De waarheid van Christus is de waarheid als fundament van de hele werkelijkheid: dat Gods liefde fundament is van ons bestaan, dat onze vrije wil pas werkelijk vrij is als we meedoen met Gods wil, die in de diepte ook liefde is.
Parochie H. Augustinus in het weekeinde van 24 en 25 november 2012, om 19.00 uur, om 09.30 en 11.00 uur in de kerk van de H. Joannes de Doper (Katwijk), de Heilige Willibrordus (Wassenaar) en de Heilige Willibrord (Oegstgeest), door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren vanuit de Willibrorduskerk te Wassenaar (MP3)
Preek beluisteren vanuit de Willibrorduskerk te Wassenaar (MP3)
Preek: B2012DHJ34BAUFX
Lezingen
E.L.: Daniël 7,13-14
Ps.: 93 (92), 1ab, 1c-2, 5
T.L.: Apokalyps 1,5-8
All.: Marcus 11,10
Ev.: Johannes 18,33b-37
Homilie
Hoeveel koningen kent u? U denkt dan waarschijnlijk aan de huidige koningshuizen van Nederland, België, Spanje, Engeland, Noorwegen en zo meer. Maar ik bedoel een ander soort koning en een ander soort koninkrijk.
Hoeveel koningen kent u? Koningen die graag alle macht aan zichzelf houden, die graag monarch zijn, alleenheerser … Kent u koning buik en koning gezondheid. Kent u koning macht en koning geweld? Kent u koning eigenbelang en koning genot? Kent u koning vrijheid en koning autonomie? Kent u koning media en koning reclame? Kent u koning economie en koning handel? Kent u koning producent en koning klant? Kent u koning wetenschap en koning techniek? Kent u … ?
Allerlei koningen en allemaal willen ze de macht in hun koninkrijk. Daarvoor hebben ze onderdanen nodig, mensen die deze koningen koning laten zijn, dienaren die deze koningen in ere houden, uitvoerders, die de macht van deze koningen in stand houden. En omdat al deze koningen ons wel bekend zijn, wil ik de vraag stellen: welke koningen dienen wij?
Het feest van Christus Koning gaat over vrijheid, echte vrijheid. Hoe vrij moet je zijn om staande voor Pilatus, uit te komen voor de waarheid van jouw zending, jouw missie, jouw roeping? Hoe vrij moet je zijn om met de kruisdood voor ogen trouw te blijven aan je diepste inspiratie en je innerlijk geweten? Het feest van Christus Koning gaat over vrijheid, maar over welke vrijheid? Want zoals er een koning macht is, is er ook een koning vrijheid, een koning die wil dat jij alles doet om vrij te zijn, niet gebonden, zonder consequentie voor je keuze, zonder verantwoordelijkheid voor je daden, valse vrijheid als losse chaos en willekeur, zodat je achter elke impuls aan kan hollen.
Jezus is koning van de vrijheid die ons vrij wil maken. Maar daarvoor moeten wij eerst die aardse koning vrijheid loslaten. Jezus is koning van de macht. Dat is Hij door de liefde. Hij wil ons binnenvoeren in zijn koninkrijk van liefde. Maar dan moeten we eerst de koningen van eigenbelang, autonomie en genot loslaten. Zodra we ze loslaten, gaan we merken dat zij ons niet zomaar loslaten, zij willen hun macht over ons niet zomaar prijsgeven.
Het feest van Christus Koning is een opmerkelijk feest. Het feest werd ingesteld met de encycliek Quas Primas die uitkwam met kerstmis 1925, zeven jaar na WO I. Met die encycliek herdacht de toenmalige paus Pius XI dat het 1600 jaar geleden was dat het Concilie van Nicea werd gehouden. Net zoiets dus als wat wij dit jaar vieren met het ‘Jaar van het geloof’. Dit jaar gedenken we dat het 50 jaar geleden was dat het Tweede Vaticaans Concilie begon.
De paus achtte in 1925 de tijd rijp om dit feest in te stellen, want in zoveel gezinnen was de toewijding tot het heilig hart van Jezus een echte levende devotie en op zoveel plaatsen was er een oprechte eerbied in de aanbidding van Christus in het heilig Sacrament. In het jaar 1900 had paus Leo XIII reeds geheel de mensheid aan dat Goddelijk Hart van Jezus toegewijd. In 1925 vond paus Pius XI het waarschijnlijk als een bekroning van die toewijding om dit feest van Christus Koning in te stellen. Het feest heet nu officieel: “Het feest van Christus Koning van het Heelal.” Het gaat de Kerk dus niet om een aards en triomfantelijk koningschap. De Kerk kijkt verder dan deze kosmos en betrekt het koningschap van Christus op het heelal. Daarmee zegt de Kerk dat de basisstructuren van het heelal hun fundament hebben in God door Christus.
Paus Pius XI typeerde het koningschap van Christus op drie manieren: Koning door de waarheid, koning door onze vrije wil en koning in de liefde. Wanneer we dit op deze maatschappij en deze wereld toepassen, mogen we ons telkens afvragen – bij koning media en koning wetenschap en techniek en koning reclame, … past dit bij het koningschap van Christus? Past dit bij waarheid, vrijheid en liefde?
Als Jezus voor Pilatus staat en over zijn koningschap getuigt en zegt: “Ik ben in de wereld gekomen om getuigenis af te leggen van de waarheid”, zal Pilatus verzuchten: “Wat is waarheid?” Deze wereld kent de waarheid niet, omdat de waarheid van deze wereld moet beantwoorden aan criteria die de wereld zelf eerst opstelt en die elke generatie opnieuw wordt vastgesteld. De waarheid van de rechters is niet dezelfde waarheid als die van de journalist, van de politicus of van de legercommandant, van de econoom of de wetenschapper. De waarheid van de wereld kun je bediscussiëren, kun je betwijfelen en als achterhaald verklaren. Het gaat hier om een totaal andere waarheid. De waarheid van Christus is de waarheid als fundament van de hele werkelijkheid: dat Gods liefde fundament is van ons bestaan, dat onze vrije wil pas werkelijk vrij is als we meedoen met Gods wil, die in de diepte ook liefde is.
Ooit had Luther een belangrijke intuïtie. Hij bedacht dat elke mens eigenlijk slaaf is, ondergeschikt en afhankelijk van alle impulsen en structuren om zich heen. Luther schoot later veel te ver door en verklaarde de mens tot een omhulsel met wat troep, zonder vrije wil. Desiderius Erasmus bestreed dat en hield een pleidooi voor de vrije wil van de mens. Erasmus had gelijk, maar toch mogen we die intuïtie van Luther niet vergeten. Want welke mens heeft uit zichzelf, zonder Gods hulp de kracht om vrij te staan tegenover al die koningen om hem heen en al die koningen in het eigen hart? Daarom moeten we kiezen, kiezen voor Christus Koning, in alle dimensies van ons bestaan. Als we in hem geloven, leren we de Waarheid kennen. Als we Hem gehoorzamen, zal de Liefde regeren in ons leven. Als we Hem dienen, worden we vrij. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die in Christus ons een koning geeft.
Bidden wij voor de Kerk. Vragen wij dat in de Kerk de Waarheid en de Liefde van Christus mag regeren die ons in vrijheid de weg wijst naar Gods koninkrijk. Laat ons bidden.
Bidden wij voor de wereld. Dat alle aardse koningen en alle machtsstructuren zich voegen naar de Waarheid, de Vrijheid en de Liefde die Christus ons heeft gebracht, opdat Gods Koninkrijk doorbreekt in ons leven. Laat ons bidden.
Bidden wij voor hen die macht hebben, dat zij leren dienen; voor hen die te lijden hebben onder verdrukking, dat zij bevrijd worden; voor hen verlangen naar oprechte liefde, dat zij Christus leren kennen. Laat ons bidden.
Bidden wij voor gezinnen en alleenstaanden, voor gehuwden en celibatairen, voor onze parochie van de H. Augustinus met onze locaties. Vragen wij in dit jaar van het geloof dat de Liefde en de Waarheid van Christus meer en meer fundament wordt van ons bestaan. Laat ons bidden.
Intenties.