De derde zondag van de Advent wordt zondag Gaudete genoemd. We horen het in de tweede lezing: “Verheug u in de Heer”. Die vreugde blijft ook doorklinken als Johannes ons oproept tot bekering, want de Heer is nabij.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM – H. Laurentius, in de kerken van de H. Albertus Magnus (Blijdorp), H. Dominicus (Het Steiger) en Locatie Overschie; weekeinde van 11 en 12 december 2021, 12.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2022ADV03C
Lezingen
E.L: Sefanja 3, 14-18a
Psalm: Jesaja 12, 2-3, 4 bcd, 5-6
T.L: Filippenzen 4,4-7
All: Jes. 61, 1 (cf. Lc. 4, 18)
EV: Lucas 3, 10-18
Homilie
“Verheug u” schrijft Paulus in de tweede lezing; “verheug u altijd”. Waarover moeten we ons verheugen? We hoorden het in de eerste lezing: “Het vonnis dat op u drukte, werd door de Heer vernietigd. Hij heeft uw vijand verjaagd”. Maar wie is die vijand? Hebben wij nog vijanden? En welk vonnis drukt op ons? We zijn toch vrije mensen? “Vrees niet, Sion” hoorden we, “en laat uw handen niet verslappen. De Heer, uw God, is bij u als een reddende held”. Is er nog iets dat wij vrezen? Zijn onze handen verslapt? Moet God ons nog redden?
Deze vragen kunnen opkomen in onze tijd. Maar ik kan me goed voorstellen dat iemand in Nigeria op de vlucht voor Boko Haram bij deze woorden iets anders ervaart dan wij in Nederland. Het klinkt ook anders in Afghanistan waar de Taliban de macht hebben gegrepen. Zo klinkt het helaas op veel plaatsen in de wereld. Het klonk ook anders tijdens de Tweede Wereldoorlog hier in ons land. Maar nu, anno 2021. Wie is die vijand? Of denken we dan aan Corona? Is er nog een vonnis dat op ons drukt? Waar zouden we bang voor moeten zijn? Hebben wij nog redding nodig? Of denken we dan aan klimaatverandering?
Deze zondag heet “Zondag Gaudete”; “Verheug u”. Toch spreekt het Evangelie vooral over bekering. Zo vrolijk klinkt het ook niet wat Johannes zegt: “Er komt iemand die sterker is dan ik; … De wan heeft Hij in zijn hand om zijn dorsvloer grondig te zuiveren …”. Het gaat dus ook over zuivering.
Wat is dan de vreugde van Kerstmis? Want daar gaat het hier over. Wat is die bevrijding van Kerstmis die hier al aangekondigd wordt? Wat is de Blijde Boodschap? Het vonnis dat op ons drukt is de last van een wereld die niet Gods wegen gaat en die daarom ook niet vooruit gaat. Alle vooruitgang zonder God is schijn en leidt uiteindelijk tot een nieuwe catastrofe.
Maar wat kan je daar als kleine mens tegen doen? Weinig of niets! De geschiedenis houdt geen rekening met u en mij. Wat is dan die Blijde Boodschap? Die komt aan het licht in de woorden van Johannes de Doper.
Het zijn gewone mensen die bij Johannes aankloppen. De Blijde Boodschap betekent dat er voor kleine mensen, gewone mensen, een weg is te gaan met God, een weg die niet afhankelijk is van regeringen, van politieke pressiegroepen, van economische grootmachten of van multinationals en media monopolisten. De Kerk is er om mensen die weg te wijzen en vandaag luisteren we daarom naar Johannes de Doper.
“Wat moeten wij doen?” De tijdgenoten van Johannes beseffen dat het niet alleen om een leer gaat, niet alleen om erkenning van een waarheid. Het gaat ook over doen. “Wat moeten wij doen?” Johannes gaf hun ten antwoord: “Wie dubbele kleding heeft, laat hij delen met wie niets heeft, en wie voedsel heeft, laat hij hetzelfde doen”. Hoe zit dat met ons? Wij ruimen van tijd tot tijd de kledingkast op, soms gaat het naar de recycling of naar een derdewereldland. We geven regelmatig iets voor de voedselbank. Je zou dus kunnen zeggen dat we al doen wat Johannes ons voorhoudt. Dat geldt ook voor wat hij tegen de tollenaars en de soldaten zegt: “Niet méér vragen dan voor u is vastgesteld”. “Niemand uitplunderen, niemand iets afpersen, maar tevreden zijn met uw soldij”. Tevreden zijn met wat je toekomt. Niet iets opeisen dat uiteindelijk ten koste gaat van anderen. En misschien zegt u, ja dat lukt ook aardig. Ik plunder niemand uit, ik pers niemand af, ik vraag niet meer dan me toekomt.
Dan is het goed om de woorden van Jezus als uitleg erbij te nemen. “Keer je andere wang toe” zegt Hij. “Ga twee mijl als iemand een mijl van je vraagt”. “Geef niet alleen je bovenkleed, maar ook je onderkleed” (Matteüs 5, 38-42). Wij zien in de Advent uit uit naar de geboorte van Hem die uiteindelijk zichzelf zal geven aan het kruis, die zijn leven zal geven; alles; die zelfs zijn eigen moeder nog weggeeft aan zijn leerlingen. We mogen ons dus afvragen of wat wij doen niet wat aan de magere kant is, of we niet slechts iets van onze overdaad geven, de kruimels die van de tafel van de rijken vallen. De overdaad die uit onze kasten loopt.
Als parochiefederatie steunen wij de Adventsactie. We willen iets extra’s doen. Toch lopen we het gevaar dat slechts te doen door wat te bedelen bij onze vaste kerkgangers. Dat bent u. Maar zouden we ons voor de AdventsActie en volgend jaar de VastenActie, niet net zoveel inspanning moeten getroosten als wat we aan inspanning leveren voor onze vereniging of ons kerstdiner?
Voor de sportvereniging bezorgen sommigen bij alle leden een brief in de bus. En dat is goed en nodig. Er komen soms collectanten aan de deur. Zoiets doen we niet snel voor de AdventsActie of de VastenActie. Wie heeft al bij zoon of dochter gevraagd om aan de AdventsActie mee te doen, of aan de bakker om de hoek, of bij de werkgever of collega’s of op de sportclub? “Wat moeten wij doen?” Dat vragen de mensen aan Johannes de Doper. We hoorden vandaag het antwoord. Toch gaat Jezus nog een stapje verder dan Johannes. Hij zegt: “Alles, wat gij wilt dat de mensen voor u doen, doet dat ook voor hen. Dat is Wet en Profeten” (Matteüs 7, 12). Dus als u die moeder was, daar in Zimbabwe, zou u dan niet willen dat iemand in het Rijke Westen zich voor haar zou inspannen. Advent betekent dat wij ons voorbereiden op de geboorte van Hem die werkelijk alles voor ons heeft overgehad. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God die ons oproept tot bekering.
Wij bidden voor de Kerk. Dat we in deze Advent meer bewust kiezen om ons in te spannen voor Gods Koninkrijk. Dat we niet alleen van onze overdaad geven, maar juist ook van onze schaarste, van onze schaarse tijd en onze schaarse aandacht. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, voor een goede regering. We bidden om een zuivering in overheid en rechterlijke macht ten bate van gewone mensen, dat foute politieke en economische belangen worden doorbroken, dat Gods rechtvaardigheid het richtsnoer mag zijn. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen. Dat we vindingrijk zijn en hartelijk, dat vriendelijkheid ons kenmerk is, brengen wij al onze wensen bij God in gebed en smeking, en nooit zonder dankzegging. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen in dit jaar van het gezin, bijzonder op voorspraak van Sint Jozef, dat we elkaar stimuleren juist in de Adventstijd iets extra’s te doen voor onze naasten, voor de naasten dichtbij en ver weg, dat we ons zo vol vreugde voorbereiden op Kerstmis. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties