Christenen zijn bedoeld om actief te zijn in de maatschappij, om zout en licht te zijn.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van Sint Jozef (Wassenaar), Sint Willibrordus (Wassenaar) en de H. Laurentius (Voorschoten), weekeinde van 4 en 5 februari 2017, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering vanuit de H. Willibrordus te Wassenaar (MP3)
Preek vanuit de H. Willibrordus te Wassenaar (MP3)
Preek: A2017DHJ05AAUFX
Lezingen
E.L: Jesaja 58, 7-10
Psalm: Ps. 112 (111), 4-5, 6-7, 8a en 9
T.L: 1 Korinte 2, 1 -5
All: Johannes 6, 64b en 69b
EV: Matteüs 5, 13-16
Homilie
Zout en licht. Als Christenen zijn wij gewend aan de beeldtaal van het Evangelie. Maar dat geldt niet voor iedereen. Onlangs sprak ik een jongere die de verhalen in de Bijbel beschouwde als sprookjes. De tijd en de gelegenheid ontbrak om daar verder op in te gaan, maar hier is dus nog een groot braakliggend terrein. De Katholieke Kerk onderscheidt in de Bijbel allerlei genres, historische verhalen, etiologieën, apocalyptiek, profetische boeken, liederen en wijsheidsliteratuur. Maar geen sprookjes. Wel zou je nog legendes kunnen onderscheiden.
Misschien is de benaming “sprookjes” wel een reactie op een tendens in sommige protestantse kerken om de Bijbel heel letterlijk te nemen, van kaft tot kaft. Die houding is niet die van de Katholieke Kerk. Kijken we naar onze patroon Augustinus, dan leert hij bij Ambrosius de allegorische uitleg van de Schrift kennen. Het betekent dat je onder leiding van de Heilige Geest zoekt naar de betekenis van Gods Woord voor ons, voor ons leven. Bovendien niet alleen voor mijn verstand, maar vooral ook voor mijn doen en laten.
Vandaag spreekt Jezus over zout en licht. Ik hoef u belang van deze twee niet uit te leggen; toen en nu. Ooit is de olielamp uitgevonden om licht te hebben in donkere ruimtes. Sinds de uitvinding van de gloeilamp, de spaarlamp en nu de led-verlichting, spreken we wereldwijd van lichtvervuiling. Er is teveel licht op momenten dat het donker moet zijn in de natuur.
De Bijbel begint met licht: In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde was woest en leeg; duisternis lag over de diepte, en de Geest van God zweefde over de wateren. Toen sprak God: `Er moet licht zijn!’ En er was licht.
Johannes de Evangelist neemt dit beeld over als hij zijn Evangelie begint te schrijven: In het begin was het Woord en het woord was bij God en het Woord was God. Dit was in het begin bij God. Alles is door Hem geworden en zonder Hem is niets geworden van wat geworden is. In Hem was leven, en dat leven was het licht der mensen. En het licht schijnt in de duisternis maar de duisternis nam het niet aan. We ontsteken een paaskaars in de donkere paasnacht als symbool, van de verrijzenis van Christus. Licht als teken van Christus’ overwinning op de dood. Uiteindelijk zegt Jezus: “Ik ben het licht van de wereld. Wie Mij volgt, dwaalt niet rond in de duisternis, maar zal het licht van het leven bezitten” (Johannes 8,12).
En vandaag zegt Jezus tegen zijn leerlingen en tegen ons: “Gij zijt het licht der wereld”. Een beweging van het licht in de schepping als een door God geschapen begin, naar het Licht dat Christus is, maar de wereld kiest de duisternis boven het licht, naar ons, zijn leerlingen die zelf licht moeten zijn.
Ouders vertalen dit naar kinderen met woorden als, je moet een lichtje zijn voor de ander of Jezus is een lichtje in je hart. Zo leren de kinderen de symbooltaal van de heilige Schrift. Tegelijk moeten we dit beeld verder vertalen naar ons eigen leven als volwassenen. Want wat betekent het dat wij licht moeten zijn.
Afgelopen vrijdag sloot de internetconsultatie over het wijzigingsvoorstel omtrent de SILA. De overheid wil stoppen met het doorgeven van adreswijzigingen aan de kerken. Als ik mijn oor te luister leg en hoor wat er in de Tweede kamer over wordt gezegd, wat politici, landelijk en lokaal zeggen, dan hoor ik geluiden als: Ik ken iemand die zich heeft uitgeschreven en toch krijgt hij nog post van de kerken. Of: Ik heb een hoop emails gekregen van boze mensen die niets met de kerken te maken willen hebben, maar toch nog steeds verzoeken krijgen voor kerkbijdragen. Dus moeten de overheid maar stoppen met het doorgeven van de mutaties.
Zonder nu te zeggen dat dit wel een heel lichtvaardige redenering is die meer lijkt op borrelpraat dan op serieus onderzoek en overleg, moeten wij nagaan hoe het komt dat dit soort beweringen kunnen leiden tot een wetsaanpassing waardoor 5,5 miljoen ingeschrevenen worden gedupeerd.
Ik denk dat wij als Christenen ons licht onder de korenmaat steken. Hoeveel van ons zijn werkelijk actief in een politieke partij? Hoeveel van ons verdiepen zich actief in dit soort problematiek.
Jezus zegt: Jullie zijn het zout der aarde. Maar als het zout zijn kracht verliest, waarmee zal men dan zouten? Of waarmee kan je het dan weer zout maken? Christenen zijn bedoeld om actief te zijn in de maatschappij, om zout en licht te zijn. Het diaconale werk van de Kerk hoeven we niet onder de korenmaat te steken. Het werk voor de voedselbanken, kledingbanken, werk onder vluchtelingen, schuldhulpmaatje, de steunverlening door de PCI of de Diaconie, bezoek aan ouderen, bijeenkomsten voor ouderen, jongerenwerk door katholieke Scoutingverenigingen, … Als niemand meer weet wat wij doen, krijgen we dit soort voorstellen.
Ik houd geen politieke preek, maar de beeldspraak van Jezus moeten we concreet vertalen, ook in het politieke veld van onze samenleving. Want zoals Christus voor ons het licht is, moeten wij zijn licht zijn in de wereld. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God in geloof en vertrouwen.
Wij bidden voor alle Christenen, dat Christus het licht mag zijn in hun leven, waardoor zij licht kunnen zijn voor hun omgeving. Bidden we dat de Kerk zo ook het licht van Christus laat stralen in de wereld. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, dat het kunstlicht van ideologie en commercie de mensen niet verblindt of misleidt, dat zij zich niet laten verblinden door het valse licht van goedkope slogans en oneliners, maar het Licht van Christus leren zien en volgen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekern, dat we zelf geëngageerd en actief blijven, dat we jongeren motiveren om hun rol in de maatschappij, in de diaconie, maar ook in de politiek te spelen, opdat het Licht van Christus de wereld mag verlichten. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, vragen we dat het licht van Christus de harten mag verlichten, zodat gezinnen een plek zijn van warmte, geborgenheid en geloof. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties