Op deze eerste zondag van de veertigdagentijd zien we hoe Jezus de woestijn ingaat. Hij overwint de bekoringen. In de Eucharistie mogen wij kracht vragen om stand te houden met Hem.
Eucharistieviering in de parochiefederatie H. Laurentius (RRM) in de kerk van de H. Lambertus (Kralingen), weekeinde van 17 en 18 februari 2024, om 19.00, 10.00 en 12.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2024QDR01B
Lezingen
E.L: Genesis 9, 8-15
Psalm: Ps. 25 (24), 4bc-5ab, 6-7bc, 8-9
T.L: 1 Petrus 3, 18-22
All. Vers. Matteüs 4, 4b
EV: Marcus 1,12-15
Homilie
Afgelopen woensdag was het Aswoensdag. Een tekst van die dag komt vandaag terug aan het einde van het Evangelie: “Bekeert u en gelooft in het Evangelie”. Het is de tekst waarmee Jezus zijn openbaar leven begon. We lazen het net: Nadat Johannes was gevangen genomen ging Jezus naar Galilea en verkondigde Gods Blijde Boodschap. Hij zei: “De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in de Evangelie”.
Maar voordat Jezus deze stap zette, waren er twee stappen aan voorafgegaan. De eerste stap was deze: “In die tijd vertrok Jezus uit Nazaret in Galilea en liet zich in de Jordaan door Johannes dopen. En op hetzelfde ogenblik dat Hij uit het water opsteeg, zag Hij de hemel openscheuren en de Geest als een duif op zich neerdalen. En er kwam een stem uit de hemel: “Gij zijt mijn Zoon, mijn veelgeliefde; in U heb Ik welbehagen”.”
Dat was de eerste stap bij Marcus. Jezus liet zich dopen door Johannes de Doper. Jezus kon geen zonden noemen, hij hoefde zich niet bekeren zoals de zondaars. Toch ging Hij in de rij staan tussen alle boetelingen en liet zich dopen. Jezus gaat met ons de weg, Hij deelt met ons alle stappen in het leven. En bij die doop klinkt dan de stem van de Vader tot de Zoon: “Gij zijt mijn Zoon, mijn veelgeliefde; in U heb Ik welbehagen”. Deze openbaring van de Vader aan Jezus is voor Hem het startsein voor zijn openbaar leven. Maar eerst volg dan zijn tweede stap:
Bij Marcus lezen we verder: “Terstond dreef de Geest Hem naar de woestijn. Veertig dagen bracht Hij in de woestijn door, terwijl Hij door de satan op de proef werd gesteld”. Jezus staat hier namens heel Israël. De profeet Hosea noemt Israël “zoon van God”. Dat is in hoofdstuk 11: 1-2: “Toen Israël nog jong was, kreeg Ik hem lief en uit Egypte heb Ik hem geroepen, mijn zoon. Maar hoe Ik hem ook riep, zij liepen van Mij weg, ja, zij brachten offers aan de Baäls en brandden wierook voor de godenbeelden”.
Jezus, de Zoon, staat hier namens het hele volk Israël. En zoals God Israël eens uit Egypte wegriep naar de woestijn, zo gaat ook Jezus naar de woestijn. Maar in tegenstelling tot het volk Israël dat opstandig werd in de woestijn, zien we Jezus in zijn veertigdagentijd standhouden in de bekoringen door de satan.
Jezus gaat zo opnieuw de weg van Gods Volk, dat is ook onze weg. Hij gaat in de rij staan bij de boetelingen. Hij laat zich dopen door Johannes de Doper. Hij gaat, gedreven door de Geest naar de woestijn en ondergaat alle bekoringen die de satan op Hem loslaat. En dan volgt die derde stap: Nadat Johannes was gevangen genomen ging Jezus naar Galilea en verkondigde Gods Blijde Boodschap. Hij zei: “De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap”.
Jezus is onze Redder, onze Verlosser, onze Heer, maar Hij is ook ons voorbeeld. Hij zegt tegen zijn leerlingen: “Kom volg Mij”. Navolging betekent je leven leiden naar zijn voorbeeld. Dan klinken dezelfde woorden van Jezus nu tot ons persoonlijk: “De tijd is vervuld en het Rijk Gods is nabij; bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap”. Wij zijn hier samen als gelovigen, we vieren de Eucharistie. En toch beseffen we dat we dagelijks bekering nodig hebben. Daarvoor is de Veertigdagentijd een gunstige, een gezegende tijd.
De andere evangelisten, Matteüs en Lukas noemen verschillende bekoringen die Jezus moet trotseren. Marcus die we nu lezen, doet dat niet. Hij laat dat open. Zo geeft hij ons de ruimte zelf na te gaan welke bekoringen wij moeten trotseren in ons leven anno 2024.
De kern van de bekoringen bij de andere evangelisten is steeds een vorm van eigenmachtigheid. Die houding waarmee we onszelf onafhankelijk wanen van God en denken zelf alles te kunnen bepalen.
Onze tijd wordt getypeerd door individualisme. Daartegenover staat gemeenschap. Jezus schept gemeenschap, Hij brengt mensen samen. Hoe individueel ben ik en hoeveel ben ik bereid te investeren in de gemeenschap.
Onze tijd wordt getypeerd door kapitalisme met het idee dat we gelukkig zullen zijn als we nog meer bezitten. Kan ik met minder toe? Kan ik weggeven?
Onze tijd wordt getypeerd door gejaagdheid en FOMO is de nieuwe angst: Fear Of Missing Out. Een onbewuste angst om iets te missen van al die nieuwsberichten, beursberichten, chatberichten, Facebook-draadjes of posts op LinkedIn of wat dan ook. Jezus zegt: Weest niet bang en Teresia van Avila zegt: Solo Dios basta. God alleen is genoeg.
Een ander kenmerk van onze tijd is relativisme, die houding waarmee mensen zeggen: je kunt het niet zeker weten. Een houding waarbij geen vaste waarden bestaan. Dat maakt onze eigenmachtigheid groter en het versterkt tevens onze twijfel. Hoe sterk staan wij tegenover het begin en einde van ons leven, abortus en euthanasie?
De Kerk heeft een hoge moraal rondom seksualiteit. In de moderne wereld moet alles mogelijke zijn. Zijn we bereid en durven we de weg van de Kerk te volgen? Zo kunnen we nadenken over de moderne bekoringen en ons bezinnen. Daartoe krijgen we de gelegenheid in deze veertigdagentijd. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die ons oproept tot bekering en geloof.
Wij bidden voor de Kerk aan het begin van deze veertigdagentijd, dat alle gelovigen deze gunstige tijd weten te benutten om los te komen van de drang en de dwang van deze wereld, om vrij te worden van vreemde angsten en dichter te komen bij God en de naasten. (Laat ons [zingend] bidden:)
Wij bidden voor onze samenleving en onze cultuur, dat er met Gods genade een nieuw bewustzijn mag groeien, een tegenbeweging die kritisch staat tegenover individualisme en materialisme, relativisme, hedonisme en egoïsme. (Laat ons [zingend] bidden:)
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat wij allen deze veertigdagentijd serieus aanpakken, dat we dit zien als een gunstige tijd, een kans om vrij te worden en te groeien in geloof, hoop en liefde voor God en de naaste. (Laat ons [zingend] bidden:)
Wij bidden voor gezinnen, alleenstaanden en echtparen, voor ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen; dat groot en klein op een passende manier deze veertigdagentijd mag benutten als een gezegende voorbereiding op de Goede Week en Pasen. (Laat ons [zingend] bidden:)
Intenties: