Weest niet bang. Die oproep klinkt in het Evangelie. Er is blijkbaar iets waar wij snel voor terugdeinzen, iets wat belangrijk is.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van Sint Jozef (Wassenaar), Sint Willibrordus (Wassenaar) en de H. Willibrord (Oegstgeest, gezinsmis), weekeinde van 24 en 25 juni 2017, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2017DHJ12AAUFX
Lezingen
E.L: Jeremia 20,10-13
Psalm: Ps. 69 (68), 8-10, 14 en 17, 33-35
T.L: Romeinen 5, 12-15
All. Vers. Cf. Handelingen 16, 14b
EV: Mattheüs 10, 26-33
Homilie
Een onheilsprofeet, dat is Jeremia, zo zien zijn tijdgenoten hem. Onheil, onheil, rampspoed, ellende, paniek en ontzetting, overal om je heen. Ze geven hem een bijnaam; daar heb je hem: “Ontzetting overal”. Jeremia wordt bedreigd omdat hij rampspoed verkondigt.
Zo vanaf het jaar 2000, toen Al Gore de presidentsverkiezing verloor, richtte hij zich op het milieu. Hij gaf lezingen en schreef er een boek over. Dat boek werd verfilm en die film kwam in 2007 uit: An Inconvenient Truth, een ongemakkelijke waarheid. Daarin waarschuwt Al Gore voor de gevolgen van de klimaatverandering, die mede veroorzaakt worden door het gedrag van de moderne mensen. Zijn film kreeg veel kritiek, niet alles was helemaal wetenschappelijk, hij overdreef soms en sommige beelden waren gemanipuleerd. Maar Al Gore bereikte wel zijn doel, de film veroorzaakte een doorbraak in het bewustzijn omtrent klimaatverandering.
In 2015 kwam de encycliek uit van paus Franciscus: Laudato Si’. De Paus legt daarin een koppeling tussen de desastreuze gevolgen van de opwarming van de aarde waar de industrie en onze levensstijl enorm aan bijdraagt en hoe onze tijd, ons denken, onze moraal daar de basis voor is.
De inmiddels heilig verklaarde Paus Johannes Paulus II, had ooit al iets gezegd met deze strekking, dat de vervuiling van de aarde begint met de vervuiling van ons hart en ons denken. Zo zou je kunnen zeggen, dat de klimaatverandering van deze planeet al veel eerder in de tijd was begonnen met de klimaatverandering in ons hoofd en ons hart.
Dat inzicht is belangrijk. Wanneer een stad verpaupert, ligt dat niet alleen aan het feit dat een fabriek sluit of de handel verandert. Als een revolutie uitbreekt, gaat daar een hele geschiedenis aan vooraf.
Zo staat vandaag in de eerste lezing de profeet Jeremia voor de moeilijke opdracht het Volk van Israël voor te bereiden op deportatie en verbanning naar Babylonië. Zijn tegenstanders willen er niet van horen.
In het Evangelie klinkt op de achtergrond net zoiets door. Jezus zegt tegen zijn leerlingen: “Weest niet bang voor de mensen”. En Hij zegt het nog twee keer: “Wees niet bevreesd”.
Waarom zouden zijn leerlingen bevreesd moeten zijn, ze hebben toch een Blijde Boodschap te verkondigen? Zeker, maar die Boodschap is niet alleen maar een aankondiging van plezier. Het begint steeds met de oproep van Jezus: “Bekeert u, want het Rijk der Hemelen is nabij”. Bekering is verandering van inzicht, acceptatie dat je niet de goede weg hebt bewandeld, erkenning van wat er fout is en verandering van levensstijl. Daarbij weten we een ding al heel lang: Verandering roept weerstand op, ook een verandering ten goede.
Toen Mozes het volk opriep om weg te trekken uit Egypte, riep dat weerstand op. Toen ze daarna moeilijke tijden doormaakten, kwamen ze in opstand tegen Mozes. In onze tijd is het niet anders.
Jezus roept op tot verandering. Het volk luistert graag en vindt Hem interessant. Ze vinden Hem super als Hij bovendien mensen geneest en een andere weg wijst tot vergeving. Maar ze zijn tegelijk zo wisselvallig als een blad in de wind dat soms omhoog waait, maar dat uiteindelijk altijd naar beneden valt. Dat werd zichtbaar bij het “Hosanna” en een paar dagen later het “Kruisig Hem”.
Jeremia weet innerlijk dat God hem kracht zal verlenen om stand te houden en hij prijst God: “Zingt een lied, een loflied voor de Heer, want Hij heeft het leven van de arme uit de macht van de boosdoeners gered.”
In mijn preek op Hemelvaartdag noemde ik een spreker in De Wereld Draait Door die pleitte voor stilte en meditatie op scholen. Dat werkt, dat was onderzocht. Hij vergeleek het met het inzicht van hygiëne dat begin vorige eeuw veel verbetering bewerkte. Zo zei hij moeten we ook zorgen voor hygiëne van de geest, van onze mentaliteit. Het is een moderne vertolking van wat paus Johannes Paulus II en paus Franciscus naar voren brachten, dat de echte vervuiling en de echte klimaatverandering in ons innerlijk begint. Dus moet de verbetering ook daar beginnen.
Zo komen we terug bij Jezus. Hij is begonnen met een nieuwe klimaat in ons hart, want alles begint in ons innerlijk. Daar begon ooit de neergang, zoals Paulus beschrijft met de val van Adam. De weg naar boven begint ook in ons innerlijk en Paulus wijst ons daarbij op Jezus.
Jezus navolgen vraagt een andere levensstijl waarbij het innerlijk voorrang krijgt, ons innerlijk dat bescherming nodig heeft, met een andere hygiëne, met andere voeding een andere bescherming. Daar begint de redding van de mens.
Wie de wereld wil redden, moet eerste de mens redden. Wie de mens wil redden moet te rade gaan bij zijn Schepper. Wie luistert naar zijn Schepper, luistert naar Jezus en volgt Hem na. Amen.
Voorbede
Bidden wij vol vertrouwen tot God die ons kent en naar ons luister.
Wij bidden voor de Kerk, om een vrijmoedige houding die nodig is om de waarheid te verkondigen, om innerlijke vrijheid en geestelijk moed om de weg te gaan van Jezus, om de vindingrijkheid en de takt die nodig is om zelf in beweging te komen en anderen daartoe uit te nodigen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, voor allen die zich inzetten voor een beter milieu en voor bescherming van het klimaat, dat zij inzien dat er een weg in ons innerlijk aan voorafgaat, voordat andere maatregelen stand houden en positief uitwerken. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat de oproep van paus Franciscus ons in beweging zet, dat wij ook in het klein aan ons geestelijk en maatschappelijk klimaat werken, dat we een stap terug doen in luxe en welvaart, dat we zorg hebben voor de geestelijke hygiëne. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat we niet angstig zijn maar onbevangen voor het goede kiezen, dat we de schoonheid en waarheid van de Blijde Boodschap van Christus inzien en in de praktijk brengen. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties