Gods Woord werkt iets goeds in mensen uit; een wijs en liefdevol woord heeft macht en gezag; dat zien we bij Jezus. Om de onreine geesten van onze tijd te overwinnen, moeten we leren altijd in wijsheid en liefde te spreken. Daarvoor gaan we bij Jezus in de leer.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM, in de kerken van de H.H. Laurentius en Elisabeth (kathedraal) en de H. Liduina (Hillegersberg), weekeinde van 30 en 31 januari 2021, om 17.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2021DHJ04B
Lezingen
E.L: Deuteronomium 18, 15-20
Psalm: Ps. 95 (94), 1-2, 6-7, 8-9
T.L: 1 Korinte 7, 32-35
All. Vers. Johannes 6, 64b en 69b
EV: Marcus 1, 21-28
Homilie
Verleden week hadden we de Zondag van het Woord van God en vandaag zien we hoe bijzonder Gods Woord is: “De mensen waren buiten zichzelf van verbazing over zijn leer, want Hij onderrichtte hen niet zoals de schriftgeleerden maar als iemand die gezag bezit”.
Wat is het bijzondere aan het spreken van Jezus, waarom ervaren ze gezag in zijn woorden? In die tijd spraken de meeste rabbi’s niet met één uitleg. Doorgaans vertelden ze wat beroemde rabbi’s over de Wet, over de profeten en de Psalmen hadden gezegd. Daar is niets mis mee, zoiets doen we nu ook nog. Er zijn naslagwerken met visies van theologen, Kerkvaders, pausen. Paus Franciscus zegt dit, Paus Benedictus zegt dit. Zo zie je meerdere aspecten en ook de problemen die bij de uitleg horen. Maar blijkbaar sprak Jezus anders; Hij gaf uitleg op een manier waarvan iedereen aanvoelde, dit is het, hier gaat het om. Dan gaat het met name over de wet en hoe de wet bedoeld is. Zo spreekt Jezus heel gezagsvol over het huwelijk en over de sabbat. Hij spreekt met gezag en de mensen vragen zich af waar Hij dat gezag vandaan heeft. Is dat van boven of heeft hij het zichzelf aangemeten?
Bij Jezus zie je dat wat Hij doet in het verlengde ligt van wat Hij zegt. Dat zie je dikwijls. Als Hij tegen de lamme zegt: “Je zonden zijn je vergeven”, dan zegt Hij daarna: “Neem je bed op en loop” (Marcus 2, 5-11). Zijn Woord werkt iets uit, zijn Woord doet iets, zijn Woord heeft niet alleen gezag maar ook macht. En dan ga je denken aan Gods Woord. Natuurlijk hebben mensenwoorden ook gezag en macht. Maar de macht van het woord van Jezus doet een lamme lopen en doet de storm bedaren.
Vandaag zien we een ander voorbeeld van het gezag en de macht van zijn Woord. Het is een confrontatie met een onreine geest. Je kunt denken, wat doet die in de synagoge, waarom is die daar. Maar we zien ook in andere voorbeelden dat mensen met die problemen juist naar Jezus toe komen. Zo komt deze man ook naar de synagoge waar Jezus preekt. Het Woord van Jezus roept een reactie op, de man kan zijn mond niet meer dicht houden en begint te roepen. Maar wat roept hij: “Jezus van Nazaret, wat hebt Gij met ons te maken? Ge zijt gekomen om ons in het verderf te storten. Ik weet wie Gij zijt de Heilige Gods.” Is dat niet vreemd? Wanneer je de man achteraf zou vragen waarom hij dat heeft geroepen, dan zou hij zeggen: “Ik was mezelf niet, ik weet niet wat me mankeerde, het was iets dat sterker was dan ik, het had me al een hele tijd in de greep, ik was echt de draad kwijt.”
Marcus noemt dit een onreine geest. Onrein betekent dat het niet de Heilige Geest is. Het betekent ook dat het een mentaliteit is die niet bereid is te leven naar de reinheidsvoorschriften van de wet. Tegelijk moet je ook denken aan iemand met psychische problemen, door anderen beïnvloed. In onze tijd kun je ook denken aan iemand die helemaal in de ban is van een complottheorie en nepnieuws, die met vuur en felheid zijn standpunt uitroept. Wat het precies is, is lastig te duiden, maar interessant is de reactie van Jezus, zo eenvoudig en duidelijk, met gezag: “Zwijg stil en ga uit hem weg.”
De evangelist Marcus schetst hier het verschil tussen Jezus, vervuld van de Heilige Geest en deze man, in de greep van een onreine Geest: Jezus spreekt eenvoudig, zonder toestand, niet schreeuwerig, niet angstig, niet met drukke gebaren: “Zwijg stil en ga uit hem weg.” Maar bij de man is het anders: “De onreine geest schudde hem heen en weer, gaf nog een luide schreeuw en ging uit hem weg.”
Over Jezus zien we de profetie van Jesaja vervuld worden: “Zie hier mijn dienstknecht, die Ik ondersteun; mijn uitverkorene, die Mij welgevallig is. Ik heb mijn geest op hem gelegd, en hij maakt de volkeren het recht openbaar. Hij roept niet en schreeuwt niet, hij laat zijn stem niet horen op straat. Het gekwetste riet zal hij niet breken en de kwijnende vlaspit blaast hij niet uit. Waarlijk, het recht maakt hij openbaar” (Jesaja 42, 1-3).
Hier zie je het voorbeeld van Jezus hoe Hij omgaat met het geschreeuw en getier dat uitdrukking is van de onreine geest. Misschien verbaast het u niet dat ik moet denken aan de rellen die uitbraken na het afkondigen van de avondklok. Andermans eigendommen beschadigen of wegnemen, roepen schreeuwen, obscene gebaren. Zullen die mensen naderhand zeggen, ik was mezelf niet? Of houden ze vast aan hun eigen gelijk?
Een wijs woord in rust gesproken, woorden die van de Heilige Geest komen, woorden die gepaard gaan met daden van goedheid, die bouwen op en uiteindelijk brengen zij de onreine geesten tot zwijgen. Dat zagen we toen een crowdfundactie heel snel geld bij elkaar bracht voor een gedupeerde winkelier. Zij was ontroerd en getroffen door de goedheid en het medeleven van zoveel mensen. Ze was het leed al bijna vergeten door de ervaring van die goedheid. Genezende gebaren die uiteindelijk het geschreeuw van de onreine mentaliteit tot rust brengen.
Gods Woord heeft gezag en macht, maar die macht en dat gezag gaan gepaard met rust en daden van goedheid. Dat moet een kenmerk zijn van de Kerk, een proteststem in beheerstheid en zonder geweld, in wijsheid en liefde. Zo brengt Jezus de onreine geest tot zwijgen. Zo worden ook wij geroepen hem na te volgen als kinderen van God, kinderen van de wijsheid. Amen
Voorbede
God is het die ons vrij maakt van onzuivere krachten. Bidden wij dan vol vertrouwen.
Wij bidden voor de Kerk, dat we Christus navolgen in zijn manier van spreken en werken, dat we van hem wijsheid leren en zijn liefde navolgen, dat we de goede woorden spreken en de goede daden doen waardoor ook anderen gaan delen in de vrijheid van Gods kinderen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving, om bevrijding; voor de jongeren die geen weg weten met hun energie, om innerlijke groei en zelfbeheersing, voor kinderen, om slimme vormen van samenzijn, voor ouderen, om nieuwe vormen van contact, voor de politiek om wijsheid en doortastendheid. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat we oog hebben voor mensen die in de knel zitten, voor psychiatrische patiënten, voor hen die in complottheorieën gevangen zitten, voor hen die lijden onder eenzaamheid en daardoor depressief worden, dat we elkaar bevrijdend nabij zijn door de kracht van de Heilige Geest. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze gezinnen, dat we het komende jaar de spiritualiteit van het gezin meer op het spoor komen; dat we dit mogen leren kennen als een begaanbare weg voor ouders en kinderen om zo Jezus meer na te volgen in deze tijd. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties