Jezus citeert de profeet Jesaja: “De Geest des Heren … heeft Mij gezalfd …” (Lc. 1, 1-4; 4, 14-21). Ook wij zijn gezalfd met de Heilige Geest.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM – H. Laurentius, in de kerken van Albertus Magnus (Blijdorp) en de H. Lambertus (Kralingen), weekeinde van 22 en 23 januari 2022, om 12.00, 19.00, 10.00 en 12.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2022DHJ03C
Lezingen
E.L: Nehemia 8,2-4a, 5-6. 8-10
Psalm: Ps. 19 (18) 8, 9, 10, 15
T.L: 1 Korinte 12, 12-30 of 12-14
All. Vers. Lucas 4, 18-19
EV: Lucas 1,1-4; 4,14-21
Homilie
Hoe dikwijls bent u gezalfd? Ik bedoel nu niet een zalfje van de dokter of een crème voor de huid. Daar is een enorme handel in. Ik denk nu aan het Evangelie waarin Jezus zegt: “De Geest des Heren is over Mij gekomen, omdat Hij Mij gezalfd heeft”. De Geest van God heeft Jezus gezalfd.
Die zalving zien we terug in de Sacramenten waar we dit jaar extra aandacht aan geven. Bij het Doopsel, bij het Vormsel en bij de wijdingen. Er is wel een verschil tussen de zalving van Jezus en die van ons. We lezen niet dat Jezus toen Hij in de woestijn verbleef of kort erna letterlijk door iemand gezalfd is. Later zal Hij gezalfd worden door Maria van Bethanië. Zij zalfde Jezus’ voeten. Jezus duidt dat als een zalving met het oog op zijn begrafenis.
Voor zover we weten is Jezus niet gezalfd voordat Hij naar de woestijn ging of kort daarna? Toch past Jezus vandaag deze tekst van Jesaja op zichzelf toe. “De Geest des Heren is over Mij gekomen, omdat Hij Mij gezalfd heeft”. Wanneer en waar was dan die zalving door de Heilige Geest?
Deze tekst betrekt Jezus op zijn doop door Johannes de Doper. Bij zijn doop hoorden we dat de Geest als een duif op Hem neerdaalde en op Hem bleef rusten. Die nederdaling van de H. Geest op Jezus is de zalving die Hij bedoelt. Het gaat dus niet in de eerste plaats om de letterlijke zalving, maar om de Heilige Geest die op Jezus blijft rusten.
Bij ons is het net even anders, maar toch ook soortgelijk. Met name de zalving na het Doopsel met het Chrisma, de zalving bij het Heilig Vormsel en de zalvingen bij de heilige wijdingen verwijzen naar dat wat de echte zalving is, de zalving door de Heilige Geest.
Het woord ‘zalven’ in het Grieks is Chrioo. En van dat werkwoord komt het woord Gezalfde, Christus. Het is de Griekse vertaling van het Hebreeuwse woord Messias, gezalfde. Wij worden Christenen genoemd, wij zijn dus gezalfden. We worden letterlijk gezalfd, bij ons doopsel, bij ons vormsel of bij de heilige wijdingen, maar we worden vooral innerlijk gezalfd omdat God zijn Heilige Geest aan ons geeft. Zo zegt Johannes de Doper over Jezus: “Hij zal u dopen met de Heilige Geest en met vuur.
Wat doet nu die zalving? Die zalving met de Heilige Geest heeft altijd met een zending te maken. Je wordt toegerust met kracht voor je zending. Bij zijn doop hoort Jezus de stem van de hemelse Vader: “Jij bent mijn Zoon, mijn veelgeliefde, in jou heb Ik mijn welbehagen”. In de doop wordt Jezus bevestigd als Gods Zoon. Zo worden wij in het heilig Doopsel aangenomen tot kinderen van God. De zalving na het Doopsel is dan het teken dat wij in het Doopsel gezalfd zijn met de Heilige Geest en een zending ontvangen als gezalfden.
Die zending zien we terug in het Evangelie, waar Jezus de profeet Jesaja citeert: “De Geest des Heren is over Mij gekomen, omdat Hij Mij gezalfd heeft. Hij heeft Mij gezonden …” En wat is die zending? “… om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden dat zij zullen zien: om verdrukten te laten gaan in vrijheid, om een genadejaar af te kondigen van de Heer”.
Dat is zijn zending, daarover zegt Hij dat dit woord in vervulling is gegaan. Die zending heeft Hij vervuld, die zending heeft Hij volbracht, zodat Hij stervend aan het kruis kon zeggen: “Het is volbracht”. Als Jezus later aan zijn leerlingen verschijnt en over hen blaast, zegt Hij: Ontvang de Heilige Geest. Zo worden ook zij gezalfden. En meteen geeft Hij hen een zending: “Wier zonden gij vergeeft hun zijn ze vergeven …” (Johannes 20, 22-23). En natuurlijk bij zijn hemelvaart: “Ga uit over de hele wereld en verkondig het Evangelie aan heel de schepping” (Marcus 16, 15).
Zo mogen we in het Evangelie ook onze eigen zending zien. Wij zijn aangenomen als kinderen van God, Hij heeft ons zijn Heilige Geest geschonken, zo zijn wij gezalfden, Christenen, zo hebben ook wij een zending ontvangen. Gezonden zijn geldt dus niet alleen voor de gewijden, het geldt voor iedere gedoopte.
Paulus geeft daarin nog iets belangrijks aan: Wij horen door ons Doopsel bij elkaar. Door ons Doopsel horen wij bij het Lichaam van Christus, zijn Kerk. Hij zegt het zo: “Wij allen, Joden en Grieken, slaven en vrijen zijn immers in de kracht van een en dezelfde Geest door de doop één enkel lichaam geworden en allen werden wij gedrenkt met één Geest”. En daarna zegt hij: “Welnu, gij zijt het Lichaam van Christus en ieder van u is een lid van dit Lichaam”.
Als lid van het Lichaam van Christus delen wij allemaal in de zending van de Kerk, ieder op een eigen manier, en die zending ligt in het verlengde van de zending van Jezus. Want zijn lichaam gaat op aarde door met zijn zending: “De Geest des Heren … heeft Mij gezonden om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden dat zij zullen zien: om verdrukten te laten gaan in vrijheid …”
We vieren het jaar van de Sacramenten. Bij deze schriftlezingen mogen we ons bewust worden dat wij gezalfden zijn, kinderen van God, dat we lidmaten zijn van het Lichaam van Christus, zijn Kerk en dat we gezonden zijn om het Goede dat Hij begonnen is in deze tijd en deze wereld voort te zetten. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God onze hemelse Vader.
Wij bidden voor alle gedoopten, dat zij zich meer bewust worden van de zalving door de Heilige Geest en dat zij kind van God zijn en delen in de zending van de Kerk. Dat zij daarin ook vreugde scheppen en durven te vertrouwen op de leiding door de Heilige Geest. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, om rechtvaardigheid en menselijkheid in het overheidsbeleid, dat vluchtelingen welkom worden geheten, dat rechters werkelijk recht spreken, wij bidden om een nieuw politiek klimaat dat recht doet aan de noden van de mensen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochies en onze parochiekernen, dat we in het jaar van de sacramenten ons zelf meer bewust worden van onze zending, dat we tijd nemen voor de heilige Schrift en ons laten voeden door Gods Woord en door de Eucharistie. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen, bijzonder in dit jaar van het gezin, om een verdiept inzicht in de waarde en de betekenis van het heilig Doopsel. Dat het bewustzijn dat we kinderen van God zijn een fundament mag zijn in ons leven, waardoor wij standhouden in de onherbergzaamheid van deze wereld. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties