Vergeving: het is de kern waar Jezus toe oproept.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van Sint Jozef (Wassenaar), de Sint Willibrordus (Wassenaar) en de H. Laurentius (Voorschoten), weekeinde van 16 en 17 september 2017, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2017DHJ24AAUFX
Lezingen
E.L: Eclesiasticus (Jezus Sirach) 27,30 – 28,7
Psalm: Ps. 103 (102), 1-2, 3-4, 9-10, 11-12
T.L: Romeinen 14, 7-9
All. Vers. Johannes 13, 34
EV: Matteüs 18, 21-35
Homilie
Waarom legt Jezus zo’n nadruk op de vergeving? Vandaag de overtreffende trap: “Neen, zeg Ik u, niet tot zevenmaal toe, maar tot zeventig maal zevenmaal”. Vergeving komt dikwijls voor in het Evangelie. Denk maar aan de lamme op het bed (Marcus 2,12): “Mijn zoon, uw zonden zijn u vergeven.” Of de overspelige vrouw (Johannes 8,11b): “Ook Ik veroordeel u niet; ga heen en zondig van nu af niet meer.”
Het hoogtepunt van vergeving in het Evangelie vinden we op twee momenten die feitelijk één zijn. Het eerste moment is tijdens het laatste avondmaal, deze tekst horen we in iedere Eucharistieviering tijdens de Consecratie terug: “Neemt en drinkt hier allen uit, want dit is de kelk van mijn Bloed, van het Nieuwe Altijddurende Verbond, dat voor u en voor velen vergoten wordt, tot vergeving van de zonden”. Dit moment wordt zichtbaar en hoorbaar in de werkelijkheid van Goede vrijdag, als Jezus aan het kruis bidt (Lucas 23,34a): “Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen”. Er zijn veel momenten waarin het Evangelie spreekt over vergeving, het is de kern waar Jezus toe oproept.
Voordat ik verder inga op de vergeving, eerst de vraag waarom vergeving zo belangrijk is, want vergeving is niet vanzelfsprekend. Waarom vergeving? Omdat er zoveel omstandigheden zijn waarin je het kwaad dat is aangedaan niet meer kunt herstellen. Wie een ander slaat, kan die klap niet terugnemen. Schade aan een huis kan je herstellen, maar een belediging je aangedaan, hoe herstel je dat? Hoe herstel je wat je aan God tekort hebt gedaan? Als iemand een ander heeft vermoord, kan je dat ooit vergoeden? Door je eigen leven te benemen, dan zijn er twee dood en wordt het kwaad nog erger. Zonder vergeving door God zou de schuld oneindig hoog worden, want wie zondigt er niet? Vergeving overstijgt de gerechtigheid. Met gerechtigheid alleen kom je er niet. Er is vergeving nodig die leidt tot verzoening. Dan wordt het leven weer leefbaar.
Kijken we nu naar Israël voor de komst van Christus. De Wet van Mozes was duidelijk in de vergelding van kwaad. Niet zwaarder bestraffen dan wat jou is aangedaan; oog om oog, tand om tand, niet meer en niet minder. Gerechtigheid en herstel van gerechtigheid is van groot belang. Dan blijft een samenleving in evenwicht. Vandaag horen we in de eerste lezing dat ook in het Oude Testament de Vrome Jood wordt opgeroepen elkaar te vergeven. Toch vinden we in het Oude Testament niet veel van zulke teksten. Vergeving is vooral iets dat God doet. Op talloze plaatsen zie je hoe God de zondaar vergeeft die zich bekeert en zijn leven betert. God vergeeft.
Wij moeten elkaar vergeven, dat zien we reeds in het Oude Testament. Maar bij de doorsnee gelovige Jood was vergeving toch vooral iets dat God doet, God vergeeft de mensen hun zonden, hun tekortkomingen. Jezus gaat door op deze tekst van Jezus Sirach en benadrukt in zijn verkondiging dat als wij een beroep doen op God om ons te vergeven, wij bereid moeten zijn elkaar te vergeven. We bidden het in het Onze Vader, zijn gebed dat Hij ons leerde: “Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren”.
Jezus ziet de vergeving als een genezende stroom. Zijn Bloed van het Verbond dat stroomt uit zijn zijde aan het kruis, is de stroom van de Eucharistie tot vergeving van de zonden. Het water uit zijn geopende zijde aan het kruis is de stroom van het water van het Doopsel, dat over de hele wereld uitstroomt als een enorme rivier, tot vergeving van de zonden. Vanuit God is door Jezus een stroom van vergeving in de wereld uitgestort. Maar die stroom werkt pas door in de wereld als wij de vergeving die God aan ons geeft, doorgeven aan elkaar. Zoals wij elkaar vergeven, zal God ons vergeven.
Wil die stroom van Gods vergeving werkelijk kunnen doorstromen, dan mag hij bij ons niet stoppen. Petrus begreep heel goed waar Jezus heen wilde. Hij deed een voorzet: Zeven maal per dag? Jezus maakt duidelijk dat er aan de bereidheid tot vergeving geen grens gesteld mag worden. Bovendien gaat Jezus zelf in de praktijk verder dan wat Hij hier in zijn gelijkenis vertelt. De man in dit verhaal met de grote schuld, vraagt vergeving en is bereid alles te vergoeden en terug te betalen. Maar aan het kruis bidt Jezus voor de mensen die Hem vals veroordelen en Hem aan het kruis slaan en vraagt voor hen vergeving aan God. Zij zeggen geen sorry zij vragen niet om vergeving, zijn niet bereid iets te vergoeden, zij staan hatelijk te lachen en vieren hun valse overwinning. Niemand van hen vraagt om vergeving. Toch bidt Jezus voor hen tot de Vader, dat Hij hen vergeeft. Ook dan wil Jezus de stroom van Gods vergeving niet laten stoppen, integendeel, daar opent Hij die stroom die heel de wereld genezing brengt.
Vergeving is genezing. Maar hoeveel kost de vergeving. Je kan denken, ach God is almachtig, rijk en eeuwig. Wat kost het God om uit zijn enorme rijkdom en glorie om mij te vergeven? Die gedachte is fout. We kijken naar Jezus aan het kruis, Gods Zoon. Dat kost het God om ons te vergeven. We kijken naar goede mensen, Gods kinderen, die vanuit Gods liefde de naaste vergeven en het onrecht hen aangedaan niet terug eisen, niet vorderen en niet wreken. Dat kost het God. God wil dat wij volmaakt worden in de liefde, dat wij zo goed als God zijn. Dan pas is er redding voor deze wereld mogelijk. Amen.
Voorbede
Wij mogen steunen op Gods oneindige barmhartigheid, daarom bidden wij:
Wij bidden voor alle gelovigen en voor alle mensen die beseffen dat zij Gods vergeving nodig hebben; dat zij die schat van Gods vergeving aan hen, niet voor zichzelf houden, maar met goddelijke gulheid uitdelen, door ook de naaste van harte te vergeven. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, voor alle landen waar haat en vergelding de boventoon voeren, dat ook daar het mysterie van vergeving mag binnendringen in de hoofden en de harten van alle mensen van goede wil, opdat volken en landen genezing vinden van alle haat en geweld. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen. Dat wij het Sacrament van vergeving weer op waarde leren schatten, de uitnodiging die van Jezus Zelf komt. Dat wij meer en meer gaan leven vanuit Gods vergeving en zo groeien in de vergevende liefde tot de naaste. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, om een klimaat in de gezinnen van vergeving tussen ouders onderling, tussen ouders en kinderen en tussen kinderen onderling. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties