Vandaag is het feest van het Heilig Huisgezin. We mogen daarom nadenken over dit gezin van Nazareth, dat tegelijk zo bijzonder en toch ook heel gewoon was. Zoals ook de Eucharistie heel gewoon maar toch altijd ook heel bijzonder is.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM – H. Laurentius, in de kerken van de H. Liduina (Hillegersberg) en de HH. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), 26 december 2021, om 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2022KERSTFAMC
Lezingen
E.L: 1 Samuël 1, 20-22. 24-28
Psalm: Ps. 84 (83), 2-3, 5-6, 9-10
T.L: 1 Johannes 3, 1-2. 21-24
All: Cf. Handelingen 16, 14b
EV: Lucas 2, 41-52
Homilie
Precies een jaar geleden, op het feest van de H. Familie in 2020 kondigde Paus Franciscus een jaar van het gezin aan. Dat begon afgelopen jaar op 19 maart, op het feest van Sint Jozef. Het was tegelijk ook een Jozefjaar. Het Jozefjaar is deze maand vrij geruisloos geëindigd op 8 december. Het jaar van het gezin loopt nog door tot de viering van de tiende Wereldgezinsdag, op 26 juni 2022 in Rome. Mochten er hier gezinnen zijn die nog niet weten wat ze deze zomer eind juni willen doen, dan kunnen ze overwegen om mee te doen met de wereldgezinsdagen in Rome.
Paus Franciscus kondigde dit jaar van het gezin aan vijf jaar na het verschijnen van de exhortatie Amoris Laetitia en dat is niet toevallig. Paus Franciscus herinnerde eraan dat het verschijnen van de Exhortatie Amoris Laetitia in 2016 werd overschaduwd door allerlei discussies in de media die van het eigenlijke onderwerp afleidden. Belangrijk hierin is hoofdstuk 9 van deze exhortatie over de spiritualiteit van Huwelijk en Gezin.
Dit is een opmerkelijk hoofdstuk. We zijn gewend te spreken over de spiritualiteit van de Franciscanen of de Jezuiten of de Benedictijnen of van de zusters van Moeder Teresa of van de Clarissen en nog veel meer. Maar altijd gaat het dan om een orde, een congregatie of een beweging in de Kerk. In deze Exhortatie spreekt de paus voor het eerst zo uitgebreid over de spiritualiteit van het Huwelijk en het Gezin. Daarbij gaat dan over gewone parochianen, gewone gezinnen die uitgenodigd worden de weg van het gezin tot een weg met God te maken.
In deze exhortatie spreekt Paus Franciscus heel realistisch, hij is zich zeer bewust van de weerbarstigheden van het gezinsleven. Zo schrijft de paus, dat geen enkel gezin “een volmaakte en voor eens en altijd pasklare werkelijkheid is, maar dat het een geleidelijke ontwikkeling van het eigen vermogen om lief te hebben vergt”. De paus wijst er ook op, dat het in onze gezinnen niet is als in de hemel. Hij zegt, dat we er mee moeten op houden om “van de onderlinge menselijke relaties een volmaaktheid, zuiverheid van intenties en een coherentie te verwachten die wij alleen in de hemel zullen kunnen vinden”.
De paus heeft dus oog voor de hobbels van het gezinsleven, daarbij wijst de paus op de weg van geloof, hoop en liefde en van geestelijke groei als gezin. Als gelovigen zijn we allemaal op weg, en dat zijn we ook als gezin. De Kerk is synodaal en het gezin is bij uitstek synodaal. Je bent samen op weg als echtpaar, als gezin, samen met God en elkaar, samen met de Heilige Geest die ons samenhoudt.
De spiritualiteit van het gezin is een spiritualiteit van het omgaan met onvolmaaktheden. Wie wat langer meedraait in deze wereld is zich ongetwijfeld bewust geworden van de eigen tekorten en die van anderen. Spiritualiteit moet daarom met beide voeten in deze werkelijkheid staan. Paus Franciscus gaat in op de houding tegenover de ander vanuit onze relatie met God. Hij spreekt over een belangrijk keerpunt in de liefde van het echtpaar: “wanneer ieder ontdekt dat de ander niet van hem is, maar een veel belangrijkere eigenaar heeft, zijn enige Heer”. Hij noemt dit “spiritueel realisme”, waarbij “de partner niet pretendeert dat de ander volledig voldoet aan zijn wensen”. Hij wijst erop dat het goed is om een bepaalde “desillusie te ervaren betreffende de ander, waardoor we ophouden om van de ander te verwachten wat alleen maar eigen is aan de liefde van God”. Het gaat hierbij dus om het besef dat de ander niet volmaakt is.
We leven nog steeds in coronatijd, dat hindert ons om gemakkelijk bijeenkomsten te organiseren. Maar we hebben niet willen wachten en zijn begonnen met gezinscatechese. Kleinschalig, het mag langzaam groeien. We gaan daarin ook zoeken naar mogelijkheden om hoofdstuk 9 van Amoris Laetitia uit te diepen. We willen als parochie met de gezinnen op weg gaan. Hoever we volgend jaar komen is nog niet duidelijk, maar to eind juni is er nog dit jaar van het gezin en dat stimuleert ons om samen aan de slag te gaan, zodat er iets kan groeien dat ook de komende jaren verder kan.
Vandaag op het feest van de Heilige Familie mogen we ons in ieder geval bewust zijn van het feit dat God zijn Zoon deed mens worden in een gezin. Daarmee bevestigt God het scheppingsverhaal, de natuurlijke setting van een vader en een moeder. En wat de maatschappij ook bedenkt, of welke alternatieve vormen er ook worden erkend in de wet. Voor de Kerk zal dit steeds het uitgangspunt zijn. Toch moeten we niet alleen daar onze aandacht op vestigen. Een gezonde natuurlijke setting bevordert de kansen van kinderen om op te groeien tot evenwichtige volwassenen. Maar dat Jezus zich kon ontplooien tot onze Verlosser heeft ook alles te maken met het gelovige klimaat in het gezin van Nazareth.
We weten dat aanleg en opvoeding beide voor 50% van invloed zijn op de ontwikkeling van een persoon. Ook voor Jezus was zijn opvoeding belangrijk. De gelovige sfeer bij Jozef en Maria thuis heeft Hem geholpen zijn bijzondere relatie met God de Vader te ontwikkelen, maar ook zijn houding tegenover armen, zieken en zondaars, zijn vergevende houding, zijn bereidheid mensen aan te raken die genezing nodig hadden. De spiritualiteit van het gezin van Nazareth mag ons helpen een gezonde spiritualiteit van het gezin te ontwikkelen. We bidden dat daar zegen op mag rusten. Amen
Voorbede
Wij bidden tot God die zijn Zoon zendt om ons te redden.
Wij bidden voor de Kerk en in het bijzonder voor de gezinnen, dat het voorbeeld van het Gezin van Nazareth een hulp mag zijn in de onvolmaakte omstandigheden en kwetsbaarheden van ouders en kinderen, Dat zij samen op weg mogen gaan met God in hun midden. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, dat wij het belang van gezinnen steeds voor ogen houden, dat we niet omwille van modieuze trends de gezonde structuren van de samenleving op het spel zetten. Bidden we bijzonder voor vrijheid van Godsdienst voor gezinnen overal ter wereld. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, wij vragen God om inspiratie, zodat we erin slagen een netwerk van liefde te zijn dat gezinnen samenbrengt, zodat ouders en kinderen zich gesteund weten op de weg van het geloof. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden bijzonder voor gezinnen die veel te lijden hebben van de coronapandemie en de klimaatverandering. Bidden we voor gezinnen die moeten vluchten, zoals eens Jozef, Maria en Jezus, dat zij een veilige plek vinden. Bidden wij ook voor een barmhartig en ruimhartig asielbeleid in ons eigen land. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties