Deze zondag is het de zondag van het Woord van God. Meer dan anders mogen we ons bewust zijn van de waarde en de kracht van Gods Woord.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM, in de kerken van de H.H. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), de H. Liduina (Hillegersberg) en de H. Dominicus (Het Steiger), weekeinde van 23 en 24 januari 2021, om 17.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2021DHJ03B
Lezingen
E.L: Jona 3, 1-5. 10
Psalm: Ps. 25 (24), 4bc-5ab, 6-7bc, 8-9
T.L: 1 Korinte 7, 29-31
All. Vers. Marcus 1, 15
EV: Marcus 1, 14-20
Homilie
Het afgelopen jaar heeft ons bisdom gewerkt met een themajaar: het Jaar van het Woord van God. Dat jaar eindigde officieel met Kerstmis, maar zoals met veel dingen; het raakte wat ondergesneeuwd door de coronapandemie die alle aandacht naar zich toetrok. Het Jaar van het Woord van God was bedoeld om extra aandacht te geven aan het belang van Gods Woord in de liturgie en in ons leven.
Vandaag is het wereldwijd de zondag van het Woord van God. Deze zondag is door Paus Franciscus ingesteld en verleden jaar was het de eerste keer. Nu dus de tweede keer.
Het Woord van God, wat is dat. Hoe spreekt God? Wat is het Woord van God? Ooit schreef de theoloog Kuitert: ‘Alle spreken over boven komt van beneden’. Dat is een interessante benadering, maar mist het katholieke idee over inspiratie. Inderdaad, Gods Woorden worden pas toegankelijk in mensenwoorden.
Het mysterie dat Jezus is, kan ons daarbij helpen. Van Jezus zeggen we: Het Woord is vlees geworden. Dat betekent dat alles wat wij Gods Woorden noemen, in de Thora, door de profeten, in de Psalmen, dat alles is concreet mensenvlees geworden, mens geworden in Jezus.
Maar aan die menswording, de incarnatie, ging een ander soort incarnatie vooraf. Gods Woord dat van eeuwigheid af klinkt, Gods scheppende woord: Er moet licht zijn en er was licht. Gods Woord dat uitdrukking is van Gods wil, klinkt niet door de lucht, is onhoorbaar, onzichtbaar, onkenbaar zoals God zelf. De eerste incarnatie is dat mensen Gods wil gaan verstaan en onder woorden brengen, dan pas klinkt Gods wil in mensenwoorden, dan pas bestaat Gods Woord in ons midden.
Zo is de heilige Schrift ontstaan. Gods wil, die een wil is van goedheid, rechtvaardigheid, zuiverheid, zachtmoedigheid, trouw, eerbied, liefde en oprechtheid, Gods wil wordt verstaan in mensenharten en in het mensenverstand. Afhankelijk van tijd en land en cultuur en persoonlijk karakter en omstandigheden wordt Gods wil in mensenwoorden uitgedrukt. Zijn het dan mensenwoorden of is het Gods Woord. Dat is het mysterie zoals we er in ons katholieke geloof naar kijken; het is beiden. Het is Gods Woord omdat God op die manier verstaanbaar tot ons spreekt. Het zijn mensenwoorden, want anders zouden we het niet kunnen verstaan.
Dit zien we terug bij Jezus. Is Hij mens of is Hij God? Hij is beiden; Hij is God, want daar ligt zijn werkelijke oorsprong en Hij is ook mens, geboren, we kennen zijn moeder Maria.
Had Kuitert dan gelijk toen hij schreef: ‘Alle spreken over boven komt van beneden’? Helaas, slechts voor de helft, alleen vanuit een niet gelovig en materieel perspectief. Dan is alles sociologie en biologie. Dan bestaan er alleen mensenwoorden en is gods woord een creatie van mensen. Maar vanuit het geloof kan je net zo goed zeggen: ‘Alle Spreken komt van Boven’. Immers, de mens als schepsel van God, dank zijn spreken aan God, hoe menselijke en beperkt ook.
In de lezingen van vandaag horen we hoe krachtig Gods Woord kan klinken en hoeveel effect het kan hebben. Jona was niet zo geweldige profeet en het is zeker niet zo dat alle profetenwoorden automatisch effect hebben. Maar vandaag lezen we: “De mensen van Ninivé geloofden het woord van God; ze riepen een vasten af en van groot tot klein deden allen het boetekleed aan”.
Ze geloofden het Woord van God; ze namen het aan; ze vertrouwden het; ze erkenden het; ze begrepen het en ze trokken het zich aan. Dat mag ons insprireren, hoeveel effect heeft Gods Woord op ons? Verstaan wij de kunst om door de mensenwoorden heen Gods Woord te horen. Hoe luisteren wij?
Dezelfde kracht zien we in het Evangelie. Jezus sprak tot hen: “Komt, volgt Mij; Ik zal maken dat gij vissers van mensen wordt.” Terstond lieten zij hun netten in de steek en volgden Hem.
Vanuit het Evangelie van Johannes weten we dat ze Jezus al hadden meegemaakt, dat Andreas al had gezegd: We hebben de Messias gevonden. Bij hen was het geloof gewekt. Het proces van hun roeping was begonnen en had tijd gekregen om te rijpen. Nu is Jezus daar, dit is het moment en Hij spreekt zijn Woord: Jezus sprak tot hen: “Komt, volgt Mij; Ik zal maken dat gij vissers van mensen wordt.” De kracht van Gods Woord dat de mensen in Ninivé tot bekering bracht, doet nu de vissers opstaan, ze maken zich los van de boot en de netten, ze laten hun omgeving achter zich en volgen Jezus.
We ziet waartoe Gods Woord leidt. Verleden week hoorden we hoe over de ontmoeting met Jezus en hoe de leerlingen bij hem bleven, het geloof werd gewekt en de overtuiging dat Hij de Messias is. Nu klinkt zijn woord persoonlijk tot de vissers en zijn Woord werkt door in hen, het leidt tot navolging. Dat mag het ook met ons doen, we blijven bij Hem in de liturgie, in ons gebed en in de diaconie en door zijn Woord zijn we in staat hem te volgen. Zo leidt Hij ons en heel de mensheid naar het eeuwig Koninkrijk van God zijn Vader Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God die ieder van ons roept om zijn Zoon na te volgen.
Wij bidden voor alle mensen die God zoeken, dat zij ontvankelijk zijn voor zijn Woord, dat zij zijn aanwezigheid zoeken, luisteren naar zijn Evangelie en komen tot daadwerkelijke navolging. Bidden we voor de oecumene, dat Gods Woord ons tot eenheid mag brengen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving, dat we goede woorden spreken, woorden van liefde en waarheid, dat we spreken in en door de Heilige Geest, zodat onze woorden het netwerk van liefde ondersteunen en wij bouwen aan een beschaving van liefde. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat we ons losmaken van de overvloed van woorden die in de media over ons worden uitgestort, dat we tijd maken voor gebed en bezinning op Gods Woord. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze gezinnen, dat het jaar van het gezin dat in voorbereiding is ons mag helpen Gods Woord te laten klinken in de gezinnen van onze parochies, dat groten en kleinen komen tot geloof en navolging, door Gods Woord. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties