Als het erop aankomt, daar waar het gaat over leven en dood, houdt niets en niemand Stefanus meer tegen om de waarheid te spreken. Hierin kunnen wij iets leren van Stefanus.
Eucharistieviering om 11.00 uur, 26 december 2013, in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van de H. Willibrord (Oegstgeest), door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren (MP3)
Preek: A2014KERSTSTEFANUS1AAUFX
Lezingen
E.L.: Handelingen 6,8-10.7,54-60
Ps.: 31 (30), 3cd-4, 6, 8, 16, 17
All.: Ps.: 118 (117), 26a en 27a
Ev.: Matteüs 10,17-22
Homilie
Stefanus. De eerste martelaar voor Christus. Wie was Stefanus? We weten niet zoveel van hem. Zijn naam is Grieks en hij werd geroepen tot diaken op een moment dat er onenigheid was tussen Griekse en Hebreeuwse Christenen. Als de mannen in het Sanhedrin naar Stefanus kijken, zo staat er, was zijn gezicht als dat van een engel. Dat beeld zie je vaak terug in schilderijen; een jonge man met een vriendelijk en open gezicht, omhoog kijkend naar de hemel.
Maar zijn woorden zijn niet engelachtig. Stefanus combineert een zuiver hart met een heel scherpe tong; niet scherp in de zin van venijnig of agressief, maar scherp in de zin van Gods Woord: Het woord van God is levend en krachtig. Het is scherper dan een tweesnijdend zwaard en het dringt door tot het raakpunt van ziel en geest, van gewrichten en merg. Zo lezen we in de brief aan de Hebreeën (Hebr. 4,12).
Bij de moord op Stefanus zie je nog een ander woord terug. Als Jezus zijn leerlingen onderwijst over vervolgingen, zegt Hij: “Gij zult voor stadhouders en koningen gebracht worden omwille van Mij, om zo ten overstaan van hen en de heidenen getuigenis af te leggen. Maakt u echter, wanneer men u overlevert, niet bezorgd over het hoe en wat van uw spreken: op dat ogenblik zal u worden ingegeven wat gij moet zeggen. Want niet gij zijt het die spreekt, maar door u spreekt dan de Geest van uw Vader. (Lc 21,13-15).
Stefanus is geweldloos, hij gebruikt zijn vuisten niet of een zwaard of een dolk. Hij verdedigt zich niet, maar getuigt en één ding weet hij dat hij moet doen: opkomen voor de waarheid. Dat is de waarheid over Christus en de waarheid over de mensen. Hij houdt zijn tegenstanders een spiegel voor. Je zou de hele redevoering moeten lezen die Stefanus voor het Sanhedrin houdt. Aan het einde zegt hij dit: “Hardnekkigen en onbesnedenen van hart en oor! Altijd maar verzet u zich tegen de heilige Geest, u net zo goed als uw vaderen. Welke profeet hebben uw vaderen niet vervolgd? Zij hebben de aankondigers van de rechtvaardige ter dood gebracht, u hebt Hemzelf verraden en vermoord; u die door tussenkomst van engelen de wet hebt ontvangen, maar die niet onderhoudt (Hand. 7,51-54)”.
Dat laatste is als een dolksteek. Dat zij en hun voorvaderen de Wet niet onderhouden. En ook het andere; hij zei: ‘Ik zie de hemelen open en ik zie de Mensenzoon staan aan de rechterhand van God (Hand. 7, 56).’ Stefanus spreekt de waarheid over zijn tegenstanders en de waarheid over Christus, de Mensenzoon.” En beide waarheden kunnen ze niet aanhoren: Maar ze hielden hun oren dicht, begonnen luid te schreeuwen, stormden als één man op hem af, sleurden hem de stad uit en stenigden hem (Hand. 7, 557-58).
Geweldloosheid is niet zoetsappig. Stefanus is niet bekommerd om zichzelf. Hij heeft Jezus als voorbeeld. Hij heeft ja gezegd op het dienstwerk. Hij is gewend om in ruzies te staan. Het was zijn taak om mensen nabij te zijn en eerlijk te verdelen in een periode waarin sommigen werden bevoordeeld. Hij is dus recht door zee. Zo is hij hier ook. Hij windt er geen doekje om, maar zegt waar het op staat.
Paulus noemt hem een “Martyr”, dat woord betekent “getuige”. Stefanus getuigt van de waarheid, zoals iemand dat voor de rechtbank doet. Hoe het ook uitpakt; hij spreekt de waarheid.
Hierin kunnen wij iets leren van Stefanus. Als het erop aankomt, daar waar het gaat over leven en dood, houdt niets en niemand hem meer tegen om de waarheid te spreken.
Je kunt de vraag stellen voor wie hij die waarheid zegt. Voor Christus? Voor zichzelf? Voor zijn tegenstanders? Voor zijn toehoorders? Voor wie spreekt een getuige? Voor allen die hem willen horen.
Wij luisteren naar hem en we zien in de spiegel die hij aan zijn tegenstanders voorhield. We kijken ook naar zijn voorbeeld; niet bekommerd om zichzelf, opkomen voor de waarheid. We zien ook hoe hij openstaat voor de heilige Geest. Het is de Geest die hem inspireert, die hem vervult, die hem woorden geeft en doe spreken.
We zien ook hoe hij sterft. Daaruit blijkt dat hij niet voor zichzelf sprak, maar juist zijn tegenstanders de ogen wilde openen. Hij bidt voor hen dat God hen vergeeft. En zo volgt hij Christus na.
Een diaken, een martelaar, een die Christus navolgt en deelt in zijn overwinning. Hij roept ons op in onze tijd Christus na te volgen en dienaars van de waarheid te zijn. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God die ons leven wil delen.
Wij bidden voor allen die Christus navolgen. Voor de vervolgde Christenen, dat zij in Stefanus een voorbeeld en een voorspraak vinden die hen helpt stand te houden in de vervolgingen. Dat zij vervuld van de heilige Geest opkomen voor de waarheid omtrent Christus en omtrent de wereld. (Laat ons [zingend] bidden).
Wij bidden voor de hele wereld, voor de vervolgers, voor hen die onverdraagzaam zijn voor het Evangelie. Dat zij de waarheid mogen horen, zodat het licht doordringt in hun hart. (Laat ons bidden).
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekern. Wij vragen op voorspraak van de H. Stefanus dat wij geweldloos zijn naar allen en tegelijk sterk en vastberaden. Dat we in liefde en wijsheid ons leven in dienst stellen van God en de naaste. (Laat ons bidden).
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor ouders, kinderen en kleinkinderen. Wij vragen dat allen groeien in waarheid, in dienstbaarheid en geloof, op voorspraak van Stefanus. (Laat ons bidden)