Problemen in onze samenleving ontstaan zodra de band met God en van daaruit de band met de naaste verstoord raakt. Om die te genezen is Jezus gekomen. Hij is het voedsel dat ons geneest en doet leven.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Jozef (Wassenaar), de H. Willibrordus (Wassenaar) en de H. Willibrord (Oegstgeest), weekeinde van 2 en 3 augustus 2014, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren (MP3)
Preek: A2014DHJ18AAUFX
Lezingen
E.L.: Jesaja 55,1-3
Ps.: 45 (144), 8-9, 15-16, 17-18
T.L.: Romeinen 8,35.37-39
VE.: Matteüs 4,4b
Ev.: Matteüs 14,13-21
Homilie
In onze tijd is er regelmatig extra aandacht voor ons voedsel. Na de schandalen over fout vlees, heeft de overheid de controle weer in handen genomen. Door goed voedsel is in de afgelopen 50 jaar de gezondheid in ons land toegenomen. Maar kennis over goede voeding alleen is niet genoeg. Je kunt prima weten wat gezond is en toch niet gezond eten. In Amerika is obesitas gaandeweg een volksziekte geworden. Vroeger bleef dat beperkt tot mensen die aanleg hebben, maar nu heeft daar een op de drie obesitas, met alle gevolgen voor de gezondheid. Hoe wrang als je weet dat met 800 miljoen ondervoede mensen in de wereld, honger en ondervoeding gezondheidsrisico nummer één zijn – meer dan aids, malaria en tuberculose samen.
Jesaja zegt in de eerste lezing: “Wat geeft gij uw geld voor iets dat geen brood is?” “Luistert, luistert naar Mij: dan eet gij wat goed is, dan verzadigt gij u aan heerlijke spijs. Neigt uw oor en komt naar Mij en luistert en gij zult leven.”
Het gaat vandaag over geestelijk voedsel. Ik heb de indruk dat we daar de afgelopen eeuw steeds slordiger mee zijn geworden. We zijn secuur op wat we eten voor het lichaam, maar slordig op wat we eten voor de ziel. Het lichaam krijgt alle aandacht; we zorgen voor hygiëne, voor vitaminen, mineralen, voor medicijnen als het nodig is, want gezondheid gaat toch boven alles en we willen mooi zijn, alle middelen worden uit de kast gehaald. De cosmetica branche deed het ook in de recessie goed, de omzet verleden jaar was zo’n 2,4 miljard.
Voor ons lichaam hebben we heel veel over zo blijkt. Maar wat voor voedsel nemen we voor de ziel? Daar heeft Jesaja het over: “Luistert, luistert naar Mij: dan eet gij wat goed is, dan verzadigt gij u aan heerlijke spijs. Neigt uw oor en komt naar Mij en luistert en gij zult leven.”
In het Evangelie zijn we op een bijzonder moment in het leven van Jezus aanbeland. Jezus zoekt een moment van alleen zijn. Waarom? Omdat Hij net gehoord heeft dat Johannes de Doper is onthoofd. Jezus wil nadenken en bidden, in de stilte zijn, in de geest overleggen met zijn hemelse Vader. Maar de enige tijd die Hij krijgt is de tocht met het bootje naar de overkant, want aan de oever staan de mensen al op Hem te wachten. Hij voelt een diep medelijden en ontfermt zich over de zieken die er zijn.
Met wat voor blik heeft Jezus naar die mensen gekeken en met wat voor blik zal Jezus nu naar ons anno 2014 kijken? Er stromen nog steeds mensen samen in Lourdes, waar pelgrims, gezond en ziek, troost en verkwikking zoeken. Maria roept hen naar Lourdes en wijst dan naar de bron die Christus is. Hoe kijkt Jezus naar ons? Stromen de Nederlanders, de Wassenaarders nog samen om naar hem te luisteren en van hun kwalen genezen te worden?
De wonderbare broodvermenigvuldiging die hier beschreven wordt, is een teken. De eerste lezing van Jesaja komt tot vervulling in Jezus. “Luistert, luistert naar Mij: dan eet gij wat goed is, dan verzadigt gij u aan heerlijke spijs. Neigt uw oor en komt naar Mij en luistert en gij zult leven.”
Ik heb me daarom afgevraagd; zou de toegenomen aandacht voor eten, niet een teken zijn dat er een tekort is aan het andere voedsel, het voedsel voor de ziel? Een leeg gevoel in de ziel wordt vaak gecompenseerd door meer te eten. Zou er een honger kunnen zijn naar voedsel voor de ziel, maar compenseren mensen dat door nog meer in de maag te stoppen?
Een gezonde geest in een gezond lichaam is een oud gezegde. Veel kwalen beginnen bij verkeerde gewoonten en bij een verkeerde levenshouding. Onze cultuur en onze leefomgeving verwaarloost de ziel en als er al programma’s zijn, dan is er veel kaf onder het koren in de sfeer van esoterie, magie en occultisme. Hoe eenzijdig is onze tijd geworden in het geestelijk leven? Eenzijdig voedsel veroorzaakt allerlei ziekten. De eenzijdigheid zit erin dat we een overdaad krijgen aangeboden aan voedsel voor de maag, aan middelen voor het lichaam, aan mooie woorden die prettig klinken maar ons niet genezen van ons egoïsme of gehechtheid, waardoor het belangrijkste, de ziel ondervoed raakt.
Voedsel voor de ziel versterkt de band met God en de naaste. Voedsel voor de ziel is Brood uit de Hemel en dat is uiteindelijk Jezus Zelf. Problemen in onze samenleving ontstaan zodra de band met God en van daaruit de band met de naaste verstoord raakt. Om die te genezen is Jezus gekomen. Hij is het voedsel dat ons geneest en doet leven.
Hier in de kerk komen we omdat we ons bewust zijn dat we voedsel voor de ziel nodig hebben. Maar wat is één uur in de week, tegenover zoveel uren de rest van de dagen, zoveel uren aan radio, tv, krant en internet. Het is voor veel mensen nog volop vakantie. Hoe weldadig is het wanneer we in de vakantie tijd kunnen maken, niet alleen voor wandelen en gezelligheid, maar ook voor geestelijke verdieping. Ook Jezus had die stilte nodig om zich weer met zijn Vader te zijn en de juiste weg te weten. Wij hebben die stilte ook nodig, een plek waar de wereld niet kan binnendringen, een plek waar geen krant is of tv of internet, maar alleen het Evangelie of de levens van de heiligen, goede meditatie en een omgeving waarin je God gemakkelijker vindt.
Dagelijks Brood; dat is waarvoor we ook in deze Eucharistie voor zullen bidden. Moge het ook Dagelijks Brood voor de ziel zijn, opdat we niet ten ondergaan aan een geestelijke obesitas, maar door Christus tot leven komen. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die de bron is van het leven.
Wij bidden voor al Gods kinderen, dat zij tijd en ruimte vinden voor stilte en gebed, dat zij het voedsel voor de ziel niet verwaarlozen maar door Christus tot heelheid en leven komen. (Laat ons [zingend] bidden.)
Wij bidden om genezing voor onze wereld waar door egoïsme en zelfverrijking in zoveel landen honger ontstaat. Bidden wij dat alle landen zich inzetten voor een rechtvaardige samenleving waarin honger wordt overwonnen. (Laat ons bidden.)
Wij bidden voor de slachtoffers van de vliegramp en voor hun familie en dierbaren die nog steeds op uitsluitsel wachten. Wij bidden voor vrede in Oekraïne en Rusland. We bidden voor vrede in het Midden Oosten en de landen daaromheen. Wij vragen dat het woord van de vredeskoning Christus de harten van de mensen mag genezen. (Laat ons bidden.)
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, wij vragen dat er een beter evenwicht komt in aandacht voor de buitenkant en aandacht voor de binnenkant, voedsel voor het lichaam en voedsel voor de ziel. (Laat ons bidden.)
Intenties