Het Gebed van de H. Franciscus is een samenvatting van het Evangelie en een wijsheid die we in de Katholieke Kerk vinden. Wijsheid om met Gods voortdurende schepping mee te werken, niet door andere wetten en regels te bedenken en te maken, maar door met God mee te scheppen, met God mee te denken, met God mee te beminnen en te vergeven en te verzoenen en vrede te brengen en troost en hoop en liefde en waarheid.
Eucharistieviering te Poeldijk, 31 december 2003, 19.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2004OUDJAAR1C
Lezingen
E.L.: Pred. 3, 1-10
Ev.L.: Joh. 17, 6-11
Homilie
Er is een tijd om de doden te betreuren en een tijd om te verwerken, een tijd om stenen van ingestorte huizen weg te halen en een tijd om ze weer op te bouwen. Een tijd om overlevenden te zoeken en een tijd om het zoeken te staken. Een tijd om te roepen en een tijd om te zwijgen.
Wanneer je de beelden ziet van de ramp in Iran, gaan je gedachten onwillekeurig uit naar rampen in je eigen omgeving. De natuurramp die ons nog het meest in gedachten komt, is de watersnoodramp waarvan dit jaar de vijftigste gedenkdag was. Met een totaal van bijna 2000 doden, was dit de grootste natuurramp die we in de moderne geschiedenis van ons land hebben meegemaakt. Je mag leed niet vergelijken, maar de getallen vallen in het niet als we horen over mogelijk 70.000 doden in Bam en omgeving. Dat is Monster, Poeldijk en Terheijde, ‘s-Gravenzande, Naaldwijk, Maasdijk en Honselersdijk bij elkaar. Op De Lier en Wateringen na, is dat de hele nieuwe gemeente Westland – dood. Hoe concreter je het probeert voor te stellen, des te moeilijker is het te vatten. Het leven is hard, denk je dan, de natuur is grillig. En Gods voorzienigheid lijkt afwezig.
Maar dan lees je verder in dezelfde krant. Een week voor de aardbeving, was er gewaarschuwd. Eenzelfde aardbeving in Californië heeft slechts een enkele dode gebracht. Is de waarschuwing niet doorgegeven? Hebben mensen het niet geloofd? Gaat het om een absolute minachting van de armste gebieden door de regeringsleiders? Is er gewoon niets mee gedaan? Of heeft het ook te maken met een karaktertrek van de Islam, een soort Staphorster syndroom; je mag je niet verzetten tegen Gods wil. Je leeft je leven en wat komen moet dat komt – Gods wil geschiede – Allah’s wil is wet. Het is zo moeilijk in te schatten. Maar ik ben blij dat ik katholiek ben en met mijn verstand mee mag werken in Gods schepping. Ik ben blij met onze Delta werken, met de stormvloedkering die verleden maand voor het eerst een keer dichtging. Blij met veel dingen.
Dan lees ik in de krant verder, over de Rode Khmer, tussen 1975 en 1979, 1,7 miljoen doden, een genocide, niet door een natuurramp, maar door menselijke haat, door machtstrijd, winstbejag en egoïsme. 1,7 miljoen doden. Dat is 24 keer deze ramp in Iran, door mensen uitgevoerd. Dat is 900 keer de watersnoodramp. Niet door water overstroming, maar door een overlopen van menselijke haat en minachting van menselijk leven. Maar laten we ons hoofd niet in het zand steken. Lezen we verder in het nieuws. Het aantal abortussen in Nederland is gestegen tot ruim 34.000 per jaar. Dat is Naaldwijk, Maasdijk, Honselersdijk en Poeldijk bij elkaar, per jaar in Nederland alleen. Als je daar de getallen van de Verenigde Staten, Europa, Rusland, China en Afrika aan toevoegt, gaat het om miljoenen abortussen per jaar. Over minachting van menselijk leven gesproken. Niet door gebrek aan voorlichting, kennis of middelen, maar door gebrek aan zelfbeheersing en respect voor het leven. De wet van opvoeding leert nu eenmaal dat je door gedogen en toegeven, geen zelfbeheersing kweekt maar gewenning en toenemende behoefte.
Maar … genoeg over de zwarte bladzijden. Het zijn bespiegelingen die opkomen als ik de nieuwsberichten lees en daarop doordenk. Zijn die bladzijden zwarter dan in het verleden? In een aantal opzichten wel, maar hoe dan ook, dit is onze wereld, in deze wereld leven wij, in deze wereld moeten wij het Evangelie van Christus verkondigen en in de praktijk brengen. En juist kijkend naar deze wereld waar we midden in staan, mogen we tot de conclusie komen dat deze wereld des te meer nood heeft aan het Evangelie van Christus; het Evangelie van zijn liefde, van zijn inzet voor de armsten, zijn Evangelie van vergeving, die haat overwint en leven schenkt. Het doet me denken aan het gebed van Franciscus dat de zusters van Moeder Teresa dagelijks na de Mis bidden:
Heer, maak mij tot een werktuig van uw vrede,
dat ik liefde breng waar haat is,
vergiffenis waar onrecht heerst,
dat ik eensgezindheid breng waar tweedracht is,
waarheid waar men dwaalt,
geloof waar men twijfelt,
hoop waar men wanhoopt,
licht, waar het duister is
en vreugde waar droefheid heerst.
Heer, geef dat ik liever troost, dan getroost word,
liever begrijp, dan begrepen word,
liever bemin, dan bemind word.
Want door jezelf te verliezen, zul je vinden,
door te vergeven, ontvang je vergeving
en door te sterven, ontwaak je tot eeuwig leven.
Het is een samenvatting van het Evangelie en een wijsheid die we in de Katholieke Kerk vinden. Wijsheid om met Gods voortdurende schepping mee te werken, niet door andere wetten en regels te bedenken en te maken, maar door met God mee te scheppen, met God mee te denken, met God mee te beminnen en te vergeven en te verzoenen en vrede te brengen en troost en hoop en liefde en waarheid. Want die tijd is aangebroken, een tijd om je in Gods Woord te verdiepen, een tijd om Christus beter te leren kennen, zodat je beter met Hem mee kan werken, een tijd om meer tijd aan God te geven en minder aan jezelf, een tijd om meer te werken aan de hemel op aarde dan van de aarde te genieten, een tijd om je principes te verdiepen en de echte waarden in het leven te vinden, een tijd om krachtig te zijn in het goede en toegeeflijkheid te toetsen aan echte wijsheid.
Het is tijd. En die tijd krijgen we weer een heel jaar. Tijd om kinderen bij God te brengen, niet alleen in het doopsel of Communie, maar in het leven van alle dag, in gebed en door het Evangelie in de praktijk voor te leven. Dit jaar waren er 32 dopelingen waarvan 2 volwassenen – een teruggang die past in het tijdsbeeld. Er waren 45 Eerste Communicanten – een stabiele lijn, 38 vormelingen – een dalende lijn, 7 huwelijken – een dalende lijn, en 41 overledenen – een dalende lijn.
We hebben een samenwerkingsverband en aangepaste mistijden. En zelfs zonder de cijfers in kaart te brengen, weten we al dat er minder kerkbezoek is geweest in de weekenden. Maar dit is onze wereld en we zullen wegen moeten vinden om het Evangelie van Christus in zijn puurheid en in zijn altijd levende kracht bij de mensen te brengen. Dat is meer dan Christelijke waarden en normen, meer dan inspirerende verhalen, dat zijn slechts resultaten en middelen. Wanneer we er dit jaar in slagen meer mensen tot Christus te brengen, de nooit opdrogende bron, dan zal zijn liefde op meer plaatsen gaan stromen, dan zal het dorre land een bronnenveld worden en zal de duisternis zal wijken voor het licht. Dan zal het jaar 2004 een Anno Domini worden, een jaar des Heren. Dat wens ik u van harte. Amen.