Het huis van God is het huis van het leven. Daar mogen we Christus aanraken en door Hem aangeraakt worden. Daar ontvangen we vergeving, reiniging en genezing. Daar wordt chaos tot orde herschapen en krijgen we deel aan Gods eigen leven.
Eucharistieviering 1 en 2 juli 2006, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur in de parochiekerk van de H. Willibrord, de H. Jozef en De Goede Herder, te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2006DHJ13B
Lezingen
E.L.: Wijsh. 1, 13-15. 2. 23-24
T.L.: 2 Kor. 8, 7-9. 13. 15.
Ev.: Mc. 5, 21-43
Homilie
Een tijd geleden was ik bij een gesprek tussen een weduwe en een gescheiden vrouw. Een opmerking van de weduwe is me bij gebleven. Ze zei: “Ik geloof dat het minder erg is om je man te verliezen door de dood, dan te weten dat hij met een ander leeft.”
Wanneer je bij parochianen komt vanwege het te vroege overlijden van een vader of moeder, dan zie je verdriet. Dan zou het ook vreemd zijn om te zeggen dat een erger verdriet mogelijk is. Maar juist iemand die zelf haar man verloren heeft en die dat verlies heeft moeten verwerken, kan zich indenken dat je ook op een andere manier je man of je vrouw kan verliezen, als een andere vorm van dood die misschien wel erger is.
U kent het verhaal van de verloren zoon. Hoe diep moest hij zinken, hoeveel honger moest hij lijden, hoeveel ellende moest hij doormaken, totdat hij alle plezier en alle feesten en alle schijnvriendschappen en alle genot vergeten is en alleen nog besefte hoe ellendig zijn leven is. Hij heeft honger, maar zijn diepste honger kan hij niet stillen met de schillen van de varkens. En als zijn oudste broer boos is omdat zijn vader een feest geeft voor de jongste zoon die terug is gekomen, dan zegt de vader: “Die broer van jou was dood en is levend geworden”.
Je kunt je man of je vrouw verliezen aan een ander. Je kunt je kind verliezen aan de wereld. Dat kan heel extreem zijn. Ze komen niet meer terug, ze komen niet meer thuis, geen teken van leven meer zoals toen die verloren zoon, alleen nog uitkijken naar een verloren toekomst. Maar er zijn ook talloze tussenvormen. Je kan je vrouw verliezen aan de TV, je man verliezen aan de voetbal, je kind verliezen aan het uitgaansleven.
Vandaag twee mensen die wonderbaarlijk genezen worden. Schitterende verhalen. Ze zijn in onze oren misschien wat minder spectaculair geworden sinds de medische wetenschap kan reanimeren en allerlei medicijnen heeft ontwikkeld tegen zovele kwalen. Maar het blijven bijzondere gebeurtenissen. Toch gaat het hierbij ten diepste niet om de medische wonderen. Het zou mij vreemd lijken als God voortdurend de wetten van zijn eigen schepping zou moeten forceren om iets te bewerken wat wij vragen. Nee, de wonderen in het Evangelie zijn in de eerste plaats tekenen die ons aan het denken moeten zetten.
Waar gaat het om? Twee vrouwen, een oude en een jonge vrouw. De een onrein, ziek, zwak en zonder toekomst, ze maakt door haar ziekte geen deel meer uit van de gemeenschap, want bloed maakt onrein. En een jonge vrouw. Eerst doodziek en daarna blijkt dat ze reeds is gestorven, afgedaald in het dodenrijk. De een heeft al twaalf jaar lang bloedvloeiingen, de andere is twaalf jaar oud en is nu gestorven. Twaalf, dat verwijst naar de twaalf stammen. Het nageslacht van Abraham, met Israël in haar midden. Het verwijst in tweede instantie ook naar het Nieuwe Verbondsvolk van God, de Kerk, gebouwd op de twaalf apostelen.
Met de Kerk brengt Jezus genezing aan de oude vrouw, de volken die geen toekomst meer hebben, omdat ze niet bevrijd kunnen worden uit hun blijvende staat van onreinheid, de zonde die aan hen bleef kleven. Het contact met Jezus brengt genezing, zuivering en heiliging. Maar de dochter van Sion, de dochter van de synagoge, Israël, zij is al dood, het geloof is dood, kan er nog redding komen voor dochter Sion? Ja, ook zij krijgt nieuw leven, maar ze kan alleen blijven leven als ze te eten krijgt van het levende Brood dat Christus is.
En zoals het toen was, is het nu. Onze oude wereld is onrein geworden, overgegeven aan haar eigen ongeordendheid vervalt ze eerst tot morele chaos om daarna te vervallen in maatschappelijke chaos. Oranje en het kabinet mogen een teken zijn van onze tijd, symptomen van een dieper liggend probleem. Oranje is dood, jongenlui die geen zelfbeheersing kunnen opbrengen, die niet fair play als eerste doel hebben, worden antihelden die ten onder gaan aan hun eigen ongeremde ambitie. Het kabinet, overgeleverd aan uitgeholde idealen, aan lege principes zonder fundament en aan economische principes waarbij de markt koning is, een kabinet, gebouwd op compromissen, vervalt in chaos als ze niet echt voor de principes van Christus kiest die orde in de chaos schept.
Onze cultuur zal nog slechts standhouden, zolang moeder natuur zich niet wreekt, zolang brood en spelen de hoofden en de harten bezig houdt. Maar onze wereld is als de vrouw die niet tot genezing komt, zonder toekomst, zonder echt leven.
Het Evangelie vraagt dat we doordenken en niet blijven hangen bij een louter lichamelijke genezing. Stel dat deze vrouw genezen nu is, maar een jaar later verliefd wordt op een ander en vervolgens man en gezin in de steek laat? Is dat niet een andere dood die erger is? Stel dat dit meisje van twaalf, vier jaar later in een andere onderwereld belandt, over gegeven aan plezier en leegheid, en vastloopt in drugs en andere verslavingen? Alles moet kunnen wordt in onze tijd geroepen, alsof dat het voorbeeld van Jezus is. En als dat meisje niet meer terugkeert naar haar familie, is dat niet een andere dood die erger is dan de eerste, voor haar en haar ouders?
Wat is dood? Misschien kunnen we beter vragen: ‘Wat is leven?’ Dan weet je waarop je je kunt richten. In het boek van de wijsheid lezen we: ‘Niet God heeft de dood gemaakt en Hij schept geen behagen in de ondergang van de levenden’. Maar als God de dood niet heeft gemaakt, wie dan wel? Het hoort toch bij de natuur? Het hangt er maar vanaf. Soms maak ik een overlijden mee dat mooi is, een overlijden in overgave, in vrede, ja zelfs in vreugde. Dan kan bij de uitvaart vol geloof worden gezongen: ‘U zij de glorie, opgestane Heer’. Wie leeft in het geloof aan de verrijzenis, die kijkt uit naar het leven, voor wie echt gelooft, is de dood niet dood. Laat geen twijfel u aan het wankelen brengen. Één is verrezen en verschenen om ons het leven te openbaren. Je kunt sterven zonder dood te gaan. Je kunt in de onderwereld belanden maar weer terugkeren. Jezus is daarin afgedaald om ons bij de hand te nemen en mee te voeren naar het huis van de Vader.
Een Evangelie met veel beeldtaal, misschien denkt u, klopt die uitleg van de pastoor nu wel? Is dat de enige juiste exegese? Beter dan die vraag lijkt het mij om uit de preek mee te nemen wat voor u van toepassing is. Onze tijd heeft net als toen een Redder nodig. En net als toen is er maar een Redder die sterker is dan de dood, in welke vorm dan ook, Hij die ons doet leven na de dood, na een verlies, die ons doet opstaan uit de chaos. Wie weet dat we in de regering en in de sport ooit weer tekenen mogen gaan zien dat de principes van Christus, van zijn verbondenheid met God, van zijn edelmoedigheid, zijn rechtvaardigheid, zijn liefde, zijn trouw, van zijn visie en kracht, zijn fair play, orde brengen in de chaos van onze maatschappij, voordat zij sterft door gebrek aan goede principes. Amen
Voorbede
Bidden wij tot God die ons in Christus nieuw leven geeft.
Bidden wij voor Gods Kerk. Dat zij een teken mag zijn van nieuwe levenskracht, elke generatie weer. Bidden we dat jong en oud zich verbonden weet met Christus, zodat zijn leven in allen zichtbaar wordt. Laat ons bidden.
Bidden wij voor onze wereld, dat allen Christus mogen leren kennen en zijn kracht ervaren door het Evangelie en de sacramenten. Dat Chrust de kerk en de wereld te hulp komt. Laat ons bidden.
Bidden wij voor alle zieken die geen baat vinden bij de medische wetenschap. Bidden we voor allen die moeten leven met een chronische ziekte, dat zij Christus navolgen in zijn lijden en zo de dood overwinnen. Laat ons bidden.
Bidden wij voor de medische wetenchap, dat allen die daarin werken hun talenten inzetten ten dienste van de lijdende mens. Dat economische- of marktprincipes niet het goede verhinderen dat God wil geven. Dat zij tevens niet verder gaan dan God ons toestaat. Laat ons bidden.
Intenties