In de evolutie gaat het om de sterksten, met de beste genen, die het best reageren op veranderingen, die de anderen de baas blijven. De wijsheid van God staat voor een andere evolutie, die je ook een revolutie mag noemen. Dat is de eigenlijke oorsprong van de mens, van de wijsheid, van inzicht, van Godsdienst, van naastenliefde, van kunst en schoonheid.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van Sint Jozef (Wassenaar), de H. Joannes de Doper (Katwijk) en de H. Willibrord (Oegstgeest), weekeinde van 11 en 12 november 2017, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2017DHJ32A
Lezingen
E.L: Wijsheid 6, 12-16
Psalm: Ps. 63 (62), 2, 3-4, 5-6, 7-8
T.L: 1 Tessalonicenzen 4, 13-18 of 13- 14
All. Vers. Matteüs 24, 42a en 44
EV: Matteüs 25, 1-13
Homilie
Een loflied op de wijsheid. Daarmee begint de eerste lezing. Het is geen toeval dat vandaag vrouwe wijsheid wordt geprezen en dat het in het Evangelie gaat over wijze en domme meisjes.
Dikwijls gaat de aandacht uit naar de vrouw als bron van verleiding. Was het niet Eva die Adam de vrucht aanreikte? Was het niet Delila die Samsom verleidde, was het niet Izebel die Achab ompraatte, was het niet Herodias die Herodes aanzette tot de moord op Johannes de Doper? Het is maar waar je de nadruk op legt en waar je aandacht naar uitgaat. Inderdaad, er staan heel wat vrouwen genoemd die hun invloed op hun man misbruikten. Daarin klinkt vanuit de Bijbel een soort waarschuwing.
Maar wanneer we zo kijken, kunnen we nog een langere lijst met namen van mannen aanvoeren die niet naar God luisterden, die niet deden wat God wilde. De eerste moord kwam door Kaïn en vanaf die tijd is er een lange reeks.
Daartegenover staat een lange rij van grote mannen en vrouwen die geprezen worden, van Noach tot Abraham, tot Mozes, tot David tot Jezus tot nu toe, met alle grote heiligen die wij in ere houden.
Vandaag wordt vrouwe wijsheid bejubeld. De heilige paus Johannes Paulus II schreef in 1995 een “Brief aan de vrouwen”. Daarin sprak hij over het genie van de vrouw. Hij schrijft: “De Kerk ziet in Maria de hoogste uitdrukking van het ‘vrouwelijk genie’ en vindt in haar een constante bron van inspiratie”.
Wijsheid van God is niet die van de wereld. Paulus schrijft in zijn eerste brief aan de Christenen van Korinte: “Er staat immers geschreven: Verdelgen zal Ik de wijsheid der wijzen en het verstand der verstandigen zal Ik teniet doen. De wijze, de geleerde, de redetwister van deze tijd, waar zijn zij? Heeft God de wijsheid van de wereld niet tot dwaasheid gemaakt? In Gods wijsheid heeft de wereld met al haar wijsheid God niet gevonden …” (1 Korinte 1, 19-21)
Wat is het verschil? De wijsheid van de wereld is een wijsheid die steunt op eigen kracht, op eigen inzicht, onafhankelijk, eigenmachtig en autonoom. Het is een wijsheid die heel gevoelig is voor hoogmoed en onbarmhartige heerszucht.
Daartegenover stelt God de wijsheid die zwak is, kwetsbaar, afhankelijk van anderen, bewust van kleinheid en eigen gebreken. In die zwakheid schuilt een wijsheid die de wijsheid van de wereld overtreft en beschaamd doet staan. Het hoogtepunt zien wij in de weerloze en geweldloze houding van Jezus, die zo zwak is dat hij sterft aan het kruis.
Het is alsof in deze wijsheid een tegenkracht wordt geopenbaard die tegengesteld is aan de natuurkrachten in de evolutie. In de evolutie gaat het om de sterksten, met de beste genen, die het best reageren op veranderingen, die de anderen de baas blijven. Wanneer die versie van de evolutietheorie dominant wordt in ons maatschappijbeeld, dan kunnen we voorspellen wat voor maatschappij we uiteindelijk krijgen. We zijn dan na verloop van tijd weer terug bij af.
De wijsheid van God staat haaks op deze ontwikkeling. De zondeval van de mens is dat hij terugvalt in deze primitieve opvatting over de evolutie. Eigenlijk is het deze primitieve oerkracht zelf waardoor de mens deze evolutietheorie tot zijn ideologie maakt.
De wijsheid van God staat voor een andere evolutie, die je ook een revolutie mag noemen. Dat is de eigenlijke oorsprong van de mens, van de wijsheid, van inzicht, van Godsdienst, van naastenliefde, van kunst en schoonheid.
Vrouwe wijsheid is kwetsbaar, ze manipuleert en domineert niet, die wijsheid is verbonden met de liefde. De vrouw weet beter dan de man wat kwetsbaarheid is. Daardoor heeft zij een talent voor deze bijzondere vorm van wijsheid. Dat talent verspeelt ze als ze streeft naar de typisch mannelijke kenmerken uit de evolutie, die dominant, autonoom, onafhankelijk en eigenmachtig zijn. daarmee vervreemdt ze van haar diepste wezen en grootste talent.
Tien wijze en tien dwaze meisjes. De echte wijsheid zit hem in de oprechte liefde voor de bruidegom. Denk je na over hoe je zorgt dat zijn feest slaagt, dan weet je dat je olie nodig hebt. Ben je alleen uit op jouw gratis feest, heb je je hart niet bij de ander, maar bij jezelf, dan eindig je oliedom.
Zo is het geloof in het eeuwig leven voor veel mensen in de wereld onwijs, primitief, niet van deze tijd, getuigen van zwakheid dat je het leven hier en nu niet aankan. Paulus in zijn eerste brief aan de christenen van Tessalonica durft uit te gaan van geloof. Geloof is veel kwetsbaarder dan de harde wetenschappelijke kennis waarmee we de aarde onderwerpen en de wereld naar onze hand zetten. Geloof betekent erkennen dat we niet alle kennis bezitten. In dat geloof doet Hij ons uitzien naar het leven met God, een leven dat hier en nu al begint voor hen die zich zwak weten en kwetsbaar, die de wijsheid zoeken van Christus, een leven voor mannen en vrouwen. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God in geloof en vertrouwen.
Wij bidden voor Gods Kerk op aarde, dat zij een wijze Kerk mag zijn met Maria als concreet voorbeeld van vrouwe wijsheid, dat de Kerk haar moederlijke taak als bruid van Christus vervult, in liefde en trouw, met geduld en wijsheid. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving, dat meer mensen mogen inzien dat we als mens op elkaar zijn aangewezen, dat de sterke krachten moeten worden ingetoomd door de zwakke krachten, dat het vrouwelijk genie een eigen dimensie heeft, verbonden met Gods wijsheid. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen. Dat we de eigen rollen van man en vrouw ik Kerk en samenleving, in gezin en werk op waarde weten te schatten, dat zij elkaar aanvullen en opbouwen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat we de eenvoud zoeken en leren verstaan hoe God het gezin en het gezinsleven heeft bedoeld, dat we als Kerk meer en meer het grote gezin van God mogen vormen. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties