Het is zondag Laetare. Het licht van Pasen begint al te schijnen. Dat witte licht maakt het paars van de veertigdagentijd wat lichter, want alles wordt helder in het Licht van Christus.
Eucharistieviering in de parochiefederatie H. Laurentius (RRM) en in de kerk van de H. Lambertus (Kralingen), weekeinde van 18 en 19 maart 2023, om 19.00, 10.00 en 12.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2023QDR04AAUFX
Lezingen
E.L: 1 Samuël 16, 1b, 6-7.10-13a
Psalm: Ps. 23 (22), 1-3a, 36-4, 5, 6
T.L: Efeziërs 5, 8-14
Vers. Johannes 8, 12b
EV: Johannes 9, 1-41 of 1. 6-9. 13-17. 34- 38
Homilie
De lezingen van vandaag gaan over zien, over kijken en waarnemen. De profeet Samuël krijgt in de eerste lezing dit antwoord: “God ziet niet zoals een mens ziet; een mens kijkt naar het uiterlijk, maar de Heer ziet naar het hart.”
De tweede lezing van de apostel Paulus gaat indirect ook over zien. Hij schrijft: “Alles wat aan het licht wordt gebracht, komt in het licht tot helderheid. En alles wat verhelderd wordt, is zelf ‘licht’ geworden.
Het Evangelie gaat over het gewone zien en het zien met de ogen van het geloof. Tot de Farizeeën zegt Jezus: “Als jullie blind waren geweest, zouden jullie geen zonde hebben, maar nu jullie zeggen: ‘wij zien’, nu blijft uw zonde.”
Verleden week hoorden we het Evangelie over de Samaritaanse vrouw aan de put en haar ontmoeting met Jezus. Er was een soort spraakverwarring. De vrouw sprak over gewoon water; Jezus sprak over levend water. De vrouw had het over gewone dorst; Jezus had het over een geestelijke dorst. De leerlingen spraken over gewoon voedsel; Jezus sprak over geestelijk voedsel, over de wil van zijn Vader volbrengen.
Zo’n soort spraakverwarring zien we ook vandaag bij de genezing van de blindgeborene. Maar deze spraakverwarring gaat vooral over willen zien en willen geloven. Sommige Farizeeën zeiden: “Die man (Jezus) komt niet van God, want Hij onderhoudt de sabbat niet.” Hun idee over het onderhouden van de sabbat maakt dat ze het wonder niet willen zien en niet willen geloven dat Jezus van God komt. De Farizeeën hebben hun premissen, hun axioma’s, hun vooronderstellingen en uitgangspunten. Die zijn zo onwrikbaar dat alles wat daar tegenin lijkt te gaan niet goed kan zijn.
Dat zien we in onze samenleving om de haverklap terug. Bij de verkiezingen schofferen partijen elkaar, proberen zij anderen weg te zetten: Jullie zijn niet voor de natuur, jullie zijn niet voor vluchtelingen, jullie zijn niet voor klimaat, jullie zijn niet voor stikstofmaatregelen, jullie zijn niet voor windmolens, jullie zijn niet voor de werkgelegenheid, jullie zijn niet voor de bouw van nieuwe woningen, jullie zijn niet bereid te regeren. Enzovoort.
De Boeren Burger Beweging heeft de Nederlandse politiek wakker geschud. Maar de toekomst zal laten zien hoe sterk de gevestigde macht is en hoe wispelturig de bevolking. We kennen het hosanna en het kruisig Hem. Ondanks alle schandalen over de toeslagen-affaire en Groningen lijken ze niets geleerd te hebben. Recentelijk bleek dat Nederland vluchtelingen naar Rwanda wil sturen. Daarom sluit de regering de ogen voor de mistoestanden daar.
Nu is het een ding om naar de politiek of het bedrijfsleven te wijzen. Dat is ook belangrijk, het hoort bij de profetische taak van de Kerk, maar zeker zo belangrijk is het om in de spiegel te kijken. Hoe staat het met onszelf?
In vorige eeuwen was slavernij een blinde vlek in de Westerse cultuur. We zagen het niet. Zij die het wel zagen, hebben anderen de ogen geopend. In India was het kastenstelsel een blinde vlek. Men zag de stervenden op straat niet meer liggen. Toen Moeder Teresa zich over hen ontfermde heeft zij veel mensen de ogen geopend. Zo zijn er veel meer dingen.
Maar er is een verschil tussen een blinde vlek, iets wat buiten jouw schuld onzichtbaar blijft of wegkijken, iets niet willen zien. We kennen de parabel van de barmhartige Samaritaan. De priester en de leviet zagen het slachtoffer wel liggen, maar liepen om hem heen. De Samaritaan zag hem, hij kreeg medelijden en ging naar hem toe. Kijk je met de ogen van je hart en gaat je hart open voor de naaste, of kijk je met ogen van eigenbelang sluit je daarmee je hart? Soms is het nog anders: Omdat je je onmachtig voelt ergens iets aan te doen, durf je de dingen niet onder ogen te zien en sluit je je af.
Jezus opent de ogen van de blindgeborene. Mensen die geboren worden en opgroeien in een cultuur met wat voor blinde vlek ook, slavernij, kastenstelsel, tabak, drugs, alcohol, zij worden in zekere zin blind geboren. Christus moet ons de ogen openen om ongerechtigheid te gaan zien en niet weg te kijken.
Dat vraagt bereidheid; zijn wij bereid ons door Hem de ogen te laten openen? Zijn we bereid ons leven te veranderen, ideeën bij te stellen en te accepteren dat zijn visie, zijn licht het echte licht is dat alles verlicht? De apostel Paulus roept ons daartoe op in de tweede lezing, voor hem heeft iedere christen een profetische taak: “Tracht te ontdekken wat de Heer behaagt. Neemt geen deel aan duistere en onvruchtbare praktijken, brengt ze liever aan het licht”.
De blindgeborene werd buiten geworpen omdat hij geloofde in Jezus die hem de ogen had geopend. De ontmoeting met Jezus die toen volgde werd voor hem een openbaring. Jezus vroeg hem: Gelooft ge in de Mensenzoon?” de man antwoordde: “Wie is dat, Heer? Dan zal ik in Hem geloven”. Jezus zei hem: “Gij ziet Hem, het is Degene die met u spreekt”. Toen zei hij: “Ik geloof, Heer” en hij wierp zich voor Hem neer.
Aan de Samaritaanse bij de put openbaarde Jezus zich als de Messias. Aan de blindgeborene openbaart Hij zich als De Mensenzoon. Aan ons openbaart Hij zich als het Licht van de wereld die door zijn verrijzenis de hele wereld in het licht stelt. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God dat Hij ons doet zien met nieuwe ogen.
Wij bidden voor de Kerk, dat zij haar profetische taak vervult en duistere en onvruchtbare praktijken aan het licht brengt. Wij vragen het licht en de kracht van de Heilige Geest, opdat allen die Christus navolgen niet wegkijken maar bereid zijn de naasten te zien en te dienen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving, dat de recente veranderingen in de politiek – aan mens en dier – natuur en samenleving – asielzoeker en woningzoekenden – ten goede mag komen. We bidden dat eenzijdigheid en partijbelang wordt overwonnen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochiegemeenschappen, dat het licht van Christus, dat voor de blindgeborene in alle helderheid begon te stralen, ook ons levenspad mag verlichten. We vragen om te mogen groeien in geloof, om met Pasen te delen in de vreugde van de verrijzenis. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat we het Licht van Christus ook in familieverband en vriendenkring laten stralen. Dat we Hem volgen die het Licht van de wereld is. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties