Op deze eerste zondag van de veertigdagentijd zien we hoe Jezus ons voorgaat met zijn veertig dagen in de woestijn. Hij overwint de bekoringen en wijst ons de weg om de bekoringen van deze tijd te overwinnen.
Eucharistieviering in de parochiefederatie RRM – H. Laurentius, in de kerken van de H. Liduina (Hillegersberg) en de HH. Laurentius en Elisabeth (kathedraal), 5 en 6 maart 2022, om 19.00 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: C2022QDR01C
Lezingen
E.L: Deuteronomium 26, 4-10
Psalm: Ps. 91 (90) 1-2, 10-11, 12-13, 14-15
T.L: Romeinen 10, 8-13
Vers Ev. Matteüs 4, 4b
EV: Lucas 4,1-13
Homilie
Soms lijkt het erop dat Jezus de problemen opzoekt. Zijn tocht naar Jeruzalem zal een confrontatie worden met de religieuze leiders van zijn tijd. Zijn scherpe woorden gericht aan Farizeeën en Schriftgeleerden vragen om problemen. Maar ook vandaag. Hij trekt de woestijn in en we lezen daarbij: “Hij werd door de Geest naar de woestijn gevoerd, waar Hij veertig dagen verbleef en door de duivel op de proef werd gesteld”. Jezus kiest niet de makkelijke weg. Maar er staat duidelijk: “Hij werd door de Geest naar de woestijn gevoerd”. Meteen na de doop door Johannes de Doper, als de Geest op Hem blijft rusten, stuurt dezelfde Geest Hem de woestijn in. Jezus maakt in veertig dagen de woestijntocht van het Joodse Volk van veertig jaar mee. Zij hadden gebrek aan gewoon brood en kwamen in opstand. Jezus eet niet, Hij vast. Het Joodse Volk werd bekoord om afgoden te dienen en maakten een gouden kalf. Jezus wijst de duivel met al zijn verleidingen af. Het volk in de woestijn stelde God op de proef en eiste vlees in de woestijn. Jezus weigert God op de proef te stellen.
Zo maakt Jezus de woestijnbekoringen door, Hij overwint ze stuk voor stuk en zoals de rest van het Volk dat na veertig jaar was overgebleven eindelijk het Beloofde Land binnen trok, zo keert Jezus in de kracht van de Geest terug naar Galilea, daar begint zijn verkondiging; nu is het Rijk Gods werkelijk nabij. Hij zal ieder die Hem wil volgen het definitieve Beloofde Land binnenleiden.
Drie bekoringen maakt Jezus mee, daar in de woestijn. Drie is een heiig getal, een symbolisch getal, het duidt op de volheid. Jezus heeft daar de volheid van de bekoringen doorgemaakt.
Honger, daar begint het mee. Niet meteen, maar aan het einde, als de vasten al een hele tijd heeft geduurd. Jezus is zich bewust van zijn krachten, Hij is zich bewust van zijn bijzondere relatie met de Vader, met God de Schepper. Ja hij kan tegen de steen zeggen om brood te worden. Maar het gaat niet alleen om brood, het gaat om alle behoeften van het lichaam. Uiteindelijk zal Hij zijn Lichaam tot Brood maken voor ons. Bekoring: Waar heb je trek in, waar heb je zin in, wat heb je nodig om je goed te voelen, waar verlang je heel erg naar? Gebruik je jouw kracht, jouw intelligentie, jouw invloed om dat te nemen? Denk aan Me-Too, denk aan The Voice en zoveel andere situaties, denk aan het misbruik in de politiek en binnen de Kerken. Pak je wat je pakken kan?
De tweede bekoring heeft met macht te maken. Voor welke macht kies je? De duivel zegt: “Ik zal U alle macht geven over deze heerlijke gebieden want ze zijn mij geschonken, en ik geef ze aan wie ik wil”. Hier is de leugenaar aan het werk. Zoals hij loog tegen Eva, toen hij zei: “Je zult helemaal niet sterven”, zo liegt hij nu tegen Jezus: “Deze heerlijke gebieden zijn mij geschonken”. Ze zijn hem niet geschonken, hij neemt, vernielt, verkracht, bedriegt. En zij die daartoe bereid zijn zullen namens hem heersen. Niets wordt hem geschonken.
De derde bekoring is eigenmachtigheid, iets waar deze wereld met haar mythe van maakbaarheid bol van staat. De duivel wil Jezus verleiden het geloof, de Bijbel, Gods Woord te verdraaien en te interpreteren naar eigen willekeur en daarmee God voor het blok te zetten: “Werp je naar beneden. Je kent toch de Psalm: “Aan zijn engelen zal Hij omtrent U het bevel geven U te beschermen en zij zullen U op de handen nemen opdat Ge uw voet niet zult stoten aan een steen”.” Jezus doorziet het en herkent de poging God op de proef te stellen en Hij weigert. Hij is gekomen om de wil van de Vader te vervullen, niet om zijn eigen wil te doen en daarmee de Vader voor het blok te zetten.
Achter elke bekoring kan je een zee van omstandigheden zien, die op een of andere manier iets van deze bekoring weergeeft. Nu in deze tijd worden we door de oorlog in Oekraïne geconfronteerd met de zucht naar macht. We horen het regelmatig, de autocratie van Poetin tegenover de democratie van Europa. Maar het is ingewikkelder. Zowel in Rusland als in Europa begint de macht in de media. Poetin en consorten hebben dit goed begrepen. Ze hebben een compleet apparaat ingericht om de wereld van nepnieuws te voorzien, om cyberaanvallen te bewerken, om de verkiezingen en de politiek te beïnvloeden, te infiltreren via Facebook, Twitter, Instagram en waar nog meer. De strategie is de morele mentaliteit van de Europeanen omlaag halen, en Europa te verdelen en zwak te maken, tot het een makkelijke prooi is voor een Rusland dat zich de afgelopen decennia alleen maar meer heeft bewapend.
Maar ook in Europa gaat de strijd om de macht via de media. Wij hebben vrije media, maar dat betekent dat iedereen ook de grootste onzin kan verkopen. En ook de overheid kan besluiten sommige dingen niet te zeggen, of zo te buigen dat ze zelf buiten schot blijft. Dat hebben we gezien in de mediastrategie rond de coronapandemie. Dat alles wreekt zich steeds meer. Het idee in Europa is dat de media deel van het marktmechanisme is en dat de markt er wel voor zal zorgen dat de beste bovenkomt. Maar daar zit een grote denkfout. Het is hier beter dan in Rusland, veel beter zelfs, maar ook hier zijn we kwetsbaar voor een meningsvorming die over ons wordt uitgestort als de enige grote waarheid die iedere Europeaan moet aannemen.
De Veertigdagentijd nodigt ons uit om ons weer tot God te keren. Als Jezus op de berg van gedaante verandert, zegt de Vader uit de hemel: “Luistert naar Hem”. Op de bruiloft van Kana zegt zijn moeder tot de dienaren: “Doet wat Hij jullie zal zeggen.” En Jezus zegt: Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven. De Veertigdagentijd mag een woestijntocht zijn, Hem achterna, om de Goede Weg te gaan, de waarheid te kennen en opnieuw tot Leven te komen. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God dat zijn genade onze harten mag veranderen.
Wij bidden voor de Kerk, dat zij duidelijk de weg van Christus aan de wereld toont, dat de Kerk vrij en onafhankelijk blijft om in alle omstandigheden en in alle landen de waarheid aan het licht te brengen. Wij bidden om Gods wijsheid en kracht, om bekoringen te herkennen en te overwinnen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, voor politici en militairen, dat zij erin slagen de waanzin van de oorlog te boven te komen. Wij bidden voor de mensen in Oekraïne, dat zij standhouden tegen de Russische agressie. Wij bidden voor Europa, om meer en slimmere hulp zodat Oekraïne standhoudt. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen, dat de Veertigdagentijd ons mag helpen los te komen van eigenbelang en hang naar welvaart, dat onze ogen open gaan voor nood dichtbij en ver weg. Dat onze harten door Gods liefde ruim worden en open staan voor vluchtelingen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen in dit jaar van het gezin, dat de nieuwe generatie Christus leert kennen en verlangt Hem na te volgen, dat ouders en kinderen met Gods hulp mogen meebouwen aan een beschaving van liefde, van geloof, trouw, vrijheid en saamhorigheid. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties