Pasen is het grootste mysterie te vieren dat de mensheid kent. De dood wordt overwonnen, dood waar is uw prikkel.
Eucharistieviering 8 april 2007, om 09.30 uur en 11.00 uur, in de parochiekerk van de H. Willibrord en De Goede Herder te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2007TMPPZC
Lezingen
E.L: Hand. 10, 34a. 37-43
T.L: Kol. 3, 1-4
EV: Joh. 20, 1-9
Homilie
Pasen 2007. Wat vieren we hier en nu? Vieren we dat Christus eens is verrezen, toen, op zondag 29 april in het jaar 29, nu 1978 jaar geleden. Vieren we dat, als een soort verjaardag van een historisch fenomeen?
Wat vieren we vandaag? Vieren we het oude Joodse Paasfeest, door terug te denken aan die doortocht door de zee, die bevrijding uit Egypte, dat onze God sterker is dan Farao? Dat was een gebeurtenis, nog langer geleden, duizenden jaren eerder, waar je geen datum of dag meer aan kunt koppelen?
Wat vieren we vandaag? Vieren we onze herinnering, onze traditie, onze overtuiging dat God sterker was dan Farao en sterker dan de dood? Is ons feest een vorm van liturgische nostalgie? Dan lopen we het risico daarmee te zeggen dat vroeger alles beter was. Dan moeten we terug in de tijd om zelf mee te maken dat God zo’n machtige God is. Dan willen we zelf die engelen ontmoeten bij het graf en zien hoe die steen is weggerold, dan willen we zelf het graf inspecteren, misschien wel DNA sporen zoeken. Dan gaan we discussiëren hoe dat graf leeg is geraakt, hoe Jezus verdwenen is, zonder dat er een mensenhand aan te pas is gekomen. Wat vieren we vanavond?
Vandaag vieren we Jezus’ verrijzenis, zijn opstanding uit de dood, niet louter toen, maar nu, hier, vandaag, in Wassenaar. We vieren dat Hij ook hier en nu de dood overwint, deze dag, anno 2007, op 8 april. We vieren zijn verrijzenis, zijn lichamelijke verrijzenis, hier in de kerk, de plaats waar zijn lichaam samen is gekomen, waar zijn ledematen in eenheid samen zijn, samengebonden door het geloof, samengevoegd en samengehouden en bezield door zijn Geest. Want Hij is de levende.
De Paasnacht is als elke Eucharistie, maar dan vooral met het oog op de verrijzenis. Wanneer we wekelijks en dagelijks in de kerk samenkomen, in iedere Dienst van het Woord, spreekt de profeet, spreekt God door de profeten, spreekt de evangelist en spreekt Jezus door het Evangelie; daarom zegt de lector en zegt de priester: ‘Zo spreekt de Heer’. Hij zegt niet: ‘Zo heeft de Heer ooit gesproken’.
Iedere keer opnieuw in het heden spreekt God tot ons. In iedere Eucharistie spreekt Jezus opnieuw zijn Woord dat we ook afgelopen donderdag hoorden: ‘Dit is mijn lichaam en dit is de Beker van het Nieuwe Altijddurende Verbond, dit is mijn Bloed’. Dat zegt Hij weer opnieuw, en zo is Hij in ons midden, heel tastbaar en zichtbaar, hier in zijn Lichaam, dat bent u, zijn bruid, zijn ledematen, zijn Kerk, hier is Hij als de bruidegom in de persoon van de priester, hier is Hij als Degene Die Zich geeft in de gaven van de Eucharistie. En hier verrijst Hij vandaag, in deze viering die als een sacrament verleden en heden, aarde en hemel, mens en God, met elkaar verbindt, hier vieren wij de overwinning van Gods Nieuwe Altijddurende Verbond.
Ik zou nu kunnen stoppen met deze preek. Want is dat niet hetgeen waar het om gaat, is dat niet de kern, dat Pasen hier en nu gebeurt? Maar ik hoor de vragen: Waaraan zal ik dit erkennen en hoe zal dit geschieden? Kan ik als zwakke mens vertrouwen op God, kan God aan deze parochie grote dingen doen?
Straks spreken we onze geloofsbelijdenis: ‘Ik geloof in God de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde?’ Hier in deze viering waarin we samen zichtbaar Lichaam van Christus zijn, zegt u persoonlijk: ‘Ik geloof’. Uw geloof maakt u tot een levende cel, een levend lidmaat, een levende steen van het ene huis. Dat is het vieren waard. Maar deze Paasnacht vieren we ook omdat ons geloof zo vaak wordt aangevochten, zo vaak wordt bestreden. Juist in deze dagen, in deze tijd, waarin niets méér wordt geloofd dan wat we kunnen meten en onderzoeken, juist in deze dagen spreken wij over Gods almacht.
Vanaf Witte Donderdag hebben we het tegenovergestelde meegemaakt, Gods onmacht, Gods machteloosheid. Wat kan God eigenlijk? Is God wel almachtig? Vanaf Witte Donderdag wéten we wat God níét kan. De leiders van het volk lachten Hem uit en zeiden: ‘Jij, koning van de Joden, red jezelf’. En de misdadiger naast Hem zei: ‘Als jij Gods Zoon bent, red dan jezelf en ook ons’. Kon God Zichzelf niet redden? Was dat misschien Gods onmacht? We weten wat Hij in zijn onmacht nog wel kan. God kan lijden, God kan vernederd worden, God kan gegeseld worden, God kan sterven, God kan begraven worden. God kan afgewezen en gedood worden. En zo weten wij meteen weer wat wij mensen wél kunnen, wij kunnen geselen, minachten, spotten, de draak met mensen steken, pesten, bedriegen, liegen, valse rechtspraken spreken, rechtvaardige mensen uitleveren, wij kunnen God afwijzen, het geloof naar onze hand zetten, ongeloof tot geloof cultiveren en geloof uithollen totdat het ongeloof is. Wij weten wat wij kunnen, Jezus wist ook wat wij kunnen.
Jezus levert zich over aan onze handen, maar als Hij sterft beveelt Hij zijn Geest in de handen van zijn Vader. Hij weet bij wie Hij ten diepste veilig is, Hij weet bij wie zijn leven verder gaat. Hij laat zijn lichaam op aarde, zijn Lichaam in de handen van de mensen, en dat blijft Hij doen, dag in dag uit. Zijn Lichaam, zijn Kerk, zijn Bruid, zijn Kinderen worden vervolgd en gedood, soms heel concreet, soms sluipend door ongeloof, door luxe, door de tijdgeest, door gecultiveerde twijfel en door commerciële goed verkopende leugens.
Gisteren, op Goede Vrijdag zagen we de onmacht waarin God gevangen leek, de onmacht van de liefde, de onmacht om het kwaad op een andere manier te overwinnen, de onmacht om stenen harten mild te maken, de onmacht om bedriegers te overtuigen van hun ongelijk, Gods onmacht om zijn Volk tot bekering te brengen, en zo zagen we dat Gods onmacht zichtbaar is geworden in de kruisdood van Gods Zoon.
Maar vandaag vieren we Pasen, deze ochtend zien we dat Gods Almacht zich slechts in zijn Onmacht verborgen heeft gehouden. Gods Almacht heeft een gedaanteverandering ondergaan, een metamorfose. De eerste metamorfose wat zijn kleinheid, Hij kwam in de gedaante van een kind, een mens, een man, een rabbi, een leraar. Zijn tweede gedaante-verandering is zijn zelfgave in Brood en Wijn. Zijn derde gedaanteverandering is zijn eenwording met zijn Kerk, zijn Bruid, zijn Lichaam, dat alles in zijn definitieve gedaanteverandering van zijn verrijzenis, nu Hij zijn Lichaam aflegt om het opnieuw aan te nemen. Nu Hij zijn aardse bestaan loslaat om het daarna weer te ontvangen en mee te nemen naar de eeuwigheid. Hier en nu verrijzen wij mee, elk jaar, wij worden bevestigd in onze eenheid met Hem en elkaar, wij zijn samen zijn Lichaam. Onze onmacht is veilig in zijn almacht, ja, ook ons lichaam zal verlost worden. Want Christus is verrezen. Amen. Alleluja.
Voorbede
Bidden wij tot God de almachtige Vader.
Bidden wij voor Gods Kerk, wereldwijd, voor alle Christenen die deze nacht Jezus’ verrijzenis vieren. Dat zij in hart en ziel mee verrijzen, dat hun geloof wordt verdiept, dat de onderlinge band van liefde wordt gesterkt, dat zij in deze nacht opnieuw geboren worden tot levende lidmaten van Gods Kerk, het Lichaam van Christus. Laat ons bidden.
Bidden wij voor allen die Pasen gedachteloos voorbij laten gaan. Dat zij op een of andere manier geraakt worden door het mysterie van het leven, dat zij God zoeken en Hem vinden. Laat ons bidden.
Bidden wij voor zoveel gezinnen die in deze dagen worstelen met het geloof, die verward raken door de veelheid van halve waarheden en leugens waarmee mensen worden overspoeld. Dat zij, met Gods genade, het vertrouwen in Gods Kerk hervinden en hun huizen maken tot kernen van gelovig leven. Laat ons bidden.
Bidden wij met een dankbaar hart op dit Paasfeest, dat de kracht van Christus’ verrijzenis ons hier samen, naar lichaam en geest mag vernieuwen, onze moeheid wegnemen, onze twijfel overwinnen, en onze eenheid en onderlinge liefde versterken; dat ook wij levende getuigen mogen zijn van de verrezen Heer. Laat ons bidden.
Intenties