Ga naar hoofdinhoud

Godsdiensten en religies, ze worden dikwijls door elkaar gebruikt, en dat kan soms ook, maar toch is ook het verschil belangrijk.

Eucharistieviering 2 en 3 oktober 2010, om 19.00 uur, 9.30 en 11.00 uur, in de parochies van de H. Jozef, de H. Willibrord in Wassenaar en De Goede Herder, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Preek: C2010DHJ27C

Lezingen

E.L.: Habakuk 1, 2-3; 2,2-4
Ps.: 95 (94) 1-2, 6-7, 8-9
T.L.: 2 Timoteüs 1,6-8.13-14
All.: Joh. 17, 17 b en a
Ev.: Lucas 17, 5-10

Homilie

De Duitse theoloog Gerhard Lohfink heeft ons er ooit op gewezen dat er verschil is tussen religie en geloof. Het lijkt in onze tijd soms dat alles wat religie wordt genoemd evenveel waard is. De commerciële religiemarkt is open gesteld en ieder die iets op die markt brengt heeft evenveel te zeggen. Gerhard Lohfink stelt dat geloof en religie twee verschillende dingen zijn.

Vandaag vragen de apostelen aan Jezus: “Heer, geef ons meer geloof.” Ze vragen niet: “Heer maak ons religieuzer,” of iets dergelijks. Religieuze gevoelens, en religieuze aanleg zijn heel algemeen, die zijn, zeg maar, in de evolutie meegegeven. Religie kom je in alle tijden en over de hele aardbol tegen. Religie heeft met zingeving te maken, met waarom vragen, maar ook met het gevoel dat een hogere macht met ons bezig is.

Godsdiensten en religies, ze worden dikwijls door elkaar gebruikt, en dat kan soms ook, maar toch is ook het verschil belangrijk. Als u bij Maria een kaarsje aansteekt of een gebed uitspreekt of opschrijft, bijvoorbeeld omdat iemand ziek is, bent u dan gelovig of bent u dan religieus? Als je voor een examen staat en in de kerk bidt dat je mag slagen, ben je dan gelovig of religieus? Gerhard Lohfink legt ons het verschil uit. Als religieus mens probeer ik God te bewegen om mij te helpen. Ik probeer God zover te krijgen dat God doet wat ik wil. Dit kom je in vrijwel alle religies tegen. Of het nu een kaarsje bij Maria is of een wierookstokje in een Indiase tempel.

Maar geloof is iets anders. Geloof is niet dat ik probeer God zover te krijgen dat Hij doet wat ik wil. Maar geloof is dat ik probeer mezelf zover te krijgen dat ik doe wat God wil. Religie en geloof hebben wel alles met elkaar te maken, maar in de diepte kunnen ze heel verschillend zijn.

We zien het hoogtepunt van de Christelijke moraal bij Jezus zelf in de Hof van Olijven. Eerst bidt Hij: “Vader, als het mogelijk is, laat deze beker aan Mij voorbijgaan.” Jezus bidt hier als een religieus mens. Jezus vraagt dat God de Vader doet wat Jezus Hem vraagt. Hij probeert als het ware God, zijn Vader, over te halen om in te grijpen en deze lijdensweg te voorkomen. Maar daarna, in de tweede zin komt de kern van ons geloof naar voren, als Jezus zegt: “Maar niet mijn wil, maar uw wil geschiede.” In dat gebed zie je de grootheid van zijn geloof en zijn vertrouwen.

Vanuit ons geloof proberen wij ons denken en doen, ons willen en verlangen te vormen naar de wil van God. Niet mijn wil, maar uw wil geschiede. Of zoals Maria in het moment van haar overgave zegt: “Mij geschiede naar uw Woord”

Nu vragen de apostelen aan Jezus: “Heer, geef ons meer geloof.” Waarom vragen ze dat? Jezus heeft net de parabel verteld van de arme Lazarus, die wij verleden week hoorden. De arme Lazarus gaat letterlijk dood van honger en ellende. De rijkaard gaat ook dood, maar dan in weelde, waarschijnlijk aan een welvaartsziekte. In zijn parabel laat Jezus zien dat je rechtvaardigheid niet hier op aarde moet verwachten, je moet er wel aan werken, maar Jezus nodigt uit te geloven dat God voorbij dit leven de boel rechttrekt. Daar komt pas het evenwicht. Durf je dat te geloven? Durf jij heel je leven in Gods hand te leggen? Recht niet in eigen hand te nemen, steeds voor goedheid en liefde te kiezen? Durf jij de toekomst aan God over te laten en niet meer op te komen voor je eigen ik? Durf je alles van God te verwachten, zelfs als je in armoede en ziekte belandt? Hoe groot is dan je geloof?

En daar hebben de apostelen moeite mee. Toen Jezus eens sprak over zijn lijden, sterven en verrijzen, reageerde Petrus: “Dat nooit, Heer, dat mag U niet overkomen.” Daarop reageerde Jezus heel fel: Weg, terug, je bent een satan, want jij laat je leiden dor wat mensen willen en niet door wat God wil. Jezus heeft maar één verlangen: “De wil van God volbrengen.” En omdat de wil van God diep in Jezus opborrelt als een bron van liefde en kracht daarom kan Jezus zeggen: “Als je een geloof had als een mosterdzaadje, dan zou je tegen die moerbeiboom zeggen: ‘Maak je los uit de grond en plant je in zee,’ en hij zou je gehoorzamen.” Dit is symbolisch, want ook Jezus heeft nooit een boom zich in zee laten planten. Ook het voorbeeld van die knecht gaat over hetzelfde: Als je alles hebt gedaan wat je moest doen, zeg dan: “Wij hebben alleen onze plicht gedaan.” Ik heb gedaan wat God mij te doen gaf.

Geloven is dus: ‘Doen wat God wil’, God die als oorsprong van heel ons bestaan, als bron van liefde en wijsheid, van geduld en kracht diep in ons innerlijk opborrelt. Ons hart en verstand moet vervuld zijn van Gods wil, erdoor gevoed worden, erop zijn afgestemd. Als dan heel je leven, je denken, je verlangen, je willen en je doen van God vervuld is, zeg dan tegen de ongelukweg: ‘Word recht,’ en hij zal in een veilige weg veranderen. Leg aan een twijfelaar uit wat God van hem vraagt en het wordt een vurig gelovige.

Er is veel religie in de wereld. Er zijn veel mensen die graag God voor hun karretje spannen in de hoop daar beter van te worden. Die mensen heb je binnen en buiten de kerk, in Christendom, Boeddhisme, Islam en waar dan ook. Er is veel minder geloof in de wereld, mensen die heel hun leven richten op Gods wil, het egoïsme voorbij. Vragen wij dat wij liefhebbende mensen worden, bereid om de minste te zijn, bereid om het kruis te dragen, ook als dat onrechtvaardig ofs en door anderen veroorzaakt. Daarom herinneren wij ons vandaag het gebed van de apostelen: Heer geef ons meer geloof. Amen.

Voorbede

Bidden wij vol vertrouwen tot God.

Bidden wij voor alle Christenen, overal ter wereld, dat zij sterk staan in geloof, niet bouwend op eigen kracht of macht, maar vertrouwend op Gods hulp en Gods altijddurende voorzienigheid. Laat ons bidden.

Bidden wij voor onze samenleving, om trouw. Dat overheden en regeringsleiders, medici en werkers in het onderwijs, trouw zijn aan de beginselen van hun professie. Dat het echte welzijn van de mensen steeds voorop staat. Laat ons bidden.

Bidden we voor alle mensen die zich zorgen maken om onze samenleving, dat zij blijven geloven en bereid zijn hun krachten in te zetten voor betere normen en waarden. Vragen wij om een goede oecumenische samenwerking, opdat het Evangelie ook in onze tijd blijft klinken. Laat ons bidden.

Bidden we voor onze parochies, voor ouderen en jongeren, voor gezinnen en alleenstaanden, om saamhorigheid en vertrouwen, om geloof en liefde, dat het voorbeeld van Jezus allen inspireert tot navolging. Laat ons bidden.

Back To Top