Jezus gaat de weg door het water en wij zijn hem door ons doopsel daarin nagevolgd. Wat mag dat betekenen in ons dagelijks leven?
Eucharistieviering 10 en 11 januari 2009, 17.00 en 19.00 uur, 09.30 en 11.00 uur, in de parochiekerk van De Goede Herder, de H. Jozef, de heilige Willibrord en De Goede Herder, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2009DOOPH1B
Lezingen
E.L: Jes. 55, 1-11
Kant: Jes. 12.
T.L: 1 Joh, 5, 1-9
All: Mc. 9, 8
EV: Luc. 2, 16-21
Homilie
Zo af en toe heb ik nog wel eens de kans om naar het strand te gaan. Je bent er zo. Het is dan fijn om gewoon even naar de branding te kijken, golven die opkomen en terugkeren, iedere golf bruist weer naar je toe en lijkt het land te willen veroveren, maar steeds weer eindigt het in een terugstromen naar zee. Een eindeloze beweging van water en land, van wind en golven.
Je kunt dan mijmeren over het ontstaan van de aarde, over het onststaan van nieuw leven, hoe in het water van de oeroceaan de eerste kiemen van leven zich vermenigvuldigden en hoe dat in duizenden jaren steeds ingewikkelder en boeiender vormen aannam. Hoe dat alles de basis is geworden van hogere levensvormen die uiteindelijk ook het bestaan van de mens mogelijk hebben gemaakt.
Langs zo’n zee heeft Jezus ook gelopen, zoals Hij ook langs de Jordaan heeft gewandeld en heeft nagedacht over het water als een levensader, als een bron van nieuw leven. Jezus kende de geschiedenis van Israël, dat door het water heen moest gaan om vrij te worden van Egypte. Hij kende de geschiedenis van Naäman die zeven maal in het water onder moest gaan, om er gereinigd uit op te staan. Hij kende de rituele wassingen in het Jodendom, Hij had ze thuis geleerd. Hij kende het water van de vissers, die daarop hun levensonderhoud verdienden. Hij kende het water met zijn levengevende schoonheid, en in zijn verwoestende dodelijke kracht. Water.
Water is beeld van leven en van dood tegelijk. Het vruchtwater in de moederschoot heeft menig psycholoog doen nadenken over de diepe menselijke ervaring van geborgen zijn in het water; als een herinnering aan het zweven in een veilige ruimte. Laat het een week regenen in de woestijn en je zult verbaasd staan over de vele levensvormen die zich uit het niets lijken te ontwikkelen. Dauw uit de hemel, die de aarde vruchtbaar maakt, een steeds terugkerend wonder van dood en leven, dat ons doet vermoeden dat God erachter steekt. Het is natuurlijk niet toevallig dat Jezus naar Johannes de Doper gaat om zich door hem te laten dopen. Tegelijk kun je zeggen dat het een beetje vreemd is. Waarom laat Jezus zich dopen? Deze doop van Johannes is toch een gebaar van bekering, van herstel, van zondenvergeving en boete? Waarom zou Jezus, Hij die zonder zonde is, zich dan moeten laten dopen?
Waarom Jezus zich laat dopen wordt duidelijk in zijn doop. Hij volbrengt de wil van de Vader en precies daarin wordt zichtbaar waarom Hij dat doet en wat het betekent. Iedere keer als Jezus zich klein maakt, zijn taak als dienaar op zich neemt, openbaart God iets door of aan Hem. Vandaag is het voor Jezus dé dag en hét moment dat Hij onomwonden van de Vader in de hemel te horen krijgt waar Hij aan toe is. ‘Jij bent mijn Zoon, mijn veelgeliefde, in Jou heb Ik welbehagen.’ Het lijkt erop alsof Jezus in het water is neergedaald met in zijn hoofd en hart de vraag om dit antwoord te krijgen. Hij maakt zich klein met de kleinen, Hij gaat de weg van boete met de boetelingen, Hij buigt zijn hoofd met de zondaars. En dan klinkt de stem van de Vader, die Hem zegt wie Hij is: ‘Jij bent mijn Zoon, mijn veelgeliefde, in Jou heb Ik welbehagen.’ Jezus is niet uit eigen beweging begonnen met zijn prediking. Hij heeft gewacht, Hij heeft tot zijn dertigste levensjaar gewacht, tot Hij van de Vader de bevestiging kreeg die Hij nodig had.
Het is ook goed te weten wát de Vader dan tegen Hem zegt, want daarmee weet je ook meteen wat de Vader níet tegen Hem zegt. Hij zegt níet: ‘Jij bent mijn oordeel over de wereld, of: Jij bent mijn vuur om te verdelgen, of: Jij bent mijn toorn over deze zondige mensheid.’ Dan had Jezus een heel andere zending gekregen, meer in de lijn van de oude profeten of van Johannes de Doper. Nee, Jezus hoort zijn allerdiepste bevestiging, zijn roeping en zijn zending tegelijk, dit is wie Hij is, dit zal zijn optreden en werken bepalen. Als Jezus zich klein maakt en de indruk wekt dat Hij Zich zondaar toont met de zondaars, roept de Vader Hem toe: ‘Jij bent mijn Zoon, mijn veelgeliefde, in Jou heb Ik welbehagen.’
Volgt u wel eens discussies over Darwin, dit is tenslotte het Darwin-jaar, met de disputen over creationisme of ID? Vandaag horen we het antwoord uit het Evangelie. Dit woord van de Vader aan de Zoon is het hoogtepunt van de hele schepping. Niet de Big Bang of de de snarentheorie of wat dan ook zegt tot mij: Jij bent Mijn kind. Jou heb Ik lief. Jij bent gewild en jij wordt bemind.
Jezus daalt af in het water en staat er uit op. Zijn doop is de voorafbeelding van zijn levensweg die door de dood heen gaat. Jezus gaat de weg van gehoorzaamheid, van nederigheid en van dienstbaarheid. Afdalen in het water is het teken van zijn gang door de dood heen. Jezus zal eruit opstaan. Ja, door het water van de dood heen, en door de steen voor het graf heen, roept de Vader Hem toe: ‘Jij bent mijn Zoon, mijn veelgeliefde, in Jou heb Ik welbehagen.’ Zo wijkt de dood voor het leven dat van God komt.
Vanuit Jezus’ doop klinkt voor ons de oproep: Ga die weg van dienstbaarheid, durf het aan, net als Jezus. Dan zal God onze roeping en diepste identiteit openbaren. Ga de weg van het loslaten, van het klein zijn omwille van de ander, en de Vader zal zeggen: ‘Jij bent mijn Kind, mijn geliefd kind, in Jou heb Ik welbehagen.’ De Geest waarmee Jezus zijn weg kon gaan, waardoor Hij voor ons de Weg is geworden, die Geest is een Heílige Geest, een aanstekelijk vuur. Wanneer wij die Geest in het diepst van ons hart toelaten met die innerlijke dienstbare houding van Jezus, dan mag 2009 in het teken staan van de doop in de Jordaan, als een nieuw begin met een aanstekelijk vuur. Amen.
Voorbede
Bidden wij als gedoopten tot onze éne Vader
Bidden wij voor de Kerk, voor alle mensen die gedoopt zijn. Bidden wij vooral voor hen die zich hun doop niet meer bewust zijn, of die vervreemd zijn geraakt van de Kerk, dat zij de weg tot Christus en zijn Kerk terugvinden. Laat ons bidden.
Bidden we voor de wereld waarin we leven, dat alle mensen die het hart op de juiste plek hebben, de weg van Jezus mogen leren kennen, zijn weg van dienstbaarheid, eenvoud en naastenliefde. Laat ons bidden.
Bidden we voor vrede in het Midden Oosten, dat de verantwoordelijken daar mogen inzien dat alleen de weg van Jezus vrede brengt. Dat Christenen op deze weg een voorbeeld mogen zijn. Laat ons bidden.
Bidden we voor jonge ouders, dat zij de waarde van het doopsel meer mogen inzien, dat zij zich door hun eigen doopsel meer verbonden weten met God en elkaar, en dat zij de vreugde om die verbondenheid aan hun jinderen doorgeven. Laat ons bidden.