Op deze vierde zondag van de veertigdagentijd zijn we halverwege de vasten. Daarom heet deze zondag “Laetare”. Het is een zondag waarin de blijdschap van Pasen al doorklinkt. Zo horen we vandaag in het Evangelie dat Jezus een bijzondere kijk heeft op zijn lijden en kruisdood.
Eucharistieviering in de parochiefederatie H. Laurentius (RRM) in de kerken van de H. Albertus Magnus (Blijdorp), de H. Dominicus (Het Steiger) en de gemeenschap van Overschie, weekeinde van 9 en 10 maart 2024, om 12.00, 9.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2024QDR04B (zie ook 2018)
Lezingen
E.L: 2 Kronieken 36, 14-16. 19-23
Psalm: Ps. 137 (136), 1-2, 3, 4-5, 6
T.L: Efeziërs 2, 4-10
Vers Ev: Johannes 3, 16
EV: Johannes 3, 14-21
Homilie
Kan lijden zinvol zijn? Hoe kijken wij mensen naar lijden en sterven? Vandaag op deze zondag “Laetare” willen we zien hoe Jezus keek naar lijden en sterven. Jezus zegt vandaag tot Nicodemus: “De mensenzoon moet omhoog worden geheven …” Wat zou Nicodemus hierbij hebben kunnen denken? Dacht hij aan de geschiedenis van Jozef en zijn broers; Jozef met zijn mooie kleed en zijn dromen, die verkocht werd door zijn broers, die in Egypte onschuldig in de gevangenis belandde, maar die uiteindelijk de tweede man van Egypte werd, Jozef. Aan die geschiedenis had Nicodemus kunnen denken bij de woorden van Jezus: “De mensenzoon moet omhoog worden geheven …”
Maar die zin van Jezus eindigt zo niet. Jezus zegt: “De mensenzoon moet omhoog worden geheven zoals Mozes eens de slang omhoog hief in de woestijn …” Kent u dat verhaal nog? Het volk dat door Mozes uit Egypte was geleid, dacht steeds terug aan Egypte, ondanks de slavernij en het harde werk, ondanks de goddelijk aanspraak van de Farao en ondanks de jongetjes die in de Nijl werden geworpen. In de woestijn maakte het volk Mozes verwijten: “Er is geen brood, geen water en dat minderwaardige eten staat ons tegen”. Ze komen in opstand tegen God en tegen Mozes. Dan breekt er een slangenplaag uit, mensen worden gebeten en sterven. Daarop volgt spijt en bekering en God zegt tegen Mozes: “Maak zo’n giftige slang en zet die op een paal. Iedereen die gebeten is en ernaar opziet, zal in leven blijven” (Numeri 21, 5-7).
Dat is de achtergrond van dit woord van Jezus. “De mensenzoon moet omhoog worden geheven zoals Mozes eens de slang omhoog hief in de woestijn …” Feitelijk voorspelt Jezus hier zijn kruisdood. Maar Hij noemt zijn kruisdood “zijn verheffing”. Jezus heeft dus een heel bijzondere visie op zijn kruisdood. Die houding is leerzaam voor ons. Kunnen wij zo kijken naar ons leven, naar het kruis in ons leven, naar tegenslagen, naar lijden? Kunnen wij alles wat ons overkomt zien in een groter perspectief, zoals Jezus zijn kruisdood kan zien in het grotere plan van God en zijn kruisdood zelfs zijn verheffing kan noemen.
In dit Evangelie leren we nog meer. Jezus zegt: “God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered”. Dat is goed te weten, het is troostrijk; Jezus is er niet op uit om ons te oordelen of te veroordelen. Jezus niet, de Vader niet, de H. Geest niet. God is uit op onze redding, redding van ons en van de hele wereld, denk aan de profeet Jona en Nineve. Dat mag de vreugde van Zondag Laetare zijn, God wil onze redding, God wil niet onze veroordeling.
Betekent dat dan dat er geen oordeel zal zijn, dat hel of vagevuur een idee-fixe zijn? Er is zeker een oordeel, daar spreekt Jezus duidelijk over, maar dat oordeel doen mensen zichzelf aan. Jezus zegt: “Wie in Hem gelooft wordt niet geoordeeld, maar wie weigert in hem te geloven, is al veroordeeld, omdat hij niet heeft geloofd in de Naam van de eniggeboren Zoon Gods. Hierin bestaat het oordeel, het licht is in de wereld gekomen, maar de mensen beminden de duisternis meer dan het licht, omdat hun daden slecht waren”.
God stuurt zijn zoon om de wereld te redden. God laat zijn licht schijnen in de duisternis van onze wereld en van ons leven. Het is als een lamp bij je voordeur. Als je ‘s-avonds thuiskomt, is het heerlijk dat die lamp brandt om je sleutel te vinden. Maar een inbreker is niet blij met dat licht. Het liefst zou hij die lamp meteen uitschakelen. Hij wil in de duisternis blijven.
Het volk in de woestijn verlangde terug naar Egypte, vanwege het eten en drinken daar. Zo kunnen ook wij gehecht blijven aan een levensstijl van vóór de klimaatcrisis, een luxe waar we niet uit weg willen. Ook dat is een vorm van duisternis en als we daar het licht van Christus op laten schijnen, zal er eerder weerstand ontstaat dan blijdschap. De confrontatie met het licht dat Christus is, kan ons leven aardig overhoop halen.
Paulus beschrijft dat in de tweede lezing met een vergelijking tussen dood en levend. Zonde betekent voor Paulus dat je meer gehecht bent aan deze wereld dan aan God, meer de wil van deze wereld volgt dan Gods wil. Dat is voor hem dood. Maar, schrijft hij, “God, die rijk is aan erbarming, heeft wegens de grote liefde waarmee Hij ons heeft liefgehad ons met Christus ten leven gewekt”. De viering op zondag Laetare is gericht op de vreugde. We mogen ons vandaag weer bewust worden dat God ons wil redden.
God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered. Waar denken wij aan bij het woord “redding”? Misschien zoiets als in de eerste lezing; God zet de koning van Perzië aan om de tempel weer op te bouwen en het volk te laten terugkeren. Maar als God ons in het laatste en definitieve Nieuwe Verbond redt, dan doet Hij dat op een heel speciale manier. God stuurt zijn Zoon.
De definitieve redding van de mens betekent een herscheppen van de mens, het gaat dan om de nieuwe mens naar het beeld van de Zoon. Daarom stuurt God zijn Zoon. De definitieve redding is niet gericht op iets, niet op nieuwe technieken of materiële vooruitgang. Gods redding is gericht op ons als mens, op ons hart, op onze ziel. God wil ons redden voor het eeuwige leven. Heel dit aardse leven is gericht op het eeuwige leven. Vandaag op zondag Laetare zegt Jezus dit overduidelijk: “God heeft zijn eniggeboren Zoon gegeven, opdat ieder die in Hem gelooft niet verloren zal gaan maar eeuwig leven zal hebben”. Daarom is Jezus de weg van de Rechtvaardige gegaan, inclusief de weg van lijden en kruisdood. Hij heeft die voltooid en is verrezen tot een nieuw leven, opdat ook wij delen in dat nieuwe eeuwige leven. Dat is onze redding. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die ons wil redden.
Wij bidden voor alle Christenen dat zij hun blik gericht houden op Christus, dat ze door zijn kruisdood gaan begrijpen waar de zonde op uitloopt, maar ook dat zij kijkend naar het kruis zien hoe groot de liefde van Christus is die ons verlossing brengt en eeuwig leven schenkt. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze samenleving, dat de ogen van steeds meer mensen open mogen gaan voor Gods liefde die gericht is op de redding van de mens. Bidden wij voor regeringsleiders, dat zij werken aan vrede en dat zij zich daarbij laten leiden door de vrede van Christus. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochiegemeenschap, dat we de toekomst tegemoet durven gaan ook al is die onzeker, dat we in het geloof durven staan, luisterend naar de Zoon, wetend dat we met God op weg zijn en dat Hij ons leidt. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor de gezinnen, voor alleenstaanden en echtparen, ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen, om een nieuw geloof in het eeuwige leven, om nieuwe ervaringen en ontmoetingen die het geloof en de geloofsgemeenschap opbouwen. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties: