Bekering een continue proces. Voor iedereen geldt dat je, als je niet oppast, vanzelf meeloopt met de grote stroom.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Joannes de Doper te Katwijk en de H. Willibrord te Oegstgeest, 8 november 2015, om 09.30 en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren vanuit de H. Joannes de Doper te Katwijk (MP3)
Preek beluisteren vanuit de H. Joannes de Doper te Katwijk (MP3)
Preek: B2015HWILLBAUFX
Lezingen
E.L: 1 Koningen 17, 10-16
Psalm: 146 (145), 7, 8-9a, 9bc-10
T.L: Hebreeën 9, 24-28
All: Apokalyps 2, 10 c
EV: Marcus 12, 38-44 of 41-44
Homilie
Op Willibrordzondag komen een hoop thema’s bij elkaar. Voor onze parochie met twee Willibrordkerken, willen we natuurlijk aandacht geven aan Willibrordus. Tegelijk is deze zondag ook een bijzondere dag voor de oecumene, de Katholieke Vereniging voor Oecumene heet niet voor niets: Athanasius & Willibrord. De Vereniging voor Oecumene stelt op zondag 8 november ook nog eens de encycliek van paus Franciscus centraal: Laudato Si’ – die ook wel de milieuencycliek wordt genoemd.
Kun je dat allemaal verbinden met de lezingen van vandaag? Laten we beginnen bij Willibrordus. Wat trof hij aan toen hij in in 690 bij de monding van de Oude Rijn, dat is hier in onze parochie, bij Katwijk, voet aan wal zette? Hij trof een bevolking aan die leefde van landbouw, visserij, handel en nijverheid. Willibrord zocht contact met de overheden, maar Radboud de koning van de Friezen, wilde niets van het Christendom weten. Daarop zocht Willibrord contact met de Frankische koning Pepijn. Die zag er meer heil in.
Het Christendom was hier in die tijd niet onbekend. Maar mensen hielden graag vast aan hun eigen goden en gewoonten. Pas als de overheid, als de koning omgaat, zie je de bevolking in beweging komen. Die bekeringen gingen overigens niet zachtzinnig, zoals alles in die tijd niet zo zachtzinnig was. Toen Bonifatius in Dokkum was vermoord, werd er jacht gemaakt op de moordenaars, die meteen een kopje kleiner werden gemaakt. Bepaald geen andere wang toekeren, of je vijand liefhebben. Historici stellen ook wel dat het geloof hier slechts langzaam vaste voet heeft gekregen, in een proces van meer dan vijfhonderd jaar. Rond 1200 zie je pas echt parochies ontstaan en de gewoonte om op zondag naar de kerk te gaan.
Veel is anno 2000 veranderd, maar de basisstructuren zijn gebleven. Als politiek, media, handel, wetenschap, kunst en mode weinig opheeft met Christus en het Christelijk geloof, dan zal het grootste deel van de bevolking ook weinig doen met het geloof. Al kent men het oppervlakkig, de grote massa is meer geïnteresseerd in het leven van alledag, met handel, industrie, werk en amusement. Wat dat aangaat is er tussen toen en nu niet zo’n groot verschil. De Kerk staat aan het begin van een nieuwe kerstening. Net zoals het toen vijf eeuwen heeft geduurd voordat de verkondiging door Willibrord en Bonifatius en hun gezellen, werkelijk leidde tot een verandering van leven, zo gaat die bewustwording steeds weer met golven door de tijd heen.
Paus Franciscus roept ons op tot meer bewustzijn dat de aarde een gave van God is, een schepping door God, ons te leen gegeven om te beheren. Maar in plaats van beheren, verwoesten we de aarde en plunderen we de bodemschatten voor eigen gewin. Die wereldwijde erosie van de aarde en verarming van de natuur, voelen we hier in het Rijke Westen wat minder en dan lijkt de noodzaak gering. De armen voelen het wel. Zo is het een driedubbele onrechtvaardigheid, naar God toe, omdat we de aarde te leen hebben. Naar de naaste toe, omdat de armsten de dupe zijn. Naar de aarde toe, met planten en dieren, omdat zij machteloos zijn tegenover de mens.
De bekering die met Willibrord hier in deze streken begon, is nog steeds bezig en moet steeds weer opnieuw beginnen. Het karakter van de bevolking is weinig veranderd. Wanneer we in de spiegel van de tijd kijken herkennen we heel veel, alsof het in onze genen zit en we deze basishouding jaar in jaar uit met de wind van land en zee mee inademen. Daarom is bekering een continue proces. Voor iedereen geldt dat je, als je niet oppast, vanzelf meeloopt met de grote stroom. Zo ging dat toen, zo gaat dat nu. Wie is in staat tegen de meningsvorming van de media op te boksen? Wie houdt stand op een verjaardagsfeest als er gelachen wordt over geloof en kerk? Maar wie dan lacht heeft er niets van begrepen en wie meelacht is een meeloper.
Met Christus is een nieuwe tijd aangebroken voor heel de wereld, voor heel de schepping, voor mens en dier, ja voor het universum. De aarde leert voor het eerst haar Schepper kennen en leert voor het eerst wat haar bestemming en bedoeling is. Maar willen wij mensen dat wel weten?
Willibrord begreep dat hij de koning aan zijn zijde moest hebben, dat hij de leiders van het volk mee moest krijgen. Daarmee besefte hij ook dat het meestal dus niet ging om persoonlijke bekering van mensen afzonderlijk. Dat was hooguit voor een enkeling weggelegd. Willibrord zette in op de grote groep, in het vertrouwen dat God het verder zou zegenen. Die weg is nu lastiger dan ooit en het zal nu vooral gaan om persoonlijke bekering. Het gaat om de houding van de weduwe die op God vertrouwt en durft weg te geven. Het gaat om de houding van Christus die zijn leven geeft voor ons allen.
Er is veel gebeurd in die eeuwen die gepasseerd zijn. Was de Kerk in die tijd nog één. In al die jaren scheurde de Kerk tussen Oost en West en kwam er met de Reformatie nog een scheuring. We hebben grote atheïstische ideologieën gekend, wereldoorlogen en massavernietigingswapens. We hebben een wetenschap ontwikkeld waarmee alles mogelijk lijkt te worden. Maar er is geen eeuw voorbijgegaan zonder oorlogen, waarbij Christenen Christenen doodden. Zijn we ooit wel bekeerd? De echte bekering moet nog steeds plaatsvinden. Daar wijst paus Franciscus op in zijn encycliek Laudato Si’. Die bekering moet elke tijd opnieuw beginnen. Hier en nu, bij ons. Amen.
Voorbede
Bidden wij vol vertrouwen tot God, onze barmhartige Vader.
Wij bidden voor Kerk, dat iedere gelovige serieus zijn houding tegenover de aarde, het milieu onderzoekt en werk maakt van verbetering. Bidden we op voorspraak van Willibrordus dat we steeds opnieuw werk maken van onze bekering. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor alle mensen die in de aarde vooral een kans zien voor persoonlijke rijkdom, dat zij een andere rijkdom op het spoor komen, de verbondenheid met God en de naaste, zorg voor de meest kwestbaren. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie, dat we voortrekkers durven zijn, die ook tegen de stroom in durven gaan, in het besef dat Jezus ons voorgaat op die weg die leidt naar een betere wereld en een echte toekomst. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, om een grotere vrijheid tegenover de hebzucht van deze wereld en de moderne economie, een nieuwe vrijheid die ons oog doet hebben voor de naaste, voor mens en milieu. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties