Ga naar hoofdinhoud

Op deze avond worden wereldwijd onze overledenen herdacht. Ons geloof geeft een antwoord op de vragen over de dood. Moge dat ons deze avond troost en levensmoed schenken.

Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van de H. Willibrordus (Wassenaar), 2 november 2017, om 19.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Preek: A2017ALLZA

Lezingen

E.L: Jesaja 25, 6a. 7-9
Psalm: Ps. 23
T.L: Openbaring 2, 1-5a 6b-7
All. Vers. Ps 23, 1
EV: Lucas 24, 13-16 28-35

Homilie

Wat brengt ons vanavond samen? Daar kunnen veel verschillende antwoorden op klinken. Wat brengt ons vanavond hier naar deze kerk? Het kan verdriet zijn dat ons samenbrengt, maar ook hoop en troost. Er kan twijfel zijn over een hiernamaals maar ook geloof. Meestal is het niet slechts een antwoord, want ons hart is een mengkroes van talloze gevoelens en gedachten. In ieder geval staan onze dierbare overledenen vanavond in het midden van onze aandacht, hun gedachtenis brengt ons hier bijeen.

De gedachtenis van Allerzielen is al heel oud. Zo oud dat we de oorsprong misschien wat zijn vergeten. Dan loop je het gevaar in theologische discussies te vervallen over het bestaan van een vagevuur en wat dat zou moeten zijn. Voor de ouderen onder u is dat begrip nog wel bekend, onder veel jongeren niet meer. Maar waar komt dat begrip eigenlijk vandaan. In het Latijn klinkt het trouwens een stuk vriendelijker: Purgatorium (plaats van zuivering), in het Frans purgatoire en in het Engels Purgatory. In het Duits heet het echter Fegefeuer en in het Nederlands dus Vagevuur. Wie naar die woorden googelt vindt onmiddellijk talloze afbeeldingen, waarin vuur en rol speelt.

Maar waar komt dat idee van dat purgatorium vandaag. Eigenlijk is de oorsprong heel anders. In de tijd van Jezus waren de verhalen van de Makkabeeën heel bekend. Zij hadden gestreden voor de vrijheid van Israël. Maar ook die strijders waren niet altijd even zuiver op de graad wat hun geloof en levenswandel betrof. Dus lezen we in die verhalen deze opmerkelijke zin: “Daarna hield de aanvoerder onder zijn soldaten een inzameling die tweeduizend drachmen zilver opbracht. Hij zond dat geld naar Jeruzalem voor een zondeoffer. Dat was een mooie en edele daad, ingegeven door de gedachte aan de verrijzenis. Want als hij niet gehoopt had, dat de gevallenen zouden verrijzen, dan was het nutteloos en dwaas geweest voor de overledenen te bidden” (2 Makkabeeën 12, 43-44).

Deze tekst uit de tweede eeuw voor Christus laat zien hoe in die tijd het geloof in het eeuwig leven onder de Joden zich ontwikkelde. Zij kwamen tot het inzicht dat het goed is te bidden voor de gestorvenen en wel voor hen die niet een volmaakt leven hadden geleid. Die gedachte is niet meer weggegaan. Jezus staat in die lijn en de leerlingen van Jezus en de Eerste Christenen hebben dit geloof als authentiek en echt erkend. Het is goed om te bidden voor de zielen van de gestorvenen.

Al het andere, alle gedachten over een purgatorium of Fegefeuer, komen erna. Dat is logisch, want als het goed is om voor hen te bidden, dan zijn ze dus nog niet in de hemel, dan hoef je niet voor hen te bidden, maar ze zijn ook niet in de hel, want daar kom je niet meer uit. Dus hebben we Christelijke theologen derde plaats benoemd, het purgatorium, de plaats van zuivering.

Waarom zijn wij hier samen? Niet om te discussiëren wat die plaats, dat purgatorium nu precies is, en waar en hoe etcetera. Eigenlijk is dat niet zo belangrijk of interessant. Iemand noemde het ooit Louteringsberg. Dat is een berg die je beklimt en onderweg vindt je loutering plaats, zoiets als een lange pelgrimstocht waarbij je steeds meer loslaat en achter je laat, tot je licht en gelouterd je bestemming bereikt. Het is telkens beeldspraak, maar de kern blijft: Het is goed om te bidden voor de zielen van de overledenen.

Toch kan het zijn dat u niet meteen hier bent gekomen om hierover na te denken, misschien ook niet eens om zo nadrukkelijk te bidden voor uw dierbare, maar veel meer om troost bij God en elkaar te vinden. En dat is zeker niet minder belangrijk. Want ik bid ook niet echt meer voor mijn ouders, ik heb het vaste vertrouwen dat zij in de hemel zijn. En dat geldt voor veel mensen. Daarom is het goed dat we met velen samen zijn, want de gedachtenis van Allerzielen overstijgt onze parochie, ons bisdom ons land.

Op deze avond worden wereldwijd onze overledenen herdacht. We staan hiermee in een eindeloze keten en het is bijzonder om te beseffen hoe iedereen die een dierbare betreurt in die enorme kring staat van lotgenoten wereldwijd. Tegelijk horen we allemaal die troostende woorden dat die de leerlingen van Jezus meebrachten, terug uit Emmaüs: Wij herkenden Hem aan het breken van het Brood. Of die oude tekst van Jesaja: Hij zal de dood voor eeuwig vernietigen en van alle aangezichten de tranen wissen. Of die tekst uit de Openbaring van Johannes: Ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. God zal bij hen wonen. Zie, Ik maak alles nieuw.

Is dat niet ook hetgeen waarvoor wij hier zijn. God zegt: Ik maak alles nieuw. Wij willen iets van die nieuwheid ervaren. Dat onze dierbaren volop leven in dat nieuwe leven. Dat wijzelf met Gods kracht een nieuwe fase mogen ingaan.

Wij zegenen straks de graven, dat die rustplaats voor het lichaam een gezegende plaats mag zijn. Wij bidden hier voor onze dierbare gestorvenen, dat zij leven in het licht van Gods gelaat, dat zij mee mogen doen met God, dat God ze inschakelt in zijn grote plan, zodat ze iets goeds mogen blijven betekenen voor ons en anderen. Wij bidden ook voor ons hier samen, dat het geloof in het eeuwig leven, het geloof in Gods liefde ons mag troosten bij al het gemis, dat we kracht krijgen om verder te gaan, dat we troost ondervinden en zelf ook weer troost kunnen bieden. Wat wij geloven dat zij leven. Amen

Voorbede

Wij bidden voor alle mensen die deze avond een dierbare overledene gedenken, dat het geloof in eeuwig leven, waarvan Jezus heeft getuigd door zijn verrijzenis, hen troost en kracht mag geven om met het leven verder te gaan. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor onze wereld waar zoveel mensen sterven door oorlog, geweld en natuurrampen. Wij bidden voor allen die in eenzaamheid zijn gestorven of het levenslicht niet mochten zien. Wij bidden voor allen die vanuit hun ellende zelf de dood hebben gezocht en voor hen die door iedereen vergeten zijn; dat zij allen geborgen zijn in Gods Vaderhand, dat zij leven in het licht van zijn gelaat. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen. Dat wij blijven bidden voor alle overledenen die hun weg nog niet hebben kunnen voltooien, dat zij mogen binnengaan in het land van licht en vrede. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, om nabijheid en verzoening in dagen van ziekte en sterven, om onthechting en innerlijke vrede rond elk nalatenschap, om geloof en liefde, sterker dan de dood. (Laat ons [zingend] bidden):

Intenties

Back To Top