De blinde Bartimeüs heeft ons iets te zeggen. Zijn verhaal kan licht werpen op ons eigen leven.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerken van de H. Joannes de Doper (Katwijk), Sint Willibrordus (Wassenaar) en de H. Laurentius (Voorschoten), weekeinde van 27 en 28 november 2018, om 19.00, 09.30 uur en 11.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2018DHJ30B
Lezingen
E.L: Jeremia 31, 7-9
Psalm: Ps. 126 (125), 1-2ab, 2cd-3, 4-5, 6
T.L: Hebreeën 5, 1-6
All. Vers. Johannes 14, 23
EV: Marcus 10, 46-52
Homilie
Hoeveel gezegden kennen we met het woord zien erin? Jezus zelf heeft er ook gegeven: De splinter in andermans oog wel zien, maar de balk in het eigen oog niet. Wie de hand aan de ploeg slaat, maar omziet naar wat achter hem ligt, is ongeschikt voor het Rijk van God. We kennen veel Nederlandse gezegden met zien erin: Door de bomen het bos niet meer zien. – De zon niet in het water kunnen zien schijnen enzovoort. Hoe vaker een woord in spreuken en zegswijzen voorkomt, des te belangrijker is het. Je kunt het ook zien op de televisie: Pearle, Hans Anders, Specsaver, EyeWish. Aan de reclame kun je zien dat er flink aan te verdienen is. Zeker in een vergrijzende maatschappij; 71% van de 55-plussers draagt een bril.
In de tijd van Jezus was zien net zo belangrijk als nu. Als je niet kon zien werd je afhankelijk van anderen. Je kon je werk niet meer doen. Bedelen was toen de enige vorm van sociale dienst. Bedelen doe je gemakkelijker in een drukke stad, daar is handel en wie weet is er een rijk iemand met een gulle bui. Dan heb je genoeg voor die dag om te eten. Hopelijk heb je nog familie om ergens te slapen. Maar kwam je van het platteland, dan was die kans klein.
Zo is het ook met Bartimeüs. De stad is zijn opvangplek, daar heeft hij zijn heil gezocht. Hij heeft zijn plek gevonden, in de richting van de stadspoort. Maar hij is daar niet omdat hij het zo graag wil. Hij heeft geen keuze. Bartimeüs is een gelovig mens. Dat geloof zit heel diep. Zo diep dat hij nog steeds de hoop niet heeft verloren dat God hem te hulp zal komen in zijn handicap. Hij is geen gedeprimeerd mens, maar uitzicht op verbetering is er ook niet. Het is met hem als met de lamme bij de vijver van Bethesda. Hij heeft niemand, niemand die hem verder kan helpen.
Hoe komt het nu dat de mensen tegen Bartimeüs snauwen dat hij zijn mond moet houden. Dat doe je toch niet tegen een blinde die hoopt op genezing? Waarom snauwen ze hem af? De clou zit hem in wat Bartimeüs roept. Hoe wordt Jezus genoemd als Hij door Jericho trekt: Mensen noemen hem Jezus de Nazarener. Dat is redelijk onschuldig, Jezus, een rabbi uit Nazaret. Misschien gaf dat woord Nazarener nog een beetje mysterieuze klank eraan, maar het was ongevaarlijk. Voor wie ongevaarlijk? Voor de Romeinen. Maar het woord ‘Zoon van David’, was niet ongevaarlijk. Een Romein die dat opving was meteen gealarmeerd, want daar kon een opstand sluimeren.
En dat is nu precies wat Bartimeüs roept: Zodra hij hoorde dat het Jezus de Nazarener was begon hij luidkeels te roepen: “Jezus, Zoon van David, heb medelijden met mij!” Bartimeüs is niet echt geïnteresseerd in weer een rabbi die mooi kan preken. En hem interesseren de Romeinen ook niet. Wat heeft hij nog te verliezen. Wat hij over Jezus heeft gehoord heeft de vlam van hoop weer in zijn hart doen oplaaien. Waar Jezus komt, gebeuren wonderen, daar wordt zichtbaar dat God met Hem is.
Hoe is het in onze tijd? Wie in onze tijd opkomt voor de Kerk, met name voor de Rooms Katholieke Kerk, wordt meewarig aangekeken, of zelfs boos: “Hoor jij bij die misbruik-club”. Wanneer je ingaat tegen wat de huidige cultuur ons oplegt, wat we volgens anderen normaal moeten vinden, zijn mensen vaak ineens niet zo vriendelijk meer. Ook dat is een reiniging van de Kerk. Jezus droeg de schande van het kruishout en stierf daaraan, terwijl Hij geen kwaad had gedaan, integendeel. Als wij Hem willen volgen, moeten we bereid zijn de schande die door anderen is ontstaan en waar we zelf part nog deel aan hebben, te dragen zoals Hij. Het is wat over de hogepriester geschreven staat in de tweede lezing: “Hij is in staat onwetenden en dwalenden geduldig te verdragen daar hij ook zelf aan zwakheid onderhevig is”. Onwetenden en dwalenden geduldig verdragen. Dat valt niet mee, maar het is noodzakelijk.
Wat gebeurde er met Bartimeüs? Jezus hoort zijn geroep. We weten dat God niet doof is. Maar soms vraag ik me af of we wel zo bidden dat God ons kan horen. Dan gaat het niet om de stem verheffing zoals Bartimeüs, zodat de aardse Jezus hem kon horen. Het gaat erom of we met vuur, met aandrang, met passie bidden, zo dat God niet om ons gebed heen kan.
Jezus roept hem. De blinde Bartimeüs hoort nu Gods roepstem. Nooit heeft hij zijn geloof verloren. Ook niet toen hij op deze leeftijd dag in dag uit daar langs de weg moest zitten. Nu wordt hij geroepen. Dan hoort Hij Jezus vragen: “Wat wilt ge dat Ik voor u doe?” Die vraag lijkt misschien vreemd, maar dat is de gewone weg van Jezus. Wij moeten zeggen wat we vragen. Niet alleen maar denken, God weet het wel. We moeten zelf weten wat we vragen en dat ook doen. Op deze vraag van Jezus kan Bartimeüs het ook zeggen, zijn hoop, zijn geloof, dat het kan, dat God hem kan genezen.
71% van de 55-plussers draagt een bril. In de onderzoeken over het geloof in Nederland blijkt dat minder dan 49% nog iets ziet in God, geloof of Kerk. Daar helpen Pearle, Hans Anders, Specsaver of EyeWish niet bij. Maar als wij bidden en vragen zoals Bartimeüs, vol vuur en geloof, dan doet God wonderen. Dan mag wat we hoorden in de eerste lezing opnieuw werkelijkheid worden: Ik haal hen terug uit het noorden, van het einde der aarde breng ik hen bijeen, ook de blinden en lammen, de zwangere en barende vrouwen. In dichte drommen keren zij terug. In tranen gingen ze heen; getroost leid Ik hen terug. Amen.
Voorbede
Wij bidden in groot vertrouwen tot God, onze hemelse Vader.
Wij bidden voor alle mensen die met hun geloof niet verder komen, maar die hun geloof ook niet verloren hebben, dat mensen hen niet hinderen, maar juist bij Jezus brengen, dat ze Gods roepstem horen, dat ze tot gebed komen en verhoring vinden. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor alle mensen die geneigd zijn met de massa mee te lopen, voor hen die de heersende mening als vanzelfsprekend volgen, dat zij gezonde tegendraadse stemmen horen en wakker worden, dat zij Gods tekenen zien en vrij worden om Jezus te volgen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en parochiekernen. Wij vragen dat God onze ogen opent voor wat Hij ons midden doet, dat wij mensen van gebed zijn die de noden van anderen en van onszelf met geloof en vuur bij God brengen. Dat wij zo meewerken aan genezing en groei van onze plaatselijke geloofsgemeenschap. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen; om een helder onderscheidingsvermogen voor Gods bedoeling in het leven. Dat we steeds terugkeren naar de Bron die Christus is, dat we naar zijn Woord luisteren en zo zout en licht in deze wereld kunnen zijn. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties