Augustinus: lang in de greep van de eigenmachtigheid en de beschikking over het eigen leven. Augustinus zocht goden waar hij wat mee kon. Het duurde lang voordat hij zich kon overgeven aan God in Christus. Het duurde lang voordat hij begreep dat het Christelijke geloof een binnenkant heeft die je pas op het spoor komt als God je heeft aangeraakt.
Eucharistieviering in de parochie H. Augustinus, weekeinde van 1 en 2 september 2012, om 17.00 en 19.00 uur, om 09.30 en 11.00 uur, in de kerk van De Goede Herder te Wassenaar, de H. Willibrord te Oegstgeest en De Moeder Gods te Voorschoten, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren vanuit De Goede Herder te Wassenaar (MP3)
Preek beluisteren vanuit De Goede Herder te Wassenaar (MP3)
Preek: B2012DHJ22BAUFX–HAUG
Lezingen
E.L.: Wijsh. 7, 7-10. 15-16
Ps.: GvL Psalm 19 II
T.L.: 1 Joh. 4, 7-16
All.: Mt. 23, 9a.10b
Ev.: Mt. 23, 8-12
Homilie
Een selectieprocedure voor de nieuwe naam en patroon van de parochie is altijd een wonderlijk samengaan van ideeën, wensen en voorkeuren in dit geval vanuit zes gemeenschappen, besturen, pastoraal team en de mogelijkheden die het bisdom aangaf. Toen eenmaal de keuze op Augustinus was gevallen, ervaarde ik een beetje het ‘nieuwe auto’- effect. Wanneer je een andere auto hebt aangeschaft, zie je ineens hoeveel auto’s van hetzelfde type er rondrijden.
Het valt me nu meer dan vroeger op hoe vaak Augustinus in de lezingen van het brevier voorkomt, hoe vaak hij is afgebeeld in glas in lood ramen, maar ook hoe boeiend zijn leven is en hoe sprekend voor onze tijd.
Onrustig is ons hart, totdat het rust vindt in God. Wat is onze onrust? Wat maakt ons onrustig? Hoe onrustig zijn we zonder dat we het zelf merken? En als we het merken, weten we dan wat de oorzaak is van de onrust? Ik las laatst een artikel over stress en daarin werd beschreven dat heel veel mensen in onze tijd last van stress hebben als oorzaak van allerlei kleine klachten.
Nu denk ik dat Augustinus niet precies over stress sprak, maar over wat hij noemt: ‘onrust’. Een onrustig zoekend hart. Wat zocht hij? Waarom zocht hij? Hoe zocht hij? Een vrome katholieke moeder. Een wat afstandelijke vader, in de hogere lagen van het Romeinse rijk. Een talentvolle jongen. Hij kiest voor een carrière in de wereld, maar eindigt in het jaar 430 als bisschop van Hippo Regius, het huidige Annaba in Algerije dicht bij de grens van Tunesië.
Augustinus leefde letterlijk op de grens van twee werelden. Het grote Romeinse rijk liep tot in Afrika. Hippo Regius ligt aan de Middellandse Zee, maar wel op het andere continent. Een jaar na zijn dood, in 431 werd de stad door barbaren verwoest. Die dreiging voelde Augustinus reeds naderen. Heel het Romeinse Rijk liep op zijn einde. Een cultuur van eeuwen, een staatsbestel dat heel Europa regeerde, macht, architectuur, kunst, literatuur, Augustinus kende het allemaal en hij had er volop aan meegedaan, hij was een beroemd retor geweest, niet vies van carrièredrift, niet vies van hartstocht en de verlangens van het lichaam, maar …
Augustinus had ook die antenne voor het religieuze. Die antenne voor diepgang, voor de vraag naar betekenis en inhoud. Hij zocht het bij andere religieuze stromingen, niet in dat wat zijn moeder hem aanreikte, niet in dat wat hij in zijn jeugd had meegemaakt. Wat zocht hij en kon hij maar niet vinden? Onrustig is ons hart, totdat het rust vindt in God.
Augustinus was lang in de greep van wat elke mens in zijn genen meekrijgt, de eigenmachtigheid en de beschikking over het eigen leven. Augustinus zocht goden die pasten in zijn eigen ideeën, hij zocht goden waar hij wat mee kon. Hij zocht een godsdienst die hem wel aanstond. En wat duurde het lang voordat hij zich kon overgeven aan God in Christus. Wat duurde het lang voordat hij ging begrijpen dat die katholieke Kerk, dat Christelijke geloof, een binnenkant heeft die je pas op het spoor komt als God je heeft aangeraakt.
Natuurlijk speelden vragen over lijden en verlossing een rol, over vrijheid en verantwoordelijkheid, over hartstocht en zelfbeheersing, over ethiek, over toekomst, over de Bijbel en over de Kerk. In die toenemende chaos van het Romeinse Rijk, ontdekte hij dat God doorgaat, waar wereldrijken ineenstorten. Hij moest er wel eerst zelf een bekering voor meemaken. Afgesmeekt door het jarenlang gebed van zijn moeder Monica, een gebed onder tranen, maar met een eindeloos vertrouwen.
De lezingen van vandaag sluiten aan bij Augustinus als wijsheidszoeker en als vertolker van de wijsheid. Ze sluiten aan bij Augustinus als ontdekker van de ware liefde, de zelveloze en vergevende liefde van Christus, die alle hartstocht te boven gaat. Ze sluiten aan bij zijn kerkleraar zijn, dat betekent dat hij Christus als zijn enige leraar erkent en Hem alleen wil vertolken.
Hoe gaat het in onze tijd? Soms moet ik erg denken aan het einde van het Romeinse Rijk. Dat rijk ging ten onder aan moreel verval. Naarmate de moraal minder werd, nam het egoïsme toe en werd het verval groter. Hoe is dat bij ons na de bankencrisis met de mega bonussen? Hoe gaat het met het Westen, hoe dicht staan we bij de overgang naar een nieuwe tijd, en met hoeveel weeën zal die nieuwe tijd geboren worden?
Augustinus zag het een en ander aankomen en wist: Onrustig is ons hart. Maar in God vinden wij rust. Hij heeft ons een erfenis nagelaten van geloof, liefde en wijsheid nagelaten als een echte leraar van de kerk. Wij als Augustinus-parochie mogen nog veel bij hem te rade gaan. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot onze Vader in de hemel, op voorspraak van onze patroon de heilige Augustinus.
Bidden wij voor de Kerk, overal op deze wereld, dat de gelovigen rust en vrede in hun hart mogen vinden door hun gelovige verbondenheid met God en elkaar. Dat zij staande blijven in de wisselvalligheden van het moderne bestaan. Laat ons bidden.
Bidden wij voor de internationale samenleving, om vrede en gerechtigheid. Voor de politiek in ons land, om wijsheid en oprechte zorg voor het belang van de zwakkeren. Voor Europa, dat de waarde van het Christelijke geloof mag worden herontdekt. Laat ons bidden.
Bidden we voor allen die aan een nieuw schooljaar beginnen, op voorspraak van onze kerkleraar Augustinus, voor leerlingen en leerkrachten, van basisschool tot universiteit, om een goede mentaliteit, waarbij leerprestaties gepaard gaan met een volwaardige menselijke ontwikkeling. Laat ons bidden.
Bidden wij voor voor families, gezinnen en voor alleenstaanden, bidden we om een hecht onderling verband. Dat de kracht van Christus’ Verbond in de Eucharistie allen tot elkaar mag brengen. Laat ons bidden.
Intenties