Johannes spreekt een soort geheimtaal, hij wil dat wij verder kijken, hij wil dat wij met zijn hulp in de gewone dingen het bijzondere leren zien. De gewone dingen zijn dikwijls tekenen van Gods voorzienigheid.
Eucharistieviering 13 en 14 januari 2007, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur in de parochiekerken van de H. Willibrordus, de H. Jozef en De Goede Herder te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren vanuit de Willibrorduskerk te Wassenaar (MP3)
Preek beluisteren vanuit de Willibrorduskerk te Wassenaar (MP3)
Preek: C2007DHJ02CAUFX
Lezingen
E.L.: Jes. 52, 1-5
T.L.: 1 Kor. 12, 4-11
EV.: Joh. 2, 1-12
Homilie
Een bruiloft, aan het begin, hier in het begin van het Johannesevangelie en dit weekeinde aan het begin van het jaar. Wat is dit voor bruiloft? Een paar jaar geleden heeft de vorige paus aan het aloude rozenkransgebed een reeks nieuwe overwegingen toegevoegd, nieuwe mysteries ofwel nieuwe geheimen. We kennen natuurlijk al de klassieke reeks: De Blijde, de Droevige en de Glorievolle geheimen. Daaraan is de reeks toegevoegd met de geheimen van het Licht. Die reeks begin met de doop van Jezus door Johannes de Doper, maar als tweede geheim is er de bruiloft van Kana, het evangelie van vandaag.
We hoorden het zonet, aan het slot van de tekst klonk deze zin: ‘Zo maakte Jezus te Kana in Galilea een begin met de tekenen en openbaarde zijn heerlijkheid.’ Wij zijn gewend te spreken over het wijnwonder, maar Johannes heeft het niet over een wonder, hij heeft het over een teken. Wat is het verschil tussen een teken en een wonder? Kerkelijk gedacht is er geen verschil, maar omdat wij in onze tijd bij een wonder te vaak alleen aan het wonderlijke denken, is het goed vandaag eens na te denken over het teken.
Jezus maakte te Kana in Galilea een begin met de tekenen. Misschien klinkt het vreemd, maar een wonder is in onze Kerk pas een wonder als het een teken is. Wat is een wonder? Jan heeft kanker, de dokter zegt, we kunnen niets voor u doen. Maar Jan wordt niet zieker, integendeel, hij herstelt. Hij heeft er niets speciaals voor gedaan, niet gebeden, geen medicijnen, geen therapie. Hij verwachtte zieker te worden en dood te gaan, maar hij geneest. Is dat een wonder? Wij zijn geneigd dat een wonder te noemen. En misschien is het inderdaad een ingreep van God. Maar dit noemen we een onverwachte en onverklaarbare genezing.
In onze wereld gebeuren veel onverwachte en onverklaarbare genezingen, maar we noemen dat niet allemaal wonderen, waarom niet, omdat het geen tekenen zijn. Wat is dan een teken?
Hoe begon het allemaal in Lourdes? Maria had aan Bernadette te kennen gegeven dat ze moest graven en op die plaats begon wat water uit de grond te komen. Toen zei Maria dat ze moest drinken aan de bron. Dat deed ze, uit een klein modderig waterpoeltje. Als later een jonge vrouw haar verlamde arm in dat water dompelt, geneest ze volledig. Die genezing is een verwijzing naar de bron, want deze kleine bron verwijst naar de Grote bron die Christus is.
Deze genezing, die wij een wonder noemen en al die genezingen die daar later optreden, verwijzen naar de bron van onze innerlijke genezing; Christus. De genezing is een teken, het betekent niet zomaar iets onverklaarbaars, maar dat we voor de diepste genezing, niet alleen de genezing van ons lichaam, maar juist van onze ziel, naar Christus moeten gaan.
Terug naar het teken in Kana; die zin aan het einde: ‘Zo maakte Jezus te Kana in Galilea een begin met de tekenen en openbaarde zijn heerlijkheid.’ Jezus openbaart zijn heerlijkheid, Hij maakt zijn heerlijkheid bekend. Wat is die heerlijkheid?
Het is bij Johannes niet voor niets dat dit teken aan het begin van zijn Evangelie staat, want het geeft een antwoord op de vraag wie Hij is. Zoals bij het begin van de roeping van Mozes de brandende braambos staat en Mozes bij de tekenen die hij deed openbaarde dat de God van Abraham, Isaak en Jacob aan zijn zijde stond, zo openbaart Jezus hier met dit teken wie Hij is.
Hoe doet Hij dat? Het lijkt allemaal zo toevallig. Ze komen op een bruiloft, het zijn goede kennissen van Maria, want zij is al vroeg op de bruiloft. Ook Jezus komt met zijn leerlingen naar die bruiloft en dan slaat de pech toe. Er is al veel gediscussieerd of het nu een arme familie is, of dat er teveel gasten zijn gekomen, misschien wel mede door de leerlingen van Jezus. Maar dan onderschatten we de Oosterse bruiloften. Een heel dorp kon naar de bruiloft komen. Dan maken die paar leerlingen ook niet veel uit.
En nog iets. Wie is verantwoordelijk voor de wijn? Dat is de bruidegom. Dat zie je aan de tafelmeester. Die loopt naar de bruidegom om zijn verbazing te tonen: ‘U hebt de goede wijn tot nu toe bewaard.’ Daarom ook die opmerking van Jezus als Maria Hem aanspreekt over de wijn. Jezus zegt dan: ‘Vrouw, is dat soms uw zaak? Nog is mijn uur niet gekomen.’ Nee, het is een zaak van de bruidegom.
Als Jezus dan op het antwoord van Maria het teken doet, openbaart Hij dat Hij de echte bruidegom is, maar niet zomaar van deze bruiloft, nee Hij doet een teken, Jezus is de bruidegom van een andere bruiloft, de bruiloft van hemel en aarde. Hij openbaart zijn heerlijkheid.
Johannes spreekt een soort geheimtaal, hij wil dat wij verder kijken, hij wil dat wij met zijn hulp in de gewone dingen het bijzondere leren zien. De gewone dingen zijn dikwijls tekenen van Gods voorzienigheid. En hier in de viering hebben we allerlei tekenen die ons stapsgewijs brengen tot het ene teken van Gods Nieuwe verbond, de Eucharistie, Brood en Wijn, de Communie.
Vooraan in zijn Evangelie vertelt hij over het teken van de bruiloft, met de bijzondere wijn. In hoofdstuk zes vertelt hij over het broodteken, de grote overvloed aan brood. God voedt zijn volk. De bruidegom viert met zijn bruid de Kerk hier op aarde de bruiloft van God met zijn Volk.
Dat is ‘Kerk zijn’. Jezus laat ons een Nieuw Verbond na, een teken en een werkelijkheid, een wonder. Dit nieuwe Verbond is de betere wijn, de beste wijn. Het Oude Verbond van de Wet raakt op, de bezieling is eruit, de vreugde is gedoofd, de liefde voor God is verdwenen. Het Nieuwe verbond is de Nieuwe Wijn, de betere wijn, de wijn van de vreugde. Na de reiniging met het water van de Wet, komt nu de vreugde van Gods genade, hier begint de hemelse bruiloft.
En wij? Wij zijn niet zomaar gasten, wij zijn kinderen van de bruiloft, en als Kerk zijn we leden van zijn Lichaam. Hier vieren we de eenheid tussen God en zijn Volk in Jezus Lichaam en Bloed. Hier worden wij gevoed, getroost, gesterkt, inniger met God en elkaar verbonden. Hier is Maria moeder en bruid, voorbeeld en voorspreekster. Opnieuw zegt zij tegen ons: ‘Doe maar wat Hij je zeggen zal’. Als we naar haar aansporing luisteren en doen wat Jezus ons zegt, zal de bruiloft doorgaan. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot God die zich met ons verbonden heeft.
Bidden wij voor Gods Kerk op aarde. Om een diepe verbondenheid van hart en ziel, in geloof, hoop en liefde. Dat allen trouw mogen zijn aan het Nieuwe Verbond en met de Kerk meebouwen aan Gods Koninkrijk. Laat ons bidden.
Bidden wij voor onze samenleving. Dat we in de wereld mogen zijn als zout en gist, dat we uit kracht van onze verbondenheid met God en elkaar een teken van liefde mogen stellen voor alle mensen van goede wil. Laat ons bidden.
Bidden wij voor alle echtparen. Dat zij mogen ontdekken hoe God Zelf de diepste kern is van hun onderlinge liefde. Dat zij zich door Hem gesterkt weten om ook in moeilijke tijden stand te houden. Laat ons bidden.
Bidden wij voor jonge mensen, dat zij de rijkdom en de schoonheid, de diepte en de kracht mogen zien van het huwelijk als sacrament. Dat wij hen helpen dit te ontdekken en te beleven. Laat ons bidden.
Intenties