In zijn diepste depressie blijft Elia bidden.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Willibrordus (Wassenaar) en de H. Laurentius (Voorschoten – Laurentiusfeest), weekeinde van 8 en 9 augustus 2015, om 19.00, 10.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2015DHJ19B
Lezingen
E.L: 1 Koningen 19, 4-8
Psalm: 34 (33), 2-3, 4-5, 6-7, 8-9
T.L: Efeze 4, 30-5, 2
All: Johannes 6, 64b en 69b
EV: Johannes 6, 41-51
Homilie
Wie had dat verwacht van Elia? Die grote profeet, die man van vuur, die stand hield waar niemand standhield, die het in zijn eentje opnam tegen 450 Baäl profeten. En nu; hier ligt hij onder een bremstruik, hij bidt dat hij wil sterven. Het wordt hem allemaal teveel. Misschien hebt u zelf wel eens zo’n moment gehad dat u dacht, het hoeft niet meer van mij. Ik heb in de loop van de jaren met mensen gesproken die in een depressie waren geraakt en aan zelfdoding dachten. Misschien kan je zeggen dat Elia een burn-out heeft opgelopen en vervolgens in een depressie is beland. Laat me maar doodgaan.
Toch gebeurt er veel meer. In zijn diepste depressie blijft Elia bidden. Want hij vraagt het aan God. Hij legt zijn leven in Gods hand. Hij is Gods dienaar, hij laat het aan God over. Het andere dat hij doet is uitrusten. Dat is wat hij nodig had. Hij heeft in zijn eentje de strijd moeten aanbinden tegen de koning en zijn hofhouding, tegen de Baäl profeten. Hij heeft gebeden en vuur uit de hemel afgesmeekt. De Baäl profeten zijn een kopje kleiner gemaakt. Maar daarna moest Elia vluchten. Hij is na zijn lange reis niet alleen lichamelijk uitgeput, maar ook geestelijk. Hij moet rusten.
Maar God laat hem niet doodgaan. Een engel stoot hem aan: “Sta op en eet”. Maar Elia staat nog niet op. Hij eet en drinkt wel en gaat daarna weer rusten. Pas als de engel hem nog een keer brood en water geeft en nogmaals zegt: “Sta op en eet”, staat hij echt op; dan eet en drinkt hij opnieuw, dan hervindt hij zijn geestkracht en herstellen zijn lichaamskrachten en gaat hij op weg. Waar haalde Elia zijn kracht vandaan? Niet uit zichzelf, niet uit zijn karakter of zijn temperament, niet uit zijn scherpzinnigheid of inzicht. Zijn kracht kwam van God. Als de engel hem tweemaal aanstoot en tweemaal zorgt God dat hij te eten en te drinken krijgt, dan weet hij zich opnieuw bevestigd in zijn zending. God zorgt, God is zijn kracht. God zal missie doen slagen.
Als Jezus in gesprek is over zijn zending en zegt: “Ik ben het brood dat uit de hemel is neergedaald”, roept dat veel weerstand op. “Wie denkt hij wel dat hij is?” Zij hebben grote moeite met Hem. “Hij denkt dat hij uit de hemel is neergedaald”. Het duurt lang voor ze kunnen begrijpen wat Jezus bedoelt met het Brood dat Hij is.
In zekere zin hebben wij een voordeel boven zijn tijdgenoten. Wij kunnen leren van hun discussies en van de antwoorden die Jezus geeft, wij hebben de Eucharistie leren kennen die Jezus met het Laatste Avondmaal ons heeft nagelaten. We hebben de kerkvaders en vele theologen die hierover hebben kunnen nadenken. Toch moeten wij net als zij stap voor stap leren wat het betekent dat Hij voor ons Brood ten leven is.
Jezus gebruikt graag parabels en gelijkenissen met graan en graankorrels. Zo zegt Hij: “Als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft hij alleen: maar als hij sterft, brengt hij veel vrucht voort” (Joh. 12, 24). Hij weet dat zijn leven pas overtuigend wordt, dat Hij ondanks al zijn daden en zijn woorden, de mensen pas werkelijk mee zal krijgen, wanneer Hij zijn leven geeft tot in de dood. Door vergevende liefde waaraan je sterft, door trouwe liefde waaraan je lijdt tot de dood toe, als Hij doorgaat waar alle anderen zijn gestopt, vertrouwend op God wanneer alles doods en duister is.
De martelaren in de geschiedenis van de Kerk hebben dit ook begrepen. De H. Ignatius van Antiochië schreef in een van zijn brieven: “Ik ben de tarwe van God en door de tanden van de wilde dieren word ik gemalen om zuiver brood van Christus te worden”. De heilige Laurentius heeft het ook begrepen. Wat zou zijn leven waard zijn als hij zijn huid gered had door te vluchten? Van Jezus had hij geleerd dat getuigen voor de waarheid vruchtbaarder is dan alle andere werken. Hij moest getuigen voor de waarheid dat de echte rijkdom van de Kerk gevonden wordt in haar geloof en haar dienstbaarheid. In het geloof dat we God dienen door ons te ontfermen over de armen en de kwetsbaren. In de dienstbaarheid omdat we Christus Zelf dienen. Een glas water aan de arme gegeven is aan Hem gegeven.
Laurentius is brood geworden, op stenen gebakken, zijn leven is een voorbeeld geworden van dienstbaarheid en trouw. Zijn houding heeft talloze anderen gesterkt om bij welke keizer ook je niet te laten verleiden om dat wat Christus toebehoort aan de keizer af te staan. Ten diepste wist Laurentius dat zijn leven aan Christus toebehoort; dat de keizer alleen zijn aardse leven kon afnemen en zijn lichaam kon pijnigen, maar dat zijn leven ten diepste aan God toebehoort. Laurentius had gegeten van het Brood dat Christus is. Hij had daarvan gegeten in de liturgie waarin hij als diaken mocht dienen. Hij heeft ervan gegeten door Christus na te volgen. Zo is hij ook zelf brood ten leven geworden voor zoveel mensen die zijn getuigenis hebben nagevolgd.
Elia had brood uit de hemel nodig om zijn roeping en zijn zending te kunnen vervullen. Dat gold voor Ignatius, voor Laurentius en het geldt voor iedere van ons. Christus ontvangen als Brood ten leven in de Eucharistie. Christus navolgen en zo zelf Brood ten leven worden voor onze naaste. Dan ontkom je er niet aan dat je vermalen moet worden door het leven. Je moet je oude ik verliezen, zodat Christus in jou tot leven kan komen. Dan wordt je ook zelf gaandeweg brood dat leven geeft. Amen.
Voorbede
Christus spoort ons aan te vragen, opdat God onze nood kan lenigen. Bidden wij vol vertrouwen.
Wij bidden voor de Kerk, voor allen die delen in de Eucharistie, dat zij zich door dit Voedsel laten sterken om Christus in het dagelijks leven na te volgen. Dat zij God zo beter leren kennen en uitgroeien tot Gods Kinderen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor alle mensen die in een depressie zijn geraakt, voor hen die de zin van hun leven hebben verloren of die geen kracht meer hebben om op te staan, dat God hen rust, hulp en voedsel geeft om hun levensweg te vervolgen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie van de Heilige Augustinus, om een diepere beleving van de Eucharistie, dat we Christus ontvangen om Hem na te volgen; dat we zelf worden wat we ontvangen; Brood dat leven geeft. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat zij goed voor elkaar zijn en hartelijk, dat zij elkaar vergeven en een leven van liefde leiden naar het voorbeeld van Christus. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties