Vandaag horen we de beroemde parabel van de barmhartige Samaritaan. Maar meer dan een mooi verhaal is het een oproep aan ons.
Eucharistieviering in de parochie van de federatie RRM – H. Laurentius, in de kerk van de H. Albertus Magnus (Blijdorp), 9 juli 2022, om 12.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2022DHJ15C2
Lezingen
E.L: Deuteronomium 30, 10-14
Psalm: 69 (68) 14 en 17, 30-31, 33-34, 36ab en 37
T.L: Kolossenzen 1, 15-20
All: Johannes 74, 23
EV: Lucas 10, 25-37
Homilie
Deze zaterdag, 9 juli, is er de nationale bedevaart naar Den Brielle, de plaats waar de negentien martelaren van Gorcum in 1572 werden opgehangen door de Geuzen. Wanneer je leest dat zij de kans kregen aan de dood te ontsnappen, maar uiteindelijk hun leven gaven als een geloofsgetuigenis, dan is hun marteldood ook voor ons een oproep om ons leven te geven.
Het was in die tijd, de zestiende eeuw, gemakkelijk om de problemen te omzeilen. Daar kon je allerlei goede redenen voor aanvoeren. Bijvoorbeeld dat als je nu wat water bij de wijn deed, zou je later iets goeds voor de Kerk kunnen doen. Of dat al die theologische disputen niet de dood waard zijn. Verder kon je natuurlijk aanvoeren dat de Katholieke Kerk helemaal fout zat met de aflaten-handel en dat er veel clerici waren die van een goed leven genoten, terwijl de bevolking het moeilijk had. Als je dan de Roomse leer aanhield, dan stemde je zeker ook in met al die verkeerde dingen?
Het is bijzonder dat de negentien martelaren aan al deze bekoringen weerstand hebben geboden en stand hebben gehouden in de beproevingen. Zij stonden daar letterlijk met de dood voor ogen. Daarover zegt Jezus: “… als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft hij alleen: maar als hij sterft, brengt hij veel vrucht voort” (Johannes 12, 24). Hun sterven komt ook nu, anno 2016, ons nog steeds ten goede.
Zij nodigen door hun geloof, hun liefde, hun moed en standvastigheid, ons uit om na te denken waar wij vastzitten aan deze wereld, waar wij niet willen sterven, als we weer toegeven aan de bekoringen, meedoen met de wereld en niet loskomen. Zij moesten letterlijk alles prijsgeven van deze aarde en ze hebben standgehouden, ons wordt gevraagd om alleen dat van deze wereld prijs te geven wat ons tegenhoudt om echt voor God en de naaste te leven.
Kijken we nu naar het Evangelie vandaag. Die priester en die leviet hadden waarschijnlijk allerlei redenen waardoor ze met een boog om de mishandelde man heen liepen. Eigen schuld, wie gaat er dan ook zonder lijfwacht, met zoveel bezittingen over zo’n verlaten weg. Is dat niet vragen om problemen? God zij geprezen, alles ligt in Gods hand, dus als God het toelaat dat die man wordt beroofd en doodgaat, zal dat wel een straf voor zijn zonden zijn. Dan moet je je er zeker niet mee bemoeien, want dan ga je tegen Gods bedoeling is. Ja toch?. En ja, we zijn op weg naar de tempel, dan mag je niet met bloed in aanraking komen. Verder is mijn geld afgemeten, ik heb vooral tempelgeld bij me, dat kan je niet besteden aan iemand die overvallen is. Et cetera.
Je kunt altijd argumenten vinden om iets niet te doen, om niet barmhartig te zijn, misschien zelfs redelijke argumenten, begrijpelijke argumenten, meestal in de tijdgeest ook heel acceptabele argumenten.
Jezus wil dat allemaal doorbreken vanuit Gods Barmhartigheid. Hijzelf is de barmhartige Samaritaan bij uitstek. Jezus heeft alles prijsgegeven voor ons. Paulus zegt ons vandaag in de tweede lezing: “Christus Jezus is het beeld van de onzichtbare God, de eerstgeborene van heel de schepping. Want in Hem is alles geschapen in de hemelen en op de aarde, het zichtbare en het onzichtbare, tronen en hoogheden, heerschappijen en machten. Het heelal is geschapen door Hem en voor Hem. Hij bestaat vóór alles en alles bestaat in Hem …” Jezus heeft de hemel prijsgegeven, Hij heeft zijn leven in Nazareth prijsgegeven, zijn eer en aanzien prijsgegeven voor ons.
Vandaag zie we in de parabel van de barmhartige Samaritaan dat barmhartigheid je iets kost. Deze man betaalt de kosten uit zijn eigen zak. Ook hij, deze man uit Samaria, deze buitenlander, had allerlei argumenten kunnen vinden om verder te lopen. Maar hij kon niet verder lopen, hij werd getroffen door de aanblik van die man, zijn innerlijk keerde zich om, zijn hoofd, zijn hart, ja, heel zijn wezen werd er draaierig van. Als hijzelf daar een uur eerder had gelopen, had hij daar gelegen. Deze man is beroof en mishandeld, in zijn plaats. Als hijzelf daar had gelegen, was hij nu alles kwijt geweest en had hij meer dood dan levend daar gelegen. Wat maakt de tijd nu nog uit, wat maakt dat bloed aan zijn kleed en op de ezel nu nog uit, wat maken die paar geldstukken nu nog uit. Hij brengt het er levend vanaf. Hij zal zich inzetten om deze man het leven te redden.
Het hangt er maar vanaf welke argumenten je hanteert en dat hangt ervan af waar je hart is. Jezus roept op tot barmhartigheid. Zoals de Martelaren van Gorcum hun hart bij Christus hadden, bij de waarheid van het geloof, wetend van menselijke zwakheid, wetend van de zondige aard van mensen, wetend ook dat deze Geuzen ondanks hun pesterijen, wreedheden en misdragingen, toch ook kinderen van God zijn, wetend dat navolging van Christus betekend dat je je vijanden moet vergeven, dat alles wetend, bleven zij getuigen van de vergevende liefde van Christus. Bleven ze trouw aan het geloof in de Eucharistie en de eenheid van de Kerk met de paus aan het hoofd.
Jezus nodigt ons uit om als iets ons hindert om Jezus na te volgen, we bereid zijn dat prijs te geven, als iets ons tegenhoudt om kind van God te zijn, dat los te laten, als iets ons weerhoudt om barmhartig te zijn, ons daarover heen te zetten. Daartoe vertelt Jezus het verhaal over de Barmhartige Samaritaan, daartoe hebben we het getuigenis van negentien Martelaren van Gorcum. Zo roept God ons tot leven. In de Communie met de Heer mogen we kracht ontvangen die weg met hem te gaan. Amen.
Voorbede
Bidden wij vol vertrouwen tot God onze barmhartige Vader.
Wij bidden voor de Kerk, dat alle gelovigen een bijzondere ervaring mogen opdoen van Gods barmhartigheid, waardoor ieder groeit in die barmhartige houding die Jezus ons heeft voorgeleefd. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden op voorspraak van de martelaren van Gorcum voor onze samenleving, om een houding van vergevingsgezindheid, mildheid en geduld, die zo nodig is om bevolkingen, landen en culturen een nieuwe kans op vrede en herstel te geven. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie, dat ieder van ons tijd neemt om zich te verdiepen in de barmhartige houding van Christus, dat we door Gods genade gesterkt ook zelf steeds opnieuw beginnen als leerlingen van Jezus. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor echtparen, ouders, kinderen en kleinkinderen, dat de barmhartige liefde van God allen mag helpen om een goed leefklimaat te scheppen voor groot en klein, voor jong en oud. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties