Jezus doorbreekt de kloof die mensen van elkaar vervreemdt. In de Eucharistie komt Hij in ons midden en mogen we ons door Hem laten raken.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM, in de kerk van de HH. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), zondag 11 februari 2024, om 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2024DHJ06B
Lezingen
E.L: Leviticus 13, 1-2, 45-46
Psalm: Ps. 32 (31), 1-2, 5, 11
T.L: 1 Korinte 10, 31-11.1
All. Vers. Johannes 8, 12
EV: Marcus 1, 40-45
Homilie
Een bijzondere gebeurtenis en een bijzondere genezing. We zien in het Evangelie met regelmaat dat Jezus mensen geneest. Ik heb daarover verleden week een preek geschreven die ik niet heb gehouden want ik had nog ziekteverlof. Maar die preek kunt u nalezen op de website van de kathedraal. Daarin leg ik ook iets uit over de ziekenzalving.
Verleden week was er de genezing van de schoonmoeder van Petrus en vandaag de genezing van een melaatse. Het is, zoals zo vaak een bijzonder verhaal met meerdere lagen.
In de eerste lezing hoorden we wat Mozes had voorgeschreven: “Een melaatse moet in gescheurde kleren lopen en zijn haren los laten hangen; hij moet zijn baard bedekken en roepen: ‘Onrein, onrein!’ … hij moet apart wonen en buiten het kamp blijven”.
Er staat ook: “Gaat iets lijken op huidziekte, dan moet men hem brengen bij de priester Aaron of bij een priester van diens geslacht”. Maar de melaatse in dit evangelie gaat niet naar een priester in de tempel; hij gaat naar Jezus. We weten niet wat de man allemaal al heeft geprobeerd, maar bij de priesters in de tempel is hij blijkbaar niet verder gekomen. Tot hij hoort over Jezus, dan groeit er hoop en geloof.
Maar wat gebeurt er? Wat overkomt Jezus? Er staat: “Door medelijden bewogen …”. Medelijden, compassie, zijn innerlijk wordt beroerd. Jezus ziet de ellende waar deze man in is beland, zijn eenzaamheid, zijn uitzichtloosheid, de wanhoop. Altijd onrein, altijd op afstand van mensen. De tempel is taboe, daar mag hij niet komen, de stad is taboe. Jezus heeft medelijden met hem.
Dit is een kenmerk van Jezus en zo toont Hij ons iets wat Hem en ook de hemelse Vader eigen is. God heeft medelijden met mensen, met ons. Maar er staat méér: “Door medelijden bewogen stak Hij de hand uit en raakte hem aan”. Als Jezus in coronatijd had geleefd, dan was Hij ondanks de quarantaine-regels naar mensen toegegaan; had het protocol doorbroken; uit medelijden.
Dat zien we hier. De melaatse man mag niemand aanraken, want hij is onrein. Jezus mag hem wel aanraken, maar dan wordt Jezus onrein voor de wet. Daar zien we wat medelijden met Jezus doet. Jezus die zelf wetsgetrouw leeft, Hij weet ook wanneer Hij verder moet reiken dan de wet. Zo geneest Hij op de sabbat en verklaart Hij dat de Mensenzoon Heer is van de sabbat. Vandaag raakt Hij de melaatse aan. Daarmee wordt Jezus voor de wet onrein. Dat zien we ook aan het einde van het Evangelie: “Het gevolg was dat Jezus niet meer openlijk in de stad kon komen, maar buiten op eenzame plaatsen verbleef”.
Door hem aan te raken neemt Jezus de eenzaamheid over, neemt Hij de onreinheid over, moet Hij zelf op eenzame plaatsen verblijven. Dat weet Jezus, dat wist Hij al vooraf, dat weet Jezus als Hij door medelijden bewogen de man aanraakt. Jezus, de reine, wordt door de wet onrein verklaard.
Dit is een voorafbeelding van wat Jezus te wachten staat aan het eind van zijn aardse leven, bij zijn veroordeling en kruisdood. We hebben de komende week hier in de kathedraal nog de tentoonstelling van de Lijkwade van Turijn. Deze lijkwade toont ons heel duidelijk het gruwelijke lijden dat Jezus heeft ondergaan. De onschuldige wordt schuldig verklaard. Hij die zonder zonde is draagt de zondelast van heel de wereld.
Jezus handelt uit een overmaat van liefde. Daarover zei Hij: “Ik zeg u geen weerstand te bieden aan het onrecht; als iemand u op de rechterwang slaat, keer hem dan ook de andere toe; als iemand u voor het gerecht wil dagen en uw onderkleed afnemen, laat hem dan ook het bovenkleed; als iemand u vordert één mijl met hem te gaan, ga er dan twee met hem” (Matteüs 5, 39-41). Overmaat. Maar het kwaad raakt Hem dan ook met een overmaat.
Pilatus wil Jezus vrijlaten en bedenkt een oplossing, hij zegt: “Ik zal Hem een tuchtiging laten toedienen en dan vrijlaten” (Lukas 23, 16 en Johannes 19, 1). Maar volgens de Romeinse wet mag je iemand niet tweemaal straffen voor dezelfde veroordeling. Met de geseling, die al gruwelijk is, is Jezus gestraft. Maar daarna eisen de aanwezigen zijn kruisdood. Jezus wordt dubbel gestraft. Zo vervult Hij zijn eigen woorden: “ … als iemand u vordert één mijl met hem te gaan, ga er dan twee met hem”.
Een overmaat van liefde, een medelijden dat Hem aanzet om de last van de ander over te nemen, zoals Hij uiteindelijk de zondelast van heel de wereld op zijn schouders neemt. Dat zien we vandaag als een voorafbeelding als Hij de melaatse aanraakt en geneest. De tentoonstelling van de Lijkwade van Turijn confronteert ons met zijn immense lijden, maar daardoor ook met zijn bovenmenselijke liefde, zijn goddelijke liefde.
In de Eucharistie heeft Hij ons daarvan een teken nagelaten. Tegen de apostelen zei Hij tijdens het Laatste Avondmaal: “Dit is mijn Lichaam, dat voor u gegeven wordt; doet dit tot een gedachtenis aan Mij” (Lukas 22, 19). Met deze woorden gaf Hij ons twee sacramenten: de Eucharistie in het Breken van het Brood en met de opdracht om dit te blijven doen ook het priesterschap. Dit alles geeft Hij ons uit diezelfde overmaat van liefde.
Met Hem verbonden, mogen ook wij groeien in die liefde, opdat wij ook gaan delen in zijn overmaat, die verlossing brengt aan deze wereld. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die ons nabij is in zijn Zoon.
Wij bidden voor alle Christenen, dat zij oog en oor hebben voor mensen die lijden onder: uitsluiting, veroordeling, minachting en geweld. Dat Christus een bron van inspiratie is voor alle gelovigen om naar de naaste om te zien, dat wij kloven overbruggen en mensen samenbrengen. (Laat ons [zingend] bidden:)
Wij bidden voor onze wereld, waarin de kloof tussen arm en rijk, tussen voorspoed en achterstelling nog steeds oploopt. Om bevrijding van vooroordelen, om een nieuwe mentaliteit, waarin problemen niet op anderen worden afgeschoven, maar allen bereid zijn het goede met elkaar te delen. (Laat ons [zingend] bidden:)
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat we steeds weer inspiratie vinden bij Christus die zijn leven voor ons heeft gegeven; dat we tijd maken en moeite doen om zijn Blijde Boodschap te verstaan, dat we ons verdiepen in de leer van de Kerk voor onze tijd. (Laat ons [zingend] bidden:)
Wij bidden voor gezinnen, alleenstaanden en echtparen, voor ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen; dat we met zorg werken aan onderlinge betrokkenheid en saamhorigheid, dat we oog houden voor hen die zich afzonderen en hen nabij blijven met de liefde van Christus. (Laat ons [zingend] bidden:)
Intenties: