verliezen van de zaaier die blijft zaaien, met alle risico’s van dien, wanneer we met onze daden en woorden van goedheid net zo berekenend omgaan als met de moderne genetisch gemanipuleerde zaaigewassen, dan verdwijnt de naastenliefde uit de samenleving.
Het beeld van de graankorrel in de aarde is een geliefd beeld dat Jezus gebruikt voor zichzelf, als Hij spreekt over een graankorrel die moet sterven. De aarde is zijn graf. Maar zijn sterven zal nieuw leven brengen. Goedheid moet gezaaid worden, je moet het loslaten in het vertrouwen dat het zijn werk zal doen, waarbij je niet weet of de aarde altijd zo vruchtbaar is. Als we te berekenend met onze goedheid omgaan, zal de oogst tegenvallen.
Zo spreekt Jezus ook over Gods Woord. Jezus verkondigt de Blijde Boodschap, het Evangelie, zijn Woord is een Goed Bericht van God voor ons. Het wordt gezaaid in onze harten met de bedoeling dat uit onze harten nieuwe woorden en daden van goedheid opbloeien. De kunst is dat het Woord van Jezus in alle echtheid en puurheid in onze harten wordt gezaaid, dat we zijn Woord niet genetisch manipuleren, er een eigen draai aan geven, met de bedoeling dat we meer resultaat oogsten. Zijn Woord zal zelf zijn werk doen in ons hart.
Onze tijd lijkt minder ontvankelijk te zijn geworden voor dat Woord van God. Op een of andere manier wil de wereld dit woord maar moeilijk opnemen, het niet in zich toelaten. Zo kan het ook niet ontkiemen en vrucht dragen. Waar zit dat in? Het lijkt op grond waar zoveel kunstmest en bestrijdingsmiddel in zit dat het graan juist niet tot ontkiemen komt. Overdaad schaadt. Toch geloven we in de kiemkracht van Gods Woord, de kiemkracht van goede daden en goede woorden. Er zal een tijd van schaarste komen, waarbij de overvloed minder wordt en de aarde weer vruchtbaar wordt. Daarom moeten we blijven zaaien, net als die boer, die al van tevoren weet dat er maar een gedeelte in goede grond komt. Niet moedeloos worden, niet berekenend, maar met de houding van Jezus, die blijft zaaien in vertrouwen dat iemand zijn Woord zal oppakken.
U kent het gezegde: “Wie goed doet, goed ontmoet”. Daarin schuilt een belofte dat je iets goeds terug mag verwachten als je anderen goed doet. Die belofte wordt vervuld, maar niet altijd in deze tijd en niet altijd door mensen. De echte vervulling zal van God komen. Hij staat garant dat niets wat in oprechte goedheid gezaaid is verloren gaat. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die de bron is van het leven.
Wij bidden voor alle gelovigen en voor allen die God zoeken, wij vragen dat zij goede woorden en goede daden blijven zaaien, dat ze niet moe worden goed te doen en de naaste te bemoedigen. (Laat ons [zingend] bidden.)
Wij bidden voor onze wereld, waar veel goeds gevonden wordt, maar waar ook haat en egoïsme gezaaid wordt. Wij vragen om de heilige Geest die ons in staat stelt kwaad met goed te beantwoorden, haat door liefde te overwinnen. (Laat ons bidden.)
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekern, dat wij blijven zaaien in de harten van de Jongeren, zodat zij Jezus leren kennen. Wij bidden voor al de mensen die vastlopen in de zorgen van het leven, dat zij vrij worden door de steun van het geloof. (Laat ons bidden.)
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, om een vreugdevolle houding waarmee we de rijkdom van ons geloof doorgeven, zodat het, nu uitgezaaid, ook in de toekomst weer vrucht zal dragen. (Laat ons bidden.)
Intenties