Profeteren is waar-zeggen: De waarheid zeggen, vooral de waarheid verkondigen die God ons laat weten.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de Moeder Gods te Voorschoten en De Goede Herder te Wassenaar (ziekenzalving), weekeinde van 26 en 27 september 2015, 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren vanuit De Moeder Gods te Voorschoten (MP3)
Preek beluisteren vanuit De Moeder Gods te Voorschoten (MP3)
Eucharistieviering met ziekenzalving beluisteren vanuit De Goede Herder te Wassenaar (MP3)
Preek beluisteren vanuit De Goede Herder te Wassenaar (MP3)
Preek: B2015DHJ26BAUFX
Lezingen
E.L: Numeri 11, 25-29
Psalm: 19 (18), 8, 10, 12-13, 14
T.L: Jakobus 5, 1 -6
All: Johannes 14, 5
EV: Marcus 9, 38-43. 45. 47-48
Homilie
Profeteren, wat is dat? Toen de hogepriester Kajafas zei: “… dat het beter voor hen was, dat er één mens voor het volk sterft dan dat het hele volk ten onder gaat (Joh. 11, 50).”, schrijft de Evangelist dat hij als hogepriester profeteerde dat Jezus zou sterven voor het volk.
Er is een moment in het leven van Jezus, wanneer de soldaten zich op Hem botvieren, dat ze een zak over zijn hoofd doen en op Hem in beginnen te slaan en vervolgens zeggen: “Wees nu eens voor ons profeet, Messias: wie is het die U geslagen heeft? (Mat. 26, 68)”
Wat is profeteren? Vaak denken mensen aan toekomst voorspellen. We hebben in onze tijd weerprofeten, die voorspellen of er regen komt of zonneschijn. Vaak hebben ze het goed en soms zitten ze ernaast. Zo heb je sociologen die het gedrag van groepen mensen bestuderen en ontwikkelingen voorspellen. Zijn dat de moderne profeten bij wie onze maatschappij te rade gaat?
Wat is profeteren? Het woord is tot ons gekomen van het Griekse woord pro-fèmi via het Latijnse woord: profiteri. Het betekent oorspronkelijk: spreken namens iemand. Eigenlijk is het woord waar-zeggen wel een aardige vertaling. De waarheid zeggen, vooral de waarheid verkondigen die God ons laat weten.
Vandaag horen we in de eerste lezing hoe God zijn Geest legt op zeventig oudsten en hoe zij beginnen te profeteren. Er staat wel bij dat ze dat alleen toen kort deden, later niet meer. Daaruit wordt duidelijk dat in het Oude Testament het profeteren uiteindelijk wel bleef voorbehouden aan profeten. Toch sprak Mozes toen al de wens uit dat heel het volk zou profeteren, dat iedereen Gods Woord zal spreken en de waarheid verkondigen die God ons openbaart.
Dat God zijn Geest op de zeventig oudsten legt, lijkt een op het Pinksterfeest, wanneer de heilige Geest als vurige tongen zichtbaar wordt boven de apostelen. Prompt daarna stapt Petrus naar buiten en begint te verkondigen en te preken dat Jezus de Christus is. Hij spreekt dan wat de Geest hem te zeggen geeft, de Geest van de Vader en de Zoon.
Het is duidelijk dat Jezus de waarheid verkondigt, de waarheid over God en over de mens, leven op aarde en het eeuwig leven, over goed en over kwaad, over gehoorzaamheid en over zonde. Zo spreekt Jezus vandaag bemoedigend en tegelijk ook waarschuwend. Bemoedigend: “Als iemand u een beker water te drinken geeft omdat gij van Christus zijt, voorwaar Ik zeg u: zijn loon zal hem zeker niet ontgaan.” En waarschuwend: “… als iemand een van deze kleinen die geloven, aanleiding tot zonde geeft, het zou beter voor hem zijn als men hem een molensteen om de hals deed en in zee wierp.” Jezus zou een slechte heelmeester zijn als Hij alleen maar lieve woorden spreekt.
Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat Jezus niet alleen maar profeteert, want Hij spreekt niet slechts namens God. Natuurlijk spreekt Hij ook namens de Vader, Hij en de Vader zijn één, maar omdat Hijzelf God de Zoon is, spreekt Hij ook uit Zichzelf, Hij is het Woord in Vlees en Bloed, zijn Woord is Waarheid.
Ook de apostel Jacobus begrijpt dat je duidelijk moet zeggen waar het om gaat. Zo spreekt hij rijken van zijn tijd aan, omdat ze niet bereid zijn te delen, zoals Jezus het heeft voorgeleefd, maar volkomen vast zitten aan hun geld. Hij zegt: “… weent en jammert om de rampen die over u komen”.
Er is een profetenwoord dat naar ons toe komt, dat wij beluisteren en tot ons nemen, zoals in de lezingen en met name in het Evangelie. Er is ook een profetenwoord dat wijzelf spreken. Niet alleen de gewijde bedienaar in de preek, maar ieder die gedoopt en gevormd is. Dat wat Mozes lang geleden wenste, is werkelijkheid geworden in Christus, toen God zijn heilige Geest uitstortte over de Kerk. Bij het Vormsel wordt de Geest geschonken aan een Christen om de waarheid te spreken, om het geloof te verkondigen, om bemoedigende woorden te spreken en waar het nodig is te waarschuwen.
Onze Paus Franciscus heeft afgelopen week de woorden uit de brief van Jacobus, tot de rijken van zijn tijd, vertaald naar nu. In zijn toespraak voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York heeft de paus stevige woorden gesproken tot machtige landen die in hun “egoïstische en grenzeloze dorst” naar geld de natuurlijke rijkdommen van de aarde verwoesten. Met name omdat dit ten koste gaat van de armen in de wereld. De paus legde ook nadruk op de “urgente noodzaak” om nucleaire wapens in haar geheel uit te bannen. Ook dat mogen we zien als een profetenwoord.
Bij profetenwoorden loop je natuurlijk het risico dat de mensen van goede wil, zich de bestraffende of waarschuwende woorden te zeer aantrekken en dat zij die niet naar God willen luisteren, zich er te weinig of niets van aantrekken. Daarom is het goed dat ieder zelf nadenkt en zowel het één als het ander overweegt. Aan ons is het de woorden van de paus voor onze tijd niet alleen na te spreken en te verkondigen, maar ze vooral in ons doen en laten waar te maken, zodat het Woord der Waarheid opnieuw Vlees en Bloed wordt in ons bestaan, tot redding van deze wereld. Amen.
Voorbede
Bidden wij vol vertrouwen tot God, onze barmhartige Vader.
Wij bidden voor onze paus, dat hij blijft spreken namens Christus, dat de heilige Geest hem de woorden ingeeft die nodig zijn om de harten te raken en Kerk en wereld tot bekering te brengen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor de machtigen van onze tijd, dat zij hun harten laten raken en zich oprecht inspannen om een rechtvaardige samenleving op te bouwen, dat zij de de schuldenlast van de rijkdom niet afwentelen op de armen van deze wereld. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie van de Heilige Augustinus en voor onze parochiekern, dat wijzelf de waarheid spreken in mildheid en oprechtheid, in trouw en in kracht. Dat we die waarheid eerst zelf voorleven, zodat het woord dat wij spreken ook betrouwbaar is. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat de aandacht voor welvaart mag verschuiven naar welzijn, dat de aandacht voor zichzelf mag omkeren naar aandacht voor elkaar. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties