We vieren vandaag feest om God Zelf, om wie God is en om hoe God zich door Jezus aan ons openbaart; God is volmaakte eenheid en op drie manieren persoonlijk met ons verbonden, God Vader, God Zoon en God heilige Geest.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van Sint Willibrordus (Wassenaar), 11 juni 2017, om 09.30 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering met aansluitend informatiebijeenkomst voortgang centrale kerk (MP3)
Preek: A2017TRIN1AAUFX
Lezingen
E.L: Exodus 34, 4b-6. 8-9
Psalm: Kantiek: Daniël 3, 52-56
T.L: 2 Korintiërs 13, 11-13
All. Vers. Apokalyps 1, 8
EV: Johannes 3, 16-18
Homilie
Drievuldigheidszondag is een mooie gelegenheid om na te denken over wie, wat en hoe God is. Wat hebben wij voor beeld van God, wat voor idee hebben wij over God, kunnen wij God beschrijven?
Toen Mozes zijn Godsontmoeting had, bij de brandende braambos in de woestijn, toen ervoer hij een mysterie, iets wat tegen zijn verstand inging, een braambos die brandt en niet verbrandt. Het zei iets over hemzelf. Hij ervoer God als een vuur in zijn eigen binnenste, een kracht die hem een kant opstuurde, iets dat hem zorgen baarde of hij dat wel aan kon, of dat niet te groot was, te machtig, iets dat jou verslindt zodat er niets van je over blijft. Maar hij ziet die braambos branden zonder te verbranden. En God openbaart zich als de God van Abraham, van Isaak en van Jacob, de God van zijn vaderen. Gaandeweg durft hij zich aan God toe te vertrouwen, maar God blijft een mysterie.
In het Joodse Volk wordt God dan ook niet afgebeeld, nooit. Zijn Naam wordt niet uitgesproken, want dan lijkt het alsof God geen mysterie meer is, alsof wij God kunnen kennen met ons aardse verstand.
Hoe is dat in ons land gegaan? Voor het Christendom, en ons land was pas na het jaar 1000 helemaal Christelijk, noemden we God Donar of Wodan. Er waren invloeden in ons godsbeeld uit Scandinavië, uit Duitsland, uit Frankrijk en Engeland. Onze godenverhalen vermengden zich met die van de Romeinen, maar in feite waren deze goden uitvergrotingen van mensen. Marx zal later zeggen dat dit projecties zijn. Die goden hadden wel een functie in de samenleving, in godsdienst en in de politiek, ze gaven structuur, de verhalen werden verteld, je kon er een eredienst aan koppelen en religieuze gevoelens kregen zo hun plaats en machtsverhoudingen waren verklaarbaar.
Het is meteen duidelijk dat die beleving van God anders is dan de ervaring van Mozes, God als een mysterie, maar wel een mysterie dat mij direct raakt. Op een of andere manier lijkt het soms of de oude Germaanse of Gotische of Romeinse ideeën over God nog steeds in ons denken doorwerken en we steeds opnieuw ons moeten bekeren tot God zoals God Zich Zelf openbaart. We begonnen met Mozes, we luisteren naar de profeten en zingen de Psalmen, daarin is God ook soms heel menselijk, maar we zijn hier als Christenen bij elkaar en wij zien in Christus de definitieve openbaring van God aan ons.
Wij vieren het feest van de Heilige Drieëenheid, dat betekent dat het mysterie dat God is, dat we niet kunnen beschrijven, toch een glimp laat zien. Zoals in de brandende braambos God zichtbaar wordt in iets dat brandt en niet verbrandt, zo wordt God nu zichtbaar als volmaakte eenheid die toch ook drie is. Opnieuw een mysterie. God is gekend vanuit het Oude Testament als Schepper van hemel en aarde, als Heer voor zijn Volk, als Rechter die zijn Volk straft, als Redder die zijn Volk te hulp komt.
Wanneer Jezus geboren wordt, treedt God op een heel nieuwe manier in onze wereld binnen, we zien iets van God, wat nooit eerder zo gezien was. In ons menszijn wil God wonen. Wat God in iedere mens wil zijn, wordt zichtbaar in een mens die tot in het diepst van zijn ziel en in elke vezel van zijn lichaam, Zoon van God is. Hij is de levende brandende braambos. Hij is het gelaat van de Vader, Hij is vervuld van de heilige Geest. Wanneer Jezus naar God terugkeert dan zien we Hem niet meer in die lichamelijke gedaante. Paulus zegt over Jezus (1 Kor. 15, 44-45): “Een natuurlijk lichaam wordt gezaaid, een geestelijk lichaam verrijst. Zoals er een natuurlijk lichaam bestaat, bestaat er ook een geestelijk lichaam. In deze zin staat er geschreven: De eerste mens, Adam, werd een levend wezen. De laatste Adam werd een levendmakende Geest”. Paulus noemt Jezus als de verrezen Heer een levendmakende Geest.
Kijken we hoe Jezus Zelf over God spreekt, dat zegt Hij tegen de Samaritaanse Vrouw: “God is Geest en wie Hem aanbidden, moeten Hem aanbidden in Geest en Waarheid. Zo krijg je een bijzondere ontdekking. Jezus zegt: “God is Geest”. Paulus zegt: “De verrezen Christus is een levendmakende Geest. En Jezus belooft ons de heilige Geest.”
U kent ongetwijfeld de afbeeldingen waarin God als Vader met een lange grijze baard wordt afgebeeld, met Jezus als een jongere uitvoering van Hem en de heilige Geest afgebeeld als een duif. In onze beeldcultuur is zoiets heel begrijpelijk, maar er is ook iets gevaarlijks aan, dat we God niet meer als een mysterie zien, die groter is dan ons verstand, groter dan de wetenschap, groter dan de filosofie en groter dan onze ervaring.
Door Jezus leren we God op een nieuwe, heel persoonlijke, innige en intieme manier kennen. Zeg maar Vader tegen de God die we uit het Oude Testament hebben leren kennen, de God die Heer is, Rechter en Redder. Zeg Vader tegen Hem en heb Hem lief, want Hij heeft jou lief. In Jezus Zelf ontmoeten we God die in ons midden komt, zo is Jezus Zelf deel van dit mysterie. Hij geeft ons de heilige Geest, de Geest die Hij deelt met de Vader, waardoor zij één God zijn. Door die Geest mogen wij ook zelf meer en meer deel worden van het Mysterie dat God is. U merkt, we komen steeds verder weg van Wodan, Donar, Thor, Zeus en al die anderen. God is een levengevend mysterie, waarin wij door Jezus en de Geest kunnen groeien als kinderen van God. Amen.
Voorbede
Jezus nodigt ons uit te delen in de eenheid van God zelf, zo kunnen wij vol geloof en vertrouwen bidden:
Wij bidden voor de Kerk, dat de navolging van Christus door alle gelovigen en door alle mensen van goede wil, eenheid brengt, de eenheid van Vader, Zoon en heilige Geest. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving dat Gods liefde de mensen tot eenheid brengt, dat het voorbeeld van Jezus mensen helpt hun eigenbelang te overwinnen ten gunste van het grotere gemeenschappelijke belang. Bidden wij voor Groot Brittannië, dat er rust en stabiliteit mag komen in verbondenheid met Europa. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor Eli Stok die zaterdag de priesterwijding ontving en om priesterroepingen in het algemeen, om de dienst van de eenheid te vervullen door een leven in navolging van Christus, ten dienste van God en de mensen; ten dienste van Gods Koninkrijk. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, om eenheid in liefde, om begrip en geduld omdat mensen zo verschillend zijn, om vindingrijkheid zodat gezonde onderlinge verschillen een rijkdom worden. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties