Het evangelie van vandaag is hoogst actueel. Hoe gaan we om met de dingen die God ons toevertrouwt, zijn we betrouwbare rentmeesters?
Eucharistieviering in de parochie van de federatie RRM – H. Laurentius, in de kerk van de H. Liduina (Hillegersberg) en de HH. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), in het weekeinde van 17 en 18 september 2022, om 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2022DHJ25C
Lezingen
E.L.: Amos 8, 4-7
Ps.: Ps. 113 (112) 1-2, 4-6, 7-8
T.L.: 1 Timóteus 2, 1-8
All.: 1 Samuël 3, 9; Johannes 6, 69b
Ev.: Lucas 16, 1-13
Homilie
Een jaar of wat geleden was het begrip rentmeesterschap ineens weer in de aandacht. Bij veel mensen heeft het begrip rentmeester niet zoveel betekenis. Een rentmeester is iemand die met een zekere bevoegdheid om andermans zaken te beheren, een soort zaakwaarnemer die ook moet zorgen dat de zaken rederen, dus niet alleen bewaren, maar zorgen dat er vruchten geplukt kunnen worden.
De meeste mensen hebben geen rentmeester nodig, aangezien hun vermogen te klein is om door een ander te laten beheren. Zou u wel een groot vermogen bezitten en wilt u dat laten beheren, geld of gebouwen of landgoederen of andere bezittingen, dan hoop je dat de rentmeester betrouwbaar is, dat het iemand is die integer is, met hoge morele waarden, niet alleen voor het uiterlijk, met een mooi masker, maar echt, consequent, iemand die niet uit is op zelfverrijking maar die zorgvuldig en goed jouw zaken behartigt. Het evangelie van vandaag herinnert ons eraan dat ieder van ons, man en vrouw, rijk en arm, dat we allemaal rentmeester zijn. God heeft ons iets toevertrouwd
Wat zijn de bekoringen van een rentmeester? Zucht naar geld en aanzien, naar invloed en macht. Het is bekend, hoe meer je bezit, deze te meer je wilt hebben. Een rentmeester die er betrouwbaar uitziet en met mooie praatjes argeloze burgers weet in te palmen, kan zichzelf makkelijk verrijken. Het vak van rentmeester kent veel bekoringen. Als een rentmeester de vrije hand krijgt en de indruk heeft dat de eigenaar het aan helemaal aan hem overlaat, dan kan dat een grote bekoring worden.
Vandaag komen we twee rentmeesters tegen. De eerste is een onbetrouwbare, de persoon in de gelijkenis die Jezus vertelt. De tweede noem ik straks. Jezus heeft het over een rentmeester die gezwicht is voor de bekoring. Er staat: “Hij had een rentmeester die bij hem werd aangeklaagd omdat hij zijn bezit verkwistte. Hij riep hem dus en vroeg: ‘Wat hoor ik daar van u? Geef rekenschap van uw beheer, want gij kunt niet langer rentmeester blijven’.”
Waar is hij voor gezwicht? Hij verkwistte het bezit van zijn heer. Het lijkt op de verloren zoon van verleden week die met zijn erfenis op zak feest ging vieren in het buitenland. “Daar verkwistte hij zijn bezit in een losbandig leven”. U kent het gezegde: Overdaad schaadt.
Op 24 mei 2015 publiceerde het Vaticaan de encycliek van paus Franciscus: Laudato Si’; een encycliek over hoe wij omgaan met de aarde, ook wel de milieu-encycliek genoemd. Daarin gaat het om de houding van een goede rentmeester, een die betrouwbaar is, een die het eigendom van zijn heer niet ziet als een kans om zelf rijk te worden, maar die het als een heilige plicht ziet daar goed voor te zorgen.
In het Evangelie van vandaag zit een bijzonder aspect, die rentmeester is niet betrouwbaar, maar wel slim. Hij kijkt vooruit. Jezus betreurt het dat kinderen van het licht zo weinig met hun toekomst bezig zijn en zo weinig samenwerken voor Gods koninkrijk.
Wij zijn rentmeesters. God vertrouwt ons het leven toe, Hij vertrouwt ons elkaar toe, het Evangelie, de Kerk, de aarde, de natuur, de zee en de lucht, de kennis en de talloze mogelijkheden, God vertrouwt ons dit alles toe.
Jezus gebruikt dit thema vaker, zoals bij de parabel over de talenten of die van de tien ponden. In deze parabels, net als die van vandaag bij de rentmeester komt er altijd een moment van verantwoording, er komt een ogenblik dat je moet laten zien wat je met je leven hebt gedaan, met je talenten, je mogelijkheden, de natuur, de schepping, je geloof, de mensen om je heen.
In het evangelie van vandaag lopen meerdere gedachten door elkaar, een rentmeester die het bezit van zijn heer heeft verkwist, maar die daarna slim handelt om zijn toekomst veilig te stellen. Jezus opmerking dat de kinderen van de duisternis beter over hun toekomst nadenken dan de kinderen van het licht. Ook dat de kinderen van het licht onvoldoende samenwerken, de kinderen van de duisternis doen dat vaak beter. Maar het gaat ook over ons eigen toekomstperspectief als Jezus zegt: “Als ge niet betrouwbaar zijt geweest in het beheren van andermans goed, wie zal u dan geven wat gij het uwe kunt noemen?” Dat gaat over ons eeuwig leven.
Hoe stelt u zich het eeuwig leven voor? Hoe meer ik deze gelijkenissen van Jezus lees, des te duidelijker wordt het dat we in Gods eeuwige Rijk niet zitten te luieren maar een taak krijgen. Echter, als je in dit leven, waarin we rentmeesters zijn, als we in dit tijdelijke aardse leven niet betrouwbaar waren in dat wat God ons toevertrouwt, dan kan Hij ons geen nieuwe taak toevertrouwen. Misschien denkt u, ja, maar op zo’n hemel zit ik niet te wachten, dan is dat misschien juist het punt om over na te denken.
Een goede rentmeester handelt uit liefde, uit liefde voor zijn heer, hij of zij is betrouwbaar uit liefde. Ontbreekt die liefde, dan ontbreekt ook het verlangen om in eeuwigheid onze Heer te dienen. Misschien is dat wel het euvel van deze wereld, waardoor we de bodemschatten hebben verkwist, zodat we nu met een milieuramp te maken hebben. Gebrek aan liefde voor God en de naaste, gebrek aan liefde voor deze schepping als Gods eigendom die wij goed moeten beheren. Deze gedachte is een gewetensonderzoek waard, want het gaat hierbij om onze toekomst, ons eeuwig leven. Amen.
Voorbede
God hoort ons en wil ons verhoren, bidden we dan in geloof en vertrouwen.
Wij bidden voor de Kerk dat zij als eerste ook zelf een goed rentmeester is die niet alleen de schat van het geloof doorgeeft, maar door de Heilige Geest uit die schat oud en nieuw tevoorschijn haalt. Bidden wij voor het welslagen van het synodaal proces. (Laat ons [zingend] bidden.)
Wij bidden voor de wereld dat de tijd van verkwisting voorbij mag zijn, om een breed maatschappelijk bewustzijn van goed rentmeesterschap, bidden wij om solidariteit met landen die nu het meest te lijden hebben onder de klimaatverandering. (Laat ons [zingend] bidden.)
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen. Wij vragen om een nieuwe levenshouding die serieus is en tegelijk vreugdevol, waardoor wij de ernst van de situatie zien en daarnaar handelen; dat we tegelijk hoopvol in geloof staan, vertrouwend dat God ons helpt. (Laat ons [zingend] bidden.)
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor ouders, kinderen en kleinkinderen. Dat we elkaar helpen en stimuleren de lasten van de klimaatverandering en de oorlog in Oekraïne te dragen, dat we minder bekommerd zijn om ons eigen geluk en meer om dat van de naaste. (Laat ons [zingend] bidden.)
Intenties