Profeet zijn. Geroepen zijn. Gezonden worden. Dat is niet makkelijk. Jezus ervaart het. Een belangrijke vraag is natuurlijk: ‘Hoe ging Jezus hiermee om?’
Eucharistieviering 27 en 28 januari 2007, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur in de parochiekerken van de H. Willibrordus, de H. Jozef en De Goede Herder, te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Eucharistieviering beluisteren vanuit de Jozefkerk te Wassenaar (MP3)
Preek beluisteren vanuit de Jozefkerk te Wassenaar (MP3)
Preek: C2007DHJ04CAUFX
Lezingen
E.L.: Jer. 1, 4-5. 17-19.
T.L.: 1 Kor. 12, 31-13, 13
EV.: Luc. 1, 1-4 en 4, 14-21
Homilie
Ik hoorde dat de kapelaan het vorige weekend heeft gepreekt over een manuscript uit de eerste eeuw; opgesteld door iemand die nog gesproken heeft met ooggetuigen, met mensen die Jezus nog persoonlijk hadden meegemaakt. De schrijver van dat manuscript had een Griekse naam en hij schreef dat hij naast die personen ook veel schriftelijke bronnen had onderzocht. Ik geloof dat niet iedereen begreep dat dit manuscript al heel lang bekend is onder de naam: Evangelie volgens Lucas. En ik moet zeggen dat ik deze zet van de kapelaan wel waardeer. U kunt zijn preek nalezen op zijn site, aan te bevelen.
Vandaag vroeg ik me af hoe het verhaal dat we net hoorden in de tijd van Jezus zou hebben geklonken. Stel dat zij toen ons krantensysteem hadden gehad, of onze nieuwsdiensten of onze journaals. Dan had het misschien zo kunnen klinken:
“Verder binnenlands nieuws: In Nazaret is deze ochtend een handgemeen ontstaan tussen bezoekers van de plaatselijke synagoge. Een zekere Jezus heeft zoveel irritatie bij de bezoekers gewekt dat zij hem uit de synagoge en de stad hebben gedreven. De overheid van de synagoge heeft meegedeeld dat deze Jezus de bezoekers vergeleek met melaatsen en heidenen. De leider van de synagoge liet verder weten dat deze omstreden profeet geluk heeft gehad dat hij er zo vanaf is gekomen. En dan nu het weer: de droogte van de afgelopen maand zal nog enige tijd aanhouden. Dit was het nieuws.”
Jezus wordt uit de synagoge gegooid en bijna vermoord. Maar hoe ervaren de omstanders dat? Zij zullen hun boosheid als volkomen terecht hebben gezien. Wat wil die praatjesmaker? In andere steden mooie sier maken en hier de mensen de mantel uitvegen? Dan zullen wij hém even de mantel uitvegen! Zo ga je niet met mensen om, zo praat je niet in een synagoge. Waar haalt hij het lef vandaan?
Alles heeft twee kanten. Ik kan me zo voorstellen dat daarna de praatjes in het dorp nog lange tijd doorgingen: Een van de mannen in de synagoge was zeer verontwaardigd, zijn neef was melaats, en die Jezus zou niet eens bereid zijn hier melaatsen te helpen. Zijn wij soms niet goed genoeg? Hij komt zelf uit Nazaret. Maar we snappen het wel. Mooie verhalen, vrome woorden, maar doen, ho maar. Had jij dat van die familie verwacht? Ach ze zijn allemaal hetzelfde.
Hoe kijk je naar de dingen? Eeuwen eerder leefde het Joodse volk in Egypte. Slavernij, van overheidswege opgelegde abortus op pasgeboren kinderen. Vooral de jongetjes moesten het ontgelden. Toen stond een zekere Mozes op. En hij slaagde erin op een ongekende manier alle volksgenoten mee te krijgen en onder de macht van Farao uit te komen. Maar toen; eenmaal in de woestijn, toen het harde leven begon, waren ze ineens de hardheid van Farao vergeten en begonnen ze te vloeken en te tieren tegen Mozes en tegen God. Blijkbaar kijken mensen anders naar een profeet dan je zou verwachten.
Profeet zijn. Geroepen zijn. Gezonden worden. Dat is niet makkelijk. Jezus ervaart het. De leerlingen hebben het meegemaakt. De meeste nieuwsberichten en de roddels uit die tijd zijn allang vervaagd, de leerlingen hebben doorverteld en opgeschreven hoe het echt gegaan is. Hun verhaal hebben we hier, in het Evangelie. Zij hebben het opgeschreven om de waarheid door te geven. We hebben de preek van Jezus, we weten goed wat Hij gezegd heeft.
Een belangrijke vraag is natuurlijk: ‘Hoe ging Jezus hiermee om?’ Ik denk dat de eerste lezing daar een aardig beeld van geeft: ‘Ik maak Jou tot een koperen muur’. Deze afwijzing heeft Hem niet van de wijs gebracht, eigenlijk het tegenovergestelde, het heeft Hem gesterkt. Hij weet dat als je de waarheid over de mens en de wereld zegt, dat weerstand oproept. Het woord dat Hij spreekt, maakt zichtbaar waar iemand staat.
Zoals het met Jezus is gegaan, zo is het ook met zijn leerlingen gegaan. Om de mensen los te maken uit de greep van de Farao’s van iedere tijd, ook anno 2007, moet je bereid zijn jezelf helemaal te geven. Dat kost offers. De leerlingen hebben gezien dat Jezus bereid was dat offer te brengen. Mensen bevrijden, kostte Hem zijn leven. Later waren zijn leerlingen ook zelf bereid om hun leven te geven en zo mensen te bevrijden; vreemdelingen in het buitenland, hun eigen bezetters, de Romeinen.
Niet iedereen is geroepen om een prominente rol zoals Jezus te vervullen. Maar ook in het klein zien we hetzelfde gebeuren. Wereldwijd is er onderdrukking en rechtsongelijkheid. Klokkenluiders worden nog steeds monddood gemaakt, journalisten vermoord. En wat we in de kranten te weinig lezen is de enorme onderdrukking die Christelijke gemeenschappen wereldwijd ondervinden. Of het nu in China is of in Afrika, tot Rusland en Europa toe. Overal is de onderdrukking anders, soms verfijnd, soms bruut, maar altijd met de bedoeling om mensen monddood te maken en Christus uit hun midden te verwijderen.
Niet iedereen is geroepen tot een opvallende, baanbrekende rol. Maar toch is de vraag aan ieder van ons gericht: ‘Voelt u zich geroepen?’ ‘Voel jij je geroepen?’ Ja? Ben je dan bereid om de weg met Jezus te gaan?
Stel dat jij bij die leerlingen van Jezus bent, daar met Hem in de Synagoge. Je hoort het tumult van de mensen. Je ziet dat ze Hem naar de afgrond jagen. En je ziet dat Hij uiteindelijk door de groep heenloopt en vertrekt. Je hoort al het gepraat, iedereen heeft zijn eigen gelijk. Je kent de mensen. Ze praten op je in. Jij gaat toch zeker niet met Hem mee. Die man is zelf melaats, laat hem naar de heidenen gaan. Wat moet je bij zo iemand?
Maar is het vandaag anders? Om op zondag naar zijn Kerk te gaan, naar zijn Evangelie te luisteren, de geloofsbelijdenis van zijn Kerk uit te spreken, samen zijn Nieuwe Verbond te vieren in de Eucharistie. Om dat te blijven doen, moet je dikwijls jezelf verdedigen, soms tegen anderen, soms tegen je eigen man, vrouw of kinderen, soms tegen jezelf, er zijn tenslotte nog zoveel meer leuke en belangrijke dingen.
Nog erger wordt het als je het zichtbaar wilt maken in wat je doet en hoe je kiest. Aandacht voor God en elkaar, soberheid, minder luxe, groene keuzes maken, bewust kopen, tijd maken voor gebed, ontmoeting rond de Bijbel. Nog even en ze verklaren je gek, zoveel tijd voor je geloof, voor de Kerk, voor Christus, voor God. Maar wie zich geroepen voelt, weet dat hij of zij niet anders kan, die zal na verloop van tijd sterker worden, tegen de verdrukking in, met een kracht die van boven komt. Zo gaat het in Gods Koningrijk, ook nu. Amen.
Voorbede
Bidden wij tot onze Vader in de hemel.
Bidden wij voor alle profeten in onze tijd, profeten in en buiten de Kerk, profeten voor het geloof, de maatschappij, het geestelijke- en natuurlijke milieu. Dat zij trouw blijven aan het voorbeeld van Jezus. Laat ons bidden.
Bidden wij voor de bestuurders, de wetenschappers, de mediamakers, voor allen die invloed uitoefenen op onze leefwereld, dat zij het woord van de profeten horen en er gehoor aan geven. Laat ons bidden.
Bidden wij voor alle vervolgde Christenen. Dat zij stand mogen houden, om moed en geduld, om durf en kracht, om wijsheid en liefde, om een sterk en trouw geloof. Laat ons bidden.
Bidden wij voor jonge mensen, hier en wereldwijd, dat zij zich niet in slaap laten sussen door de welvaart en andersom zich niet laten ontmoedigen door de armoede. Dat jonge mensen wereldwijd elkaar de hand reiken om mee te bouwen aan de toekomst die God ons wil geven. Laat ons bidden.