Ga naar hoofdinhoud

Verdriet is niet eenduidig.

Gebedsviering in de parochie van de H. Augustinus, in de kerk van Sint Willibrordus (Wassenaar), 2 november 2016, om 19.00 uur, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.

Eucharistieviering beluisteren (MP3)

Preek beluisteren (MP3)

Preek: C2016ALLZCAUFX

Lezingen

E.L: Jesaja 25, 6a. 7-9
Psalm: 123
EV: Lucas 24, 13-16. 28-35

Homilie

Verdriet. In de viering van deze avond op Allerzielen heeft verdriet een bijzondere plaats. Het begint al in de eerste lezing: “Hij zal de tranen van alle gezichten afwissen”. Verdriet is een vreemd gebeuren. Bij uitvaarten is het verdriet vaak heel verschillend. Je kunt verdriet hebben, gewoon omdat jouw dierbare is overleden, vader, moeder, echtgenoot, broer, zus, kind, familielid, vriend, kennis. Tegelijk is verdriet ook vaak heel verschillend.

Er kunnen ook omstandigheden zijn waardoor het verdriet verandert. Na een lang ziekbed kan het overlijden als bevrijdend worden gevoeld. Daarmee is het verdriet niet weg, maar toch wordt het daardoor vaak wel getemperd. Je dierbare kan een zeer hoge leeftijd hebben bereikt, waardoor er grote dankbaarheid is en acceptatie. Ook daardoor is het verdriet niet weg, maar er kan eerder vrede in je hart komen omdat je weet dat het zo goed is.

Verdriet is niet eenduidig. Het verdriet wanneer je alleen achter blijft, is anders dan het verdriet wanneer je nog een gezin om je heen hebt, dat al je aandacht vraagt en het verdriet om een kind dat je verliest is weer anders. Mannen en vrouwen gaan ook wel verschillend met hun verdriet om. Mensen zijn verschillend, de één kan het uiten, een ander niet.

Toch hoor ik heel vaak dat als de uitvaart eenmaal geweest is en alles is mooi en goed verlopen, met eerst het gesprek vooraf, met de viering zelf en de inbreng van de familie; dat er dan gedurende die dagen al een stuk verliesverwerking plaats vindt waardoor ook het verdriet verandert.

Daarbij speelt, vaak onbewust, ons geloof in de verrijzenis van Christus een rol. Ik hoor na een uitvaart regelmatig mensen zeggen dat ze blij zijn dat ze gelovig zijn en ook blij dat ze katholiek zijn. Het geloof geeft troost, het geeft uitzicht, het biedt toekomst voor je dierbare en daarmee ook voor jezelf.

Dat is wat we hoorden in het Evangelie. Twee vrienden, leerlingen van Jezus hebben de groep verlaten na het debacle van Goede Vrijdag. Het is als de laatste uren van het sterven, dat kunnen soms moeilijke uren zijn, voor degene die sterft, maar zeker ook voor hen die eromheen staan. Benauwdheid, uitputting, verlies van bewustzijn en contact. Deze leerlingen van Jezus gingen op weg met als laatste blik die dode Jezus aan het kruis. Daarmee was heel hun wereld ingestort, alle dromen en visioenen van Gods Koninkrijk, de wonderlijke gebeurtenissen, de onverklaarbare genezingen; doden die weer leefden, schriftgeleerden en farizeeën die met hun mond vol tanden stonden. Gewone mensen die gehoord werden. Hij trotseerde alle machten die zich tegen Hem keerden, zo liep Hij over het water van een stormachtige zee.

Denkend aan die dode Jezus aan het kruis, en bij het kruis een groep van zijn tegenstanders die hem honen en zichtbaar genieten van hun overwinning; met dat beeld voor ogen, lopen de leerlingen naar het dorp Emmaus. Ze praten erover, over alles wat er was voorgevallen, zoals wij praten over de laatste uren van onze dierbare en samen praten over die moeilijke momenten.

Zo hebben wij, dat wil zeggen mijn collega’s en ik, in het afgelopen jaar met u gesproken, we hebben met u herinneringen opgehaald, die hebben we meegenomen naar de uitvaartviering zelf. Daar kregen ze een plaats in het grotere geheel van de uitvaartliturgie.

Dat hebben wij niet zelf bedacht, dat heeft Jezus ons voorgedaan bij deze twee leerlingen. Hij kwam in hun midden, liep met hen mee, hoorde hun verhaal aan, vroeg erop door, en sprak met hen over het lijden, over het verdriet en de ontluistering van die kruisdood; al de vragen die daarbij opkwamen besprak Hij met hen en al pratend kwamen ze zo waar ze moesten zijn.

Dan breekt het moment aan dat ze samen naar binnen gaan, zoals bij de uitvaartviering. Daar gingen hun ogen open, daar brak een licht door waardoor alles in een nieuw perspectief kwam te staan. Daar ontdekten ze dat de Heer Zelf, dat God in hun midden was geweest, maar dat het niet doorhadden. Die ervaring maakte dat ze onmiddellijk dezelfde weg teruggingen. Dit moesten ze meedelen aan de andere leden van de groep, aan de apostelen, de vrouwen, de andere leerlingen. Hij leeft, we hebben Hem gehoord door de woorden heen, we hebben het gevoeld, omdat onze harten weer warm werden na de kou van Jezus’ kruisdood, we zagen het, een ogenblik, maar dat was genoeg.

Hun verdriet veranderde. En zo mag ons verdriet veranderen wanneer we werkelijk kunnen geloven dat de dood niet het laatste woord heeft. Deze twee leerlingen konden eerst niet geloven dat dit afschuwelijke lijden, deze ontluisterende dood, dat dit zin kon hebben, dat dit een plaats kon hebben in Gods grote plan met ons mensen. Geloven wordt door het lijden vaak bemoeilijkt. Deze leerlingen hadden die ervaring nodig om te kunnen geloven, meer nog, nu konden ze geloven ook bij momenten van lijden en verdriet. Zo had de dood, hadden lijden en verdriet voorgoed hun macht over hen verloren.

Is dat ook niet de reden waarom wij hier zijn. De Kerk is de plaats bij uitstek om de verrijzenis van Christus te vieren en daarmee het eeuwig leven van onze dierbaren. Hier klinken woorden en ervaringen uit het verleden over het geloof van zijn leerlingen, zo ontdekken we dat het hier en nu in onze tijd net zo is; onze dierbaren mogen leven. Met Christus hebben zij lijden en dood overwonnen. Terugkijkend met nieuwe ogen ziet alles er anders uit. Amen.

Voorbede

Bidden wij vol vertrouwen tot God, onze barmhartige Vader.

Wij bidden voor de zielerust van al onze dierbaren die ons in de dood zijn voorgegaan, dat zij mogen leven in het licht van Gods barmhartige gelaat, dat zij vrede hebben en eeuwige vreugde. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor al diegenen die deze dagen treuren om de dood van een dierbare, dat zij woorden van troost mogen horen, dat zij nabijheid en aandacht mogen krijgen met een luisterend oor, dat zijn hun verhaal kunnen doen en het verlies verwerken. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor al diegenen die door hun roeping of hun beroep aanwezig zijn bij de lijdende en stervende mens, dat zij steeds opnieuw de gave mogen ontvangen om te luisteren en daar te zijn waar ze nodig zijn. (Laat ons [zingend] bidden):

Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat het verlies van een dierbare hen dichter bij elkaar mag brengen en hun geloof in het eeuwig leven versterken. (Laat ons [zingend] bidden):

Intenties

Back To Top