Wat kunnen wij, kleine mensen doen? Wij kunnen Jezus navolgen in het klein. Wanneer we daarin groeien, kunnen we, wanneer er grotere dingen gevraagd worden, ook standhouden. Haat in het klein kan uitmonden in een wereldoorlog. Liefde en vrede in het klein kan uitmonden in een wereldvrede.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van de H. Joannes de Doper (Katwijk) en de H. Willibrord (Oegstgeest), weekeinde van 12 en 13 april 2014, om 19.00 uur, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2014QDR06A
Lezingen
Palm-en-passiezondag: Palmevangelie: Matteüs 21,1-11
E.L.: Jesaja 50,4-7
Ps.: 22 (21) 8-9, 17-18a, 19-20, 23-24
T.L.: Filippenzen 2,6-11
VE.: Filippenzen 2,8-9
Ev.: Matteüs 26,14- 27,66
Homilie
Machteloosheid. We zijn maar kleine mensen. Wat te doen als de machten om je heen hebben gekozen voor redeloos en nietsontziend geweld? Wat te doen als je mensen ziet lijden aan honger en angst? Dit jaar gedenken we dat honderd jaar geleden de eerste wereldoorlog ontvlamde. Na de val van Antwerpen, 10 oktober 1914, overspoelden honderduizenden, bijna een miljoen, vluchtelingen uit België ons land. Een enorm aantal mensen moesten worden opgevangen door een bevolking van ongeveer 6 miljoen Nederlanders.
Waarom is er oorlog, waarom is er geweld, waarom is er haat? Goed en kwaad zijn in zekere zin een mysterie, maar vaak is het ook heel inzichtelijk. Deze dagen werd duidelijk dat de kloof tussen arm en rijk in Nederland verder is toegenomen, juist door de crisis. Omdat de armoede hier nog relatief is, zal dat niet meteen gevaar opleveren, maar sociologen wijzen erop dat oorlogen niet zozeer gaan over godsdienst of nationaliteit, maar over macht en invloed, en heel vaak over handelsbelangen en grondstoffen. Het is wel regelmatig zo dat godsdienstige gevoelens, dat verschil in ras en afkomst, dat huidskleur, onwetenheid en armoede volop gebruikt en misbruikt worden door machthebbers om mensen voor hun karretje te spannen. De waanzin van de oorlog: Hoeveel gekwetste trots speelt een rol? Hoeveel pure eigenwijsheid, hoogmoedswaanzin en verachting van mensenlevens? Maar ook hoeveel onrechtvaardigheid en uitbuiting hebben de gemoederen vooraf gevoed?
We zijn deze dagen geraakt door de moord op pater van der Lugt. Hij gaf een sprankje Nederlandse Katholieke trots, dat één van onze paters daar ter plekke op zijn post bleef. Met de naïeve liefde, die tegelijk weet dat het je dood kan betekenen, eenvoudig op je post blijven. Want dat is het antwoord op de vraag waarmee ik begon: Wat te doen als de machten om je heen hebben gekozen voor redeloos en nietsontziend geweld? Wat te doen als je mensen ziet lijden aan honger en angst? Frans van de Lugt deed wat Hij van Jezus had geleerd. Kiezen voor de zwakste, niet kiezen voor je eigen hachje. Frans wilde geen martelaar zijn of lijken. Toen ze hem vroegen waarom hij daar bleef gaf hij eerst als antwoord dat hij iconen en religieuze voorwerpen moest bewaren voor de Christenen en Moslims, wanneer ze weer terug zouden komen. Dat was natuurlijk waar, maar even later gaf hij toch de echte reden: De mensen die daar op zijn steun rekenden, vooral de morele steun en zijn wijsheid.
Paus Franciscus reageerde dat hij diep geraakt is door de moord op pater Frans van der Lugt, een mede-Jezuïet: ‘De brute moord vervulde mij met diepe pijn en deed me weer denken aan de vele mensen die lijden in dat gemartelde land. Mijn geliefde Syrië, dat al veel te lang in de greep is van bloedige conflicten, die blijven zorgen voor dood en vernietiging.’
Twee keer per jaar horen we het Passieverhaal, Mattheüs, Marcus of Lucas op Palm-en-passiezondag en het passieverhaal volgens Johannes op Goede Vrijdag. Als Jezus gekruisigd is roepen voorbijgangers: “Gij daar, die de tempel afbreekt en in drie dagen weer opbouwt, red Uzelf; als Gij de Zoon van God zijt, kom dan van dat kruis af!” Ook de hogepriesters, de schriftgeleerden en oudsten spotten op eenzelfde manier: “Anderen heeft Hij gered, maar zichzelf kan Hij niet redden. Hij is toch de koning van Israël. Laat Hem nu van het kruis afkomen, dan zullen we in Hem geloven.”
Jezus is niet bezig zichzelf te redden, dat laat Hij aan zijn Vader over. Hij is bezig ons te redden. Indien wij toelaten dat Hij ons redt van kleinmenselijk eigenbelang, wanneer dictators Jezus’ Woord in zich opnemen, wanneer regeringen Jezus’ voorbeeld navolgen, dan kan God ons vrede schenken. Maar wanneer we denken dat de wetten van de vrije markt ons vrede brengen, dan hebben we het mis. Alleen als de wetten van de vrije markt en de wetten van de democratie ook beantwoorden aan Gods wetten van gerechtigheid met oog voor de meest kwetsbaren, dan kunnen ze iets bijdragen, anders dragen ze voortdurend de kiem in zich van een terugval naar de macht van de sterkste.
Pater van de Lugt is martelaar zonder dat hij het zocht; hij is een geloofsgetuige. Eenvoudig omdat hij trouw bleef aan zijn diepste ideaal: Jezus navolgen. Toen hij Jezuïet werd, sloot hij zich aan bij het “Gezelschap van Jezus”, met als doel anderen bij Jezus en Jezus bij anderen te brengen. We mogen vragen dat zijn offer een bron van genade mag worden die vrede brengt, vooral in zijn geliefde Syrië, maar ook daarbuiten.
Wat kunnen wij, kleine mensen doen? Wij kunnen Jezus navolgen in het klein. Wanneer we daarin groeien, kunnen we, wanneer er grotere dingen gevraagd worden, ook standhouden. Haat in het klein kan uitmonden in een wereldoorlog. Liefde en vrede in het klein kan uitmonden in een wereldvrede. Jezus is die weg voor ons gegaan. Pater Frans van der Lugt heeft zich op die weg bij Hem aangesloten.
Vandaag op Palm-en-passiezondag sluiten we ons niet alleen aan in de palmprocessie, maar staan we ook midden tussen het volk dat mee-roept met de machthebbers: “Aan het kruis met Hem”. Aan ons de keuze om een stap vooruit te doen op de vraag of ook wij bij Jezus willen horen en trouw zijn aan Hem, aan zijn Weg, zijn Waarheid, zijn Leven, zijn Liefde, zijn Trouw, zijn Geloof, zijn Kerk, zijn Vader, die een Vader wil zijn voor alle mensen. Amen.
Voorbede
Leggen wij al onze gebeden en de nood van zoveel mensen in de handen van de hemelse Vader.
Wij bidden voor alle Christenen die zich in de steek gelaten voelen, vervolgd en gekleineerd, gemarteld en verjaagd. We vragen voor hen moed en kracht en tijdige hulp, opdat ze het volhouden en blijven getuigen van het geloof, van de hoop en de liefde van Christus. (Laat ons [zingend] bidden.)
Wij bidden om vredebrengers in de wereld, bijzonder in Syrië. Dat zij in het voorbeeld van pater Frans van der Lugt kracht vinden om zich in te blijven zetten voor vrede en verzoening, opdat de wapens zwijgen. (Laat ons bidden.)
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekern, voor beroepskrachten, vrijwilligers en alle parochianen, wij vragen om geloof en liefde, waardoor wij ons eigenbelang overwinnen en ons inzetten voor de zwaksten van onze samenleving. Dat we in hen Christus herkennen en hem dienen. (Laat ons bidden.)
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor ouders, kinderen en kleinkinderen, wij vragen om zegen over de komende Goede Week, dat ook de gezinnen tijd vinden om met Jezus de weg mee te maken, opdat groot en klein leert de stappen in het leven te zetten die tot vrede leiden. (Laat ons bidden.)
Intenties